|
Fråga |
Svar |
|
ad solemnitatem börja lära sig
|
|
czynność, która jest nieważna bez zachowania odpowiedniej formy
|
|
|
|
in capita börja lära sig
|
|
|
|
|
|
in stirpes börja lära sig
|
|
|
|
|
|
facultas alternativa börja lära sig
|
|
|
|
|
|
mortis causa börja lära sig
|
|
|
|
|
|
cum animo testandi börja lära sig
|
|
wola sporządzenia testamentu
|
|
|
|
favor testamenti börja lära sig
|
|
taka interpretacja testamentu, która pozwoli utrzymać ten dokument w formie testamentu
|
|
|
|
legatum per vindicationem börja lära sig
|
|
|
|
|
|
legatum per damnationem börja lära sig
|
|
|
|
|
|
legatum nominis börja lära sig
|
|
legat, którego przedmiotem jest wierzytelność
|
|
|
|
legatum liberationis börja lära sig
|
|
legat powodujący zwolnienie z długu
|
|
|
|
transmissio hereditatis börja lära sig
|
|
przeniesienie prawa do spadku
|
|
|
|
ex tunc börja lära sig
|
|
|
|
|
|
ex nunc börja lära sig
|
|
|
|
|
|
per facta concludentia börja lära sig
|
|
(stanie się spadkobiercą) przez czynności dorozumiane
|
|
|
|
portio portioni accrescit börja lära sig
|
|
udział przyrasta do udziału
|
|
|
|
qui testamento heres instituitur, in eodem testamento testis esse non potest börja lära sig
|
|
kto jest ustanowiony dziedzicem w testamencie, ten nie może być w nim świadkiem
|
|
|
|
cum viribus hereditatis börja lära sig
|
|
odpowiedzialność za długi spadkowe z samej rzeczy wchodzącej w skład majątku spadkowego
|
|
|
|
pro viribus hereditatis börja lära sig
|
|
odpowiedzialność za długi spadkowe tylko w granicach określonej wartości majątku spadkowego
|
|
|
|
successio anticipata börja lära sig
|
|
|
|
|
|
tempus regit actum börja lära sig
|
|
|
|
|
|
in testamentis plenius testatoris intentionem scrutamur börja lära sig
|
|
w testamencie staramy się jak najdokładniej oddać zamiar spadkodawcy (aby interpretacja odzwierciedlała jego intencje)
|
|
|
|
nullum crimen nulla poena sine lege poenali anteriori börja lära sig
|
|
nie ma przestępstwa, nie ma kary, bez wcześniejszej ustawy
|
|
|
|
sine lege scripta börja lära sig
|
|
ustawa musi być spisana (jasno powiedziana)
|
|
|
|
sine lege certa börja lära sig
|
|
jasno określony czyn w ustawie
|
|
|
|
sine lege praevia börja lära sig
|
|
ustawa musi karać na przyszłość
|
|
|
|
vis absoluta börja lära sig
|
|
|
|
|
|
vis compulsiva börja lära sig
|
|
przymus względny (np. groźba)
|
|
|
|
dolus directus repentinus börja lära sig
|
|
zamiar bezpośredni nagły (impuls)
|
|
|
|
dolus directus praemeditatus börja lära sig
|
|
z góry przewidziane działanie
|
|
|
|
dolus eventualis börja lära sig
|
|
|
|
|
|
culpa börja lära sig
|
|
|
|
|
|
culpa dolo exorta börja lära sig
|
|
wina kombinowana, mieszana, umyślno - nieumyślna
|
|
|
|
iter delicti börja lära sig
|
|
formy stadialne przestępstwa
|
|
|
|
delictum putativum börja lära sig
|
|
|
|
|
|
nemo prudens punit quia peccatum est sed ne peccetur börja lära sig
|
|
nikt rozsądny nie karze ponieważ zostało dokonane przestępstwo, lecz aby nie popełniać go w przyszłości
|
|
|
|
in dubio pro reo börja lära sig
|
|
w razie wątpliwości należy orzekać na korzyść pozwanego/oskarżonego
|
|
|
|
dolus non praesumitus börja lära sig
|
|
złego zamiaru się nie domniemywa
|
|
|
|
reformatio in peius iudici appelatio non licet börja lära sig
|
|
sędziemu apelacyjnemu nie wolno zmieniać wyroku na niekorzyść oskarżonego
|
|
|
|
delicta parentum liberis non nocet börja lära sig
|
|
przestępstwa rodziców nie szkodzą dzieciom (dzieci nie powinny ponosić konsekwencji przestępstw rodziców)
|
|
|
|
crimina morte extinguuntur börja lära sig
|
|
przestępstwa wygasają razem ze śmiercią
|
|
|
|
reus in exceptione actor est börja lära sig
|
|
pozwany w wyniku ekscepcji wstępuje na miejsce powoda
|
|
|
|
ei incumbit probatio qui dicit non qui negat börja lära sig
|
|
dowód spoczywa na powodzie
|
|
|
|
in criminalibus probationes debent esse luce clariores börja lära sig
|
|
w sprawach karnych dowody powinny być jaśniejsze niż światło
|
|
|
|
dominus litis börja lära sig
|
|
oskarżyciel jest panem procesu
|
|
|
|
qud non est in actis non est in mundo börja lära sig
|
|
czego nie ma w aktach, tego nie ma na świecie
|
|
|
|
verba volant, scripta manent börja lära sig
|
|
słowa uratują/to, co zapisane, pozostaje
|
|
|
|
testis ex auditu börja lära sig
|
|
zdawać sprawę z tego, cośmy słyszeli
|
|
|
|
delictum iuris gentium börja lära sig
|
|
przestępstwa prawa międzynarodowego
|
|
|
|
victimologia börja lära sig
|
|
|
|
|
|
incognito börja lära sig
|
|
nieoficjalny/nie dający się poznać
|
|
|
|
ex officio börja lära sig
|
|
|
|
|
|
iudex inhabilis börja lära sig
|
|
sędzia wyłączony z procesu z mocy prawa
|
|
|
|
iudex suspectus börja lära sig
|
|
sędzia wyłączony z procesu na wniosek/żądanie stron
|
|
|
|
nemo iudex in propria (sua) causa börja lära sig
|
|
nikt nie może być sędzią we własnej sprawie
|
|
|
|
forum delicti commissi börja lära sig
|
|
sąd właściwy ze względu na miejsce popełnienia przestępstwa
|
|
|
|
forum praeventionis börja lära sig
|
|
sąd właściwy ze względu na pierwszeństwo podjęcia procesu
|
|
|
|
perpetuatio fori börja lära sig
|
|
uwiecznienie właściwości sądowej
|
|
|
|
forum connexitatis causarum börja lära sig
|
|
sąd właściwy ze względu na łączność spraw
|
|
|
|
connexorum idem est iudicium börja lära sig
|
|
ten sam sąd dla połączenia kilku spraw
|
|
|
|
causa principalis börja lära sig
|
|
główny czyn, z powodu którego prowadzi się postępowanie
|
|
|
|
causa accessoria börja lära sig
|
|
|
|
|
|
res iudicata pro veritate habetur börja lära sig
|
|
ustalenia zawarte w wyroku przyjmuje się jako prawdę
|
|
|
|
ne bis in idem crimen iudicetur börja lära sig
|
|
nie można toczyć przestępstwa dwa razy w tej samej sprawie
|
|
|
|
confessio est regina probationum börja lära sig
|
|
przyznanie się jest królową dowodzenia
|
|
|
|
geminat peccatum, quam delicti non pudet börja lära sig
|
|
kto nie wstydzi się przestępstwa, podwaja swoją winę
|
|
|
|
gravior culpa gravior pena börja lära sig
|
|
czym większa wina, tym wyższa powinna być kara
|
|
|
|
errare humanum est börja lära sig
|
|
mylić się jest rzeczą ludzką
|
|
|
|
nemo se ipsum accusare tenetur börja lära sig
|
|
nikt nie jest zobowiązan do obciążania samego siebie
|
|
|
|
nemo prohibetur pluribus defensionibus uti börja lära sig
|
|
nikomu nie zakazuje się aby miał wielu obrońców
|
|
|
|
propter falsa börja lära sig
|
|
|
|
|
|
propter nova börja lära sig
|
|
z powodu nowych okoliczności, których sąd nie znał podczas wydawania wyroku
|
|
|
|
propter melius börja lära sig
|
|
ze względu na większe dobro
|
|
|
|
propter memoriam börja lära sig
|
|
|
|
|
|
sententia debet esse conformis libello börja lära sig
|
|
wyrok powinien być zgodny z aktem oskrżenia
|
|
|
|
ius et furi dicitur börja lära sig
|
|
nawet złodziej powinien mieć prawo do sprawiedliwego wyroku sądowego
|
|
|
|
iurisdictio voluntaria börja lära sig
|
|
|
|
|
|
in dubio pro curia börja lära sig
|
|
w razie wątpliwości należy rozpatrywać sprawy przed sądem
|
|
|
|
lex fori processualis börja lära sig
|
|
|
|
|
|
iudicium - artus trium persona rum börja lära sig
|
|
sąd to postępowanie trzech osób
|
|
|
|
audiatur et altera pars börja lära sig
|
|
należy wysłuchać również drugiej strony
|
|
|
|
domini litis börja lära sig
|
|
|
|
|
|
nemo iudem sine actore börja lära sig
|
|
nie ma procesu bez powoda
|
|
|
|
vigilantibus iura sunt scripts börja lära sig
|
|
prawa są stanowione dla osób starannych
|
|
|
|
ne eat iudex ultra petita partium börja lära sig
|
|
sędzia nie zasądza więcej od żądania powoda
|
|
|
|
ante litem natam börja lära sig
|
|
umowa o zmianę właściwości sądowej przed powstaniem procesu
|
|
|
|
post litem natam börja lära sig
|
|
umowa o zmianę właściwości sądowej po powstaniu procesu
|
|
|
|
perpetuatio fori börja lära sig
|
|
ustanowienie właściwego sądu
|
|
|
|
actor sequitur forum rei börja lära sig
|
|
powód idzie do sądu pozwanego
|
|
|
|
qui rem in iudicium ducit börja lära sig
|
|
ten, kto wszczyna sprawę przed sądem/powód
|
|
|
|
contra quam res iudicium deducitur börja lära sig
|
|
ten, przeciwko komu jest prowadzona sprawa przed sądem/pozwany
|
|
|
|
legitimatio ad causa börja lära sig
|
|
upoważnienie do wszczynania procesu ze względu na przysługujące prawa podmiotowe
|
|
|
|
legitimatio ad processus börja lära sig
|
|
kto może wystąpić w konkretnym procesie
|
|
|
|
successio mortis causa börja lära sig
|
|
następstwo procesowe z powodu śmierci
|
|
|
|
successio inter vivos börja lära sig
|
|
następstwo na skutek umowy między jedną ze stron a osobą trzecią
|
|
|
|
res iudicata - inter partes börja lära sig
|
|
wyrok w procesie cywilnym wiąże tylko strony procesu
|
|
|
|
ad quam börja lära sig
|
|
|
|
|
|
post quam börja lära sig
|
|
po upływie (pewnego) terminu
|
|
|
|
prorogatio fori börja lära sig
|
|
umowne ustalenie właściwości sądu
|
|
|
|
prorogatio iurisdictionis börja lära sig
|
|
|
|
|
|
negatio per positionem alterius börja lära sig
|
|
w postępowaniu pozwany może zaprzeczać podnosząc nowe twierdzenia
|
|
|
|
exceptiones non sunt extendae börja lära sig
|
|
zarzuty procesowe nie powinny być interpretowane rozszerzająco
|
|
|
|
replicatio börja lära sig
|
|
odpowiedź pozwanego na roszczenie powoda
|
|
|
|
duplicatio börja lära sig
|
|
odpowiedź powoda na replicatio
|
|
|
|
onus proferendi börja lära sig
|
|
ciężar przedstawienia sprawy
|
|
|
|
onus probandi börja lära sig
|
|
ciężar przedstawienia dowodów
|
|
|
|
causa petendi börja lära sig
|
|
|
|
|
|
ei incumbit probatio qui dicit non qui negat börja lära sig
|
|
ciężar dowodu spoczywa na powodzie a nie na tym kto zaprzecza
|
|
|
|
ne bis in idem börja lära sig
|
|
niech nie orzeka się dwa razy w tej samej sprawie
|
|
|
|
ne bis de eadem re sit actio börja lära sig
|
|
skarga nie przysługuje dwa razy w tej samej sprawie
|
|
|
|
sententia facit ius inter partes börja lära sig
|
|
wyrok tworzy prawo między stronami
|
|
|
|
res iudicatia pro veritate accipitur börja lära sig
|
|
wyrok przyjmuje się jako prawdę
|
|
|
|
reformatio in peius börja lära sig
|
|
|
|
|
|
de minimis non curat praetor börja lära sig
|
|
sędzia nie troszczy się o zmiany minimalne
|
|
|
|
error in iudicando börja lära sig
|
|
błąd przy wyroku, który został wydany
|
|
|
|
error in procedendo börja lära sig
|
|
błąd w czasie postępowania sądowego
|
|
|
|
absolutio ab instantia börja lära sig
|
|
|
|
|
|
votum separatum börja lära sig
|
|
|
|
|
|
dies interpellat pro homine börja lära sig
|
|
termin, na podstawie którego nie trzeba wzywać dłużnika do spełnienia świadczenia
|
|
|
