Fråga |
Svar |
Negotium börja lära sig
|
|
|
|
|
Negotia börja lära sig
|
|
|
|
|
Essentialia negotii börja lära sig
|
|
elementy istotne dla danej czynności prawnej
|
|
|
Naturalia negotii börja lära sig
|
|
to, co z natury związane z daną czynnością prawną
|
|
|
Accidentalia negotii börja lära sig
|
|
klauzule dodatkowe związane z czynnością prawną (termin, warunek)
|
|
|
Negotium claudicans börja lära sig
|
|
– czynność „kulejąca”. Jedna strona jest zobowiązana, a druga uprawniona (niekoniecznie zobowiązana
|
|
|
Obligatio börja lära sig
|
|
węzeł między wierzycielem i dłużnikiem
|
|
|
Ad solemnitatem börja lära sig
|
|
dla ważności czynności prawnej musi być zachowana odpowiednia forma
|
|
|
Ad probationem börja lära sig
|
|
|
|
|
Ad eventum börja lära sig
|
|
na wywołanie określonych skutków prawnych
|
|
|
Per facta concludentia börja lära sig
|
|
– umowa zawarta przez podjęcie odpowiednich działań
|
|
|
Dies börja lära sig
|
|
|
|
|
Dies a quo börja lära sig
|
|
|
|
|
Dies ad quem börja lära sig
|
|
|
|
|
A börja lära sig
|
|
|
|
|
Ad börja lära sig
|
|
|
|
|
Computatio civilis börja lära sig
|
|
rachuba czasu cywilnego. sposób liczenia czasu od dnia zdarzenia, w której najmniejszą jednostką obliczania czasu jest doba, tzw. komputacja rzymska
|
|
|
A momento börja lära sig
|
|
|
|
|
Ad momentum börja lära sig
|
|
|
|
|
Ex tunc börja lära sig
|
|
|
|
|
Ex nunc börja lära sig
|
|
od tej chwili, ten moment
|
|
|
Ex contractu börja lära sig
|
|
|
|
|
Quasi ex contractu börja lära sig
|
|
|
|
|
Ex delicto börja lära sig
|
|
|
|
|
Quasi ex delicto börja lära sig
|
|
|
|
|
Ex variis causarum figuris börja lära sig
|
|
– z innych, różnych przyczyn
|
|
|
Solutio indebiti börja lära sig
|
|
– pełnienie świadczenia, które nie było należne
|
|
|
Lex posterior derogat legi priori börja lära sig
|
|
ustawa późniejsza uchyla ustawę wcześniejszą
|
|
|
Lex specialis derogat legi generali börja lära sig
|
|
ustawa szczegółowa uchyla ustawę ogólną
|
|
|
Lex posteriori generalis non derogat legi priori speciali börja lära sig
|
|
ustawa późniejsza ogólna, nie uchyla ustawy wcześniejszej szczegółowej
|
|
|
De lege lata börja lära sig
|
|
– ustawa, która została wydana
|
|
|
De lege ferenda börja lära sig
|
|
ustawa, która jest przygotowywana
|
|
|
Erga omnes börja lära sig
|
|
wobec wszystkich, prawo/norma skuteczne wobec osób trzecich, np. prawa rzeczowe
|
|
|
Inter partes börja lära sig
|
|
między stronami stosunku prawnego
|
|
|
Actio in personam börja lära sig
|
|
|
|
|
Actio in rem börja lära sig
|
|
|
|
|
Da mihi factum dabo tibi ius börja lära sig
|
|
przedstaw mi stan faktyczny, a podam Ci prawo
|
|
|
Inter vivos börja lära sig
|
|
|
|
|
Mortis causa börja lära sig
|
|
|
|
|
Causa solvendi börja lära sig
|
|
– celem jest zwolnienie się z obowiązku ciążącego na osobie dokonującej przysporzenia, czyli zmniejszenie się jej pasywów. Przykładem jest zaplata długu. Powód zwolnienia się
|
|
|
Causa donandi börja lära sig
|
|
dokonuje się czynności tylko po to, żeby nastąpiło przysporzenie na rzecz innej osoby, beż żadnego ekwiwalentu. Przykładem jest darowizna. Powodem jest darowizna.
|
|
|
Causa obligandi / acquirendi börja lära sig
|
|
celem jest nabycie prawa lub innej korzyści majątkowej przez dokonującego przysporzenia, czyli zwiększenie jego aktywów. Przykładem będą sprzedaż i najem.
|
|
|
Praeter legem börja lära sig
|
|
|
|
|
Contra legem börja lära sig
|
|
|
|
|
Iuxta legem börja lära sig
|
|
ustawa zawarta zgodnie z prawem
|
|
|
Ratio Legis börja lära sig
|
|
myśl ustawy, cel wydania ustawy
|
|
|
Ratio börja lära sig
|
|
uzasadnienie, powód, przyczyna
|
|
|
Ubi eadem legis ratio ibi eadem legis dispositio börja lära sig
|
|
tam gdzie jest ten sam powód wydania ustawy, tam powinno być takie same rozwiązanie
|
|
|
Ubi börja lära sig
|
|
|
|
|
Ibi börja lära sig
|
|
|
|
|
Per analogiam börja lära sig
|
|
|
|
|
Analogia legis börja lära sig
|
|
|
|
|
Analogia iuris börja lära sig
|
|
analogia całego systemu prawnego, nie tylko ustawy
|
|
|
A contario börja lära sig
|
|
|
|
|
Praesumptio iuris börja lära sig
|
|
|
|
|
Facti börja lära sig
|
|
|
|
|
Iuris ac de iure börja lära sig
|
|
domniemanie prawne, którego nie można obalić
|
|
|
Fictio legis börja lära sig
|
|
|
|
|
Lex retro non agit börja lära sig
|
|
|
|
|
Iura novit curia börja lära sig
|
|
|
|
|
Sensu stricto börja lära sig
|
|
|
|
|
Sensu largo börja lära sig
|
|
|
|
|
Stricte börja lära sig
|
|
|
|
|
Clara non sunt interpretanda börja lära sig
|
|
rzeczy nie do interpretowania
|
|
|
Ex definitione börja lära sig
|
|
|
|
|
Neminem laedit qui sue iure utitur börja lära sig
|
|
nikogo nie krzywdzi ten, kto korzysta ze swego prawa
|
|
|
Crimen laesae maiestatis börja lära sig
|
|
|
|
|
Prior tempore potior iure börja lära sig
|
|
kto pierwszy w czasie, ten lepszy w prawie
|
|
|
Expressis verbis börja lära sig
|
|
wymownymi słowami, dobitnie
|
|
|
Prima facie börja lära sig
|
|
|
|
|
Genus perire non censetur börja lära sig
|
|
uważa się, że gatunek nie ginie
|
|
|
Genus börja lära sig
|
|
rzeczy oznaczone co do gatunku, rzeczy zmienne
|
|
|
Species börja lära sig
|
|
rzeczy oznaczone indywidualnie, rzeczy zmienne
|
|
|
Res börja lära sig
|
|
|
|
|
Superficies solo cedit börja lära sig
|
|
to co jest na gruncie, jest trwale związane z gruntem
|
|
|
Iura in re aliena börja lära sig
|
|
prawa na rzeczy cudzej, ograniczone prawa rzeczowe
|
|
|
Inter partes börja lära sig
|
|
pomiędzy stronami stosunku prawnego
|
|
|
Ius possidendi börja lära sig
|
|
prawo do posiadania rzeczy
|
|
|
Ius utendi/abutendi börja lära sig
|
|
prawo posiadania i zniszczenia
|
|
|
Ius fruendi börja lära sig
|
|
|
|
|
Ius disponendi börja lära sig
|
|
prawo rozporządzenia (dysponowania rzeczą)
|
|
|
Nemo plus iuris ad (in) alium transferre potes quam ipse habet börja lära sig
|
|
nikt nie może przenieść na drugiego więcej praw niż sam posiada
|
|
|
Consensus börja lära sig
|
|
zgoda, zgodne stanowisko w jakiejś sprawie
|
|
|
Solo consensu börja lära sig
|
|
samym porozumieniem, z mojego porozumienia
|
|
|
Traditio brevi manu börja lära sig
|
|
przekazanie posiedzenia bez wręczenia rzeczy
|
|
|
Constitutum possessorium börja lära sig
|
|
byliśmy właścicielami, sprzedajemy i bierzemy w najem wyzbycie się posiadania rzeczy, ale zatrzymanie rzeczy
|
|
|
Possessio civilis börja lära sig
|
|
faktyczne władztwo nad rzeczą, połączone z wolą władania rzeczą tylko dla siebie
|
|
|
Possessio naturalis börja lära sig
|
|
dzierżenie, władanie rzeczą nie w swoim imieniu
|
|
|
Accessio temporis börja lära sig
|
|
|
|
|
Accessio possessiones börja lära sig
|
|
|
|
|
In statu usucapiendi börja lära sig
|
|
w sytuacji prowadzącej do zasiedzenia
|
|
|
In statu nascendi börja lära sig
|
|
w trakcie powstawania, w trakcie rodzenia się
|
|
|
Dominus, Heres, Eres, Erus börja lära sig
|
|
|
|
|
Dominum directum börja lära sig
|
|
własność zwierzchnia (senior)
|
|
|
Dominum utile börja lära sig
|
|
własność użytkowa (wasal)
|
|
|
Condominium börja lära sig
|
|
|
|
|
Actio negatoria börja lära sig
|
|
skarga o naruszenie posiadania, zwrot rzeczy przy naruszeniu wykonania prawa własności
|
|
|
Pignus antichreticum börja lära sig
|
|
zastaw antychretyczny, polegający na możliwości zaspokojenia zastawnika jedynie do pożytków, które przynosi rzecz obciążona - pożytki idą na spłatę kapitału
|
|
|
Corpus börja lära sig
|
|
faktycznie posiadanie, fizyczne władztwo nad rzeczą przez posiadacza
|
|
|
Animus börja lära sig
|
|
|
|
|
Animus rem sibi habendi börja lära sig
|
|
wola posiadania rzeczy dla siebie
|
|
|
Animus prossedendi pro alieno börja lära sig
|
|
wola posiadania dla drugiego
|
|
|
Pupil börja lära sig
|
|
|
|
|
Tutor börja lära sig
|
|
|
|
|
Computatio a momento ad momentum börja lära sig
|
|
rachuba czasu od momentu do momentu
|
|
|
Res omnium communes börja lära sig
|
|
rzeczy wspólne wszystkim ludziom
|
|
|
Duplex dominium börja lära sig
|
|
|
|
|
Rei vindicatio börja lära sig
|
|
|
|
|
POSSESIO börja lära sig
|
|
|
|
|
ANIMUS börja lära sig
|
|
duch, wola, chęć, pragnienie, wola
|
|
|
ANIMA börja lära sig
|
|
|
|
|
ANIMUS REM SIBI HABENDI börja lära sig
|
|
wola posiadania dla siebie
|
|
|
DOMINUM börja lära sig
|
|
|
|
|
NEMO SIBI IPSE CAUSAM POSSESSIONIS MUTARE POTEST börja lära sig
|
|
– NIKT SAM NIE MOŻE ZMIENIĆ PRZYCZYNY POSIADANIA
|
|
|
POSSESSIO VITIOSA börja lära sig
|
|
|
|
|
POSSESSIO NON VITIOSA börja lära sig
|
|
|
|
|
POSSESSIO BONAE FIDEI börja lära sig
|
|
posiadanie w dobrej wierze
|
|
|
POSSESSIO MALE FIDEI börja lära sig
|
|
– posiadanie w złej wierze
|
|
|
BENEFICIUM POSSESSIONIS börja lära sig
|
|
dobrodziejstwo posiadania. Ten kto posiada nie musi udowodnić, że jest właścicielem. Udowodnić musi ten, kto żąda zwrotu
|
|
|
ONUS PROBANDI börja lära sig
|
|
|
|
|
TRADITIO CORPORALIS börja lära sig
|
|
– rzeczywiste wydanie (wręczenie) rzeczy
|
|
|
TRADITIO FICTA börja lära sig
|
|
|
|
|
TRADITIO SYMBOLICA börja lära sig
|
|
symboliczne wydanie rzeczy
|
|
|
LONGA MANU TRADITIO börja lära sig
|
|
nabycie posiadania przez wskazanie, bez fizycznego zetknięcia się z nią
|
|
|
TESTAMENTUM – börja lära sig
|
|
|
|
|
SUCCESSIO IN UNIVERSITATEM börja lära sig
|
|
wejście w ogół uprawnień zbywcy sukcesja - nabycie praw w całości, pod tytułem ogólym np. przyjęcie spadku
|
|
|
SUCCESSIO EX TESTAMENTO börja lära sig
|
|
wejście w uprawnienia z testamentu
|
|
|
SUCCESSIO EX LEGE – börja lära sig
|
|
wejście w uprawnienia z ustawy (np. XII Tablic, Prawa Pretorskiego itp.)
|
|
|
SUCCESSIO AB INTESTATO börja lära sig
|
|
wejście w uprawnienia bez testamentu (beztestamentowe), czyli np. z mocy ustawy
|
|
|
SUCCESSIO CONTRA TABULAS börja lära sig
|
|
dziedziczenie wbrew testamentowi, przeciw testamentowi
|
|
|
SUCCESSIO SECUNDUM TABULAS börja lära sig
|
|
dziedziczenie testamentowe
|
|
|
SUCCESSIO IN POSSESSIONEM börja lära sig
|
|
- wejście w posiadanie zbywcy (w przypadku zasiedzenia)
|
|
|
IN USUCAPIONEM börja lära sig
|
|
– posiadanie, które można doliczyć przy zasiedzeniu
|
|
|
SUCCESSIO ORDINUM börja lära sig
|
|
jeśli nie ma dziedziców z 1. Klasy, dziedzic z 2. Klasy, jeśli nie, to z 3., jeśli nie, to z 4. Klasy
|
|
|
SUCCESSIO GRADUUM börja lära sig
|
|
w 1. Kolejności dziedziczy syn, jeśli nie, to wnuk, jeśli nie, to prawnuk itp.
|
|
|
IN CAPITA börja lära sig
|
|
według głów. Jeżeli ktoś ma np. 5 dzieci, to dziedziczą w proporcji 1/5
|
|
|
IN STIRPES – börja lära sig
|
|
według szczepów. To co przypada ojcu, dziedziczą jego dzieci.
|
|
|
NASCITURUS PRO IAM NATO HABETUR QUOTIENS DE COMMODIS EIUS AGITUR börja lära sig
|
|
– ten, który ma się urodzić jest uważany za narodzonego, ilekroć dotyczy jego korzyści
|
|
|
CUM ANIMO TESTANDI börja lära sig
|
|
decyzja z wolą testowania (traktowane jako testament)
|
|
|
FAVOR TESTAMENTI börja lära sig
|
|
|
|
|
LUCIDUM INTERVALLUM börja lära sig
|
|
przerwy, kiedy jest świadomość (przebłyski świadomości)
|
|
|
LEGATUM börja lära sig
|
|
|
|
|
LEGATUM PER VINDICATIONEM börja lära sig
|
|
zapis, gdzie w momencie przyjęcia spadku, spadkobiorca staje się właścicielem
|
|
|
LEGATUM PER DAMNATIONEM börja lära sig
|
|
legat, który upoważnia do wystąpienia z powództwem przeciw dziedzicowi
|
|
|
LEGATUM PER PRAECEPTIONEM börja lära sig
|
|
legat, który upoważnia dziedziców do rozdzielenia części zapisanych w spadku przed podziałem spadku
|
|
|
LEGATUM SINEDI MODO börja lära sig
|
|
uprawniał legetariusza do korzystania z rzeczy należących do dziedzica
|
|
|
LEGATUM NOMINIS börja lära sig
|
|
zapis wierzytelności należącej do spadku
|
|
|
LEGATUM LIBERATIONIS börja lära sig
|
|
spadkodawca zwalnia swojego dłużnika z długu
|
|
|
LEGATUM OPTIONIS börja lära sig
|
|
uprawnienie legetarisuza do wzięcia albo jednej albo drugiej rzeczy zapisanej w legacie
|
|
|
HERES - börja lära sig
|
|
|
|
|
HEREDIUM - börja lära sig
|
|
|
|
|
TRANSMISSIO HEREDITATIS börja lära sig
|
|
przeniesienie dziedzictwa na osobę trzecią
|
|
|
CUM VIRIBUS HEREDITATIS börja lära sig
|
|
rzeczy należące do spadku
|
|
|
PRO VIRIBUS HEREDITATIS börja lära sig
|
|
do wysokości tego co jest w spadku
|
|
|
CUM VIRIBUS PATRIMONI börja lära sig
|
|
ktoś otrzymuje coś z majątku należącego do rodziny
|
|
|
HEREDITATIS PETITIO börja lära sig
|
|
skarga o wydanie spadku (dotyczy dziedzictwa wg prawa cywilnego)
|
|
|
SEPARATIO BONORUM börja lära sig
|
|
podzielenie dóbr, możliwosć wydzielenia masy spadkowej spadkodawcy od spadkobiorcy
|
|
|
FAMILIA börja lära sig
|
|
|
|
|
PATER FAMILIAS börja lära sig
|
|
|
|
|
MATER FAMILIAS börja lära sig
|
|
|
|
|
FILIUS börja lära sig
|
|
|
|
|
FILIA börja lära sig
|
|
|
|
|
NEPOS börja lära sig
|
|
|
|
|
NEPTIS börja lära sig
|
|
|
|
|
PRONEPUS börja lära sig
|
|
|
|
|
PPRONEPTIS – börja lära sig
|
|
|
|
|
AVUS – börja lära sig
|
|
|
|
|
AVIA börja lära sig
|
|
|
|
|
PROAVUS börja lära sig
|
|
|
|
|
PROAVIA börja lära sig
|
|
|
|
|
AVE AVE CUM AVE:) börja lära sig
|
|
witaj dziadku z ptaszkiem
|
|
|
MATRIMONIUM = NUPTIAE börja lära sig
|
|
|
|
|
MATRIMONIUM IUSTUM börja lära sig
|
|
|
|
|
MATRIMONIUM INIUSTUM – börja lära sig
|
|
|
|
|
MATRIMONIUM LEGITIMUM börja lära sig
|
|
|
|
|
MATRIMONIUM NON LEGITIMUM- börja lära sig
|
|
|
|
|
MATRIMONIUM CONCORDANS börja lära sig
|
|
|
|
|
MATRIMONIUM IURIS GENTIUM börja lära sig
|
|
według prawa ludów/narodów
|
|
|
MATRIMONIUM NON EXISTENS börja lära sig
|
|
małżeństwo nie istniejące
|
|
|
MATRIMONIUM PUTATIVUM börja lära sig
|
|
|
|
|
IMPEDIMENTUM börja lära sig
|
|
|
|
|
IMPEDIMENTA börja lära sig
|
|
|
|
|
IMPEDIMENTUM DIRIMENS börja lära sig
|
|
|
|
|
IMPEDIENS börja lära sig
|
|
przeszkoda zabraniająca, ale nie zrywająca
|
|
|
CONSENSUS MATRIMONIALIS börja lära sig
|
|
|
|
|
AFFECTIO MARITALIS börja lära sig
|
|
zgoda musi trwać całe małżeństwo
|
|
|
MATRIMONIALE FOEDUS börja lära sig
|
|
|
|
|
MATRIMONIA LIBERA ESSE DEBENT börja lära sig
|
|
– małżeństwa powinny być wolne od nacisków (nie ma obowiązku pozostawania do końca życia w związku małżeńskim)
|
|
|
SPONSALIA = MATRIMONII PROMISSIO börja lära sig
|
|
|
|
|
MATRIMONIUM RATUM ET CONSUMATUM börja lära sig
|
|
małżeństwo zawarte i skonsumowane (dopełnione)
|
|
|
NULLA HUMANA POTESTAS börja lära sig
|
|
żadna ludzka siła nie może rozerwać małżeństwa
|
|
|
SEPARATIO – börja lära sig
|
|
|
|
|
VOTUM SEPARATUM börja lära sig
|
|
oddzielny głos sędziego, w sprawie kolegialnej
|
|
|
SEPARATIO QUOAD TORUM ET MENSAM börja lära sig
|
|
oddzielenie co do łoża i stołu
|
|
|
SEPARATIO PERPETUA – börja lära sig
|
|
|
|
|
SEPARATIO TEMPORANEA börja lära sig
|
|
|
|
|