→ Nowotworzenie Część Trzecia → Börja lära dig / Ladda ner MP3 Flashcards

Fråga		Svar
ZMIANY GENETYCZNE POWODUJĄCE POWSTAWANIE NOWOTWORÓW börja lära sig		zmiany dotyczące onkogenów – supresja denu TP53 – mutacje genu TP53, zmiany w genach zlokalizowanych z dala od onkogenów lub supresorowych
zmiany dotyczące onkogenów börja lära sig		zwiększenie ekspresji prawidłowych białek onkogennych
supresja genu TP53 börja lära sig		obniżona lub brak ekspresji białka TP53
mutacje genu TP53 börja lära sig		nieprawidłowa forma białka TP53
zmiany w genach zlokalizowanych z dala od onkogenów lub supresorowych börja lära sig		ale kontrolujące ich ekspresję
zmiany genetyczne w komórkach nowotworowych determinują börja lära sig		ich fenotyp
fenotyp – cechy komórek nowotworowych börja lära sig		nieograniczony potencjał proliferacyjny – niezależność od czynników wzrostu – oporność na apoptozę – zdolność inwazyjnego wzrostu
GENY ZAANGAŻOWANE W regulacje cyklu komórkowego - dojrzewanie komórek - eliminacja komórek börja lära sig		ONKOGENY – GENY SUPRESOROWE – GENY ZAANGAŻOWANE W NAPRAWĘ DNA, geny mutatorowe
ONKOGENY definicja börja lära sig		zmutowane lub prawidłowe geny, które kodują białka ważne w procesach wzrostu, różnicowaniu i dojrzewaniu
GENY SUPRESOROWE definicja börja lära sig		zmutowane lub prawidłowe geny, które hamują wzrost komórek
GENY ZAANGAŻOWANE W NAPRAWĘ DNA – GENY MUTATOROWE börja lära sig		niestabilność genetyczna, defekty enzymów zaangażowanych w naprawę DNA
ONKOGENY pochodzą zy... börja lära sig		prawidłowych genów - proto-onkogenów które w prawidłowych komórkach kontrolują - cykl komórkowy – mitozy - różnicowanie i dojrzewanie komórek - stymulują podziały komórkowe - prowadzą do mitozy
proto-onkogeny kodują... börja lära sig		produkty zaangażowane w różne szlaki metaboliczne -czynniki wzrostu - receptory dla czynników wzrostu - regulatory cyklu komórkowego - białka wiążące DNA - czynniki transkrypcyjne - kinazy białkowe
po zaistnieniu mutacji w obrębie PROTO-ONKOGENÓW... börja lära sig		transformują one w ONKOGENY których produkty są zmutowanymi białkami - zmutowane białka różnią się od prawidłowych białek zarówno strukturą, jak i właściwościami
zmutowane białka mogą... börja lära sig		radykalnie zmieniać przebieg cyklu komórkowego
inny możliwy mechanizm powstawanie ONKOGENÓW börja lära sig		multiplikacja fragmentu chromosomu, który zawiera onkogen (w komórkach neuroblastomy ponad 100-krotne zwielokrotnienie onkogenu N-MYC)
mutacja onkogenu może powodować stałą jego aktywację, to znaczy, że... börja lära sig		są zawsze włączone - nie reagują na sygnały hamujące
GENY SUPRESOROWE w komórkach prawidłowych funkcja börja lära sig		hamują (powodują supresję) cyklu komórkowego
utrata lub uszkodzenie GENÓW SUPRESOROWYCH (osłabiona lub wadliwa funkcja) prowadzi do... börja lära sig		niekontrolowanej proliferacji
supresja ekspresji GENÓW SUPRESOROWYCH (mechanizmy genetyczne lub epigenetyczne) prowadzi do... börja lära sig		niekontrolowanej proliferacji
GENY MUTATOROWE definicja börja lära sig		GENY ZAANGAZOWANE W WYKRYWANIE I NAPRAWĘ BŁĘDÓW DNA
GENY MUTATOROWE w komórkach prawidłowych – FUNKCJA börja lära sig		kontrolują proces naprawy błędów materiału genetycznego – naprawa mutacji genetycznych
brak lub nieprawidłowe działanie genów MUTATOROWYCH powoduje börja lära sig		brak naprawy uszkodzonych genów – wysokie prawdopodobieństwo kolejnych mutacji
czy mutacje genów mutatorowych są przekazywane komórkom potomnym? börja lära sig		TAK
NOWOTWORY WRODZONE definicja börja lära sig		zmiany genetyczne w komórkach rozrodczych zatem obecne we wszystkich komórkach organizmu i są przekazywane na potomstwo (wadliwa kopia genu w każdej kom organizmu)
NOWOTWORY NABYTE börja lära sig		zmiany genetyczne pojawiają się w pojedynczych komórkach somatycznych i kumulują się przez całe życie osobnika - nie są przekazywane na potomstwo
ZESPOŁY NOWOTWOROWE börja lära sig		w niektórych rodzinach lub liniach hodowlanych, czy rasach psów stwierdza się wysoką podatność na zachorowanie na specyficzne typy nowotworów
najpowszechniejsze nieprawidłowości związane z zespołami nowotworowymi dotyczą börja lära sig		mutacji w obrębie genów supresorowych (predyspozycje do rozwoju nowotworów)
CECHY ZESPOŁÓW NOWOTWOROWYCH börja lära sig		pojawiają się w relatywnie młodym wieku - w narządach parzystych jednoczesne zajęcie obu narządów -mnogie zmiany w różnych narządach - rodzinna (lub rasowa) skłonność
PRZYKŁADY ZESPOŁÓW NOWOTWOROWYCH U ZWIERZĄT wymień börja lära sig		dermatofibromatoza i gruczolakoraki nerek u owczarków niemieckich - mnogie rogowiaki kolczystokomórkowe u keeshoundów - chłoniaki rodzinne u psów (mastify, rottweilery owczarki kaukaskie)
ROZPOWSZECHNIENIE NOWOTWORÓW decydują o tym börja lära sig		WIEK – decydujący czynnik pojawienia się nowotworów WARUNKI ŚRODOWISKOWE – narażenie na światło słoneczne - SCC małżowin usznych, oczu, HSA skóry u psów ASPEKTY MEDYCZNE – mięsaki poinjekcyjne (poszczepienne) u kotów - niektóre nowotwory (białaczki, nerczaki zarodkowe, chłoniaki śródpiersiowe u kotów) są powszechne u młodych zwierząt
RÓŻNICE GATUNKOWE MASTOCYTOMA börja lära sig		powszechny u psów - powszechny u kotów - rzadki u innych gatunków
RÓŻNICE GATUNKOWE HISTIOCYTOMA börja lära sig		powszechne u psów - nigdy nie obserwowane u innych gatunków
RÓŻNICE GATUNKOWE INSULINOMA börja lära sig		rzadkie u psów i kotów - powszechne u fretek
RÓŻNICE GATUNKOWE NOWOTWORY GRUCZOŁU SUTKOWEGO börja lära sig		powszechne u psów i kotów - rzadkie u świo i krów
RÓŻNICE GATUNKOWE ZŁOŚLIWE NOWOTWORY SUTKA börja lära sig		powszechne u kotów - umiarkowanie częste u suk
LOKALIZACJA GUZY KOMÓREK TUCZNYCH börja lära sig		skóra u psów - trzewia u kotów
LOKALIZACJA CHŁONIAKI börja lära sig		psy – obwodowe węzły chłonne - 90 % przypadków - koty – obwodowe węzły chłonne - 10 % przypadków
CECHY KOMÓREK NOWOTWOROWYCH wymień börja lära sig		ANIZOCYTOZA I PLEOMORFIZM - WZROST AKTYWNOŚCI MITOTYCZNEJ - WYDZIELANIE NIEPRAWIDŁOWYCH BIAŁEK - BRAK PRAWIDŁOWEJ FUNKCJI
ANIZOCYTOZA I PLEOMORFIZM komórek nowotworowych opisz börja lära sig		utrata połączeń, tworzenie skupisk - defekty cząstek adhezyjnych - zaburzenia cytoszkieletu
WZROST AKTYWNOŚCI MITOTYCZNEJ opisz börja lära sig		obecne figury mitotyczne - liczne, anormalne - wysoka zawartość DNA – obecność onkogenów - nieprawidłowości chromosomalne
WYDZIELANIE NIEPRAWIDŁOWYCH BIAŁEK przez komórki nowotworowe – jakich? börja lära sig		alpha-fetoproteina, IL-6 - kolagenazy, elastazy
BRAK PRAWIDŁOWEJ FUNKCJI komórek nowotworowych opisz börja lära sig		nowotworowe FIBROBLASTY nie produkują kolagenu - komórki CZERNIAKA nie produkują melaniny - komórki RAKA TARCZYCY nie produkują hormonów tarczycy
TYP NOWOTWORU - NAJWAŻNIEJSZE PYTANIE börja lära sig		NOWOTWORY NIEZŁOŚLIWE - NOWOTWORY ZŁOŚLIWE - PRZYPADKI GRANICZNE
NOWOTWORY NIEZŁOŚLIWE - CECHY KLINICZNE börja lära sig		rosną powoli przez ekspansję - nie dają przerzutów - nie dają wznowy
NOWOTWORY NIEZŁOŚLIWE ZNACZENIE KLINICZNE börja lära sig		nieistotne klinicznie, defekt kosmetyczny - umiarkowanie istotne, nacisk na przewody, naczynia, nerwy, zaburzenia lokomocji, pobierania pokarmu - istotne klinicznie, zespoły paranowotworowe, lokalizacja
NOWOTWORY ZŁOŚLIWE CECHY KLINICZNE börja lära sig		w większości przypadków - mają agresywny charakter biologiczny - są większe niż guzy niezłośliwe - rosną szybko przez ekspansję lub naciekanie - tendencja do dawania przerzutów - tendencja do wznowy - umiarkowane lub istotne znaczenie kliniczne (rzadko odkrycie przypadkowe lub zmiana indolentna)
wzrost NOWOTWORÓW ZŁOŚLIWYCH charakteryzuje się... börja lära sig		postępującym naciekiem tkanek, infiltracją i zniszczeniem okolicznych struktur
guzy są zazwyczaj słabO odgraniczone od okolicznych tkanek börja lära sig		(brak torebki łącznotkankowej)
NACIEKANIE TKANEK – INWAZYJNOŚĆ börja lära sig		jest jedną z najbardziej charakterystycznych cech nowotworów złośliwych
PRZERZUT łacina börja lära sig		metastasis
PRZERZUT definicja börja lära sig		ogniska wtórne nowotworu pozostające bez bezpośredniego kontaktu z ogniskiem pierwotny
PRZERZUT jednoznaczna cecha börja lära sig		nowotworów złośliwych
nie wszystkie nowotwory złośliwe börja lära sig		dają przerzuty nie wszystkie
skłonność do dawania przerzutów w nowotworach złośliwych jest börja lära sig		różnorodna
90 % psów z kostniakomięsakami kończyn börja lära sig		w momencie rozpoznania obecne przerzuty w płucach – często nie wykryte (micrometastases)
ETAPY PRZERZUTOWANIA börja lära sig		oderwanie się od głównej masy, degradacja i naciekanie ECM, migracja przez ECM, naciekanie ściany naczyń krwionośnych, wędrówka z prądem krwi, implantacja, opuszczanie naczyń krwionośnych, wzrost ogniska wtórnego - przerzut
każdy etap zależny od cech fenotypowych komórek – jakich cech? börja lära sig		synteza specyficznych receptorów - synteza specyficznych enzymów - właściwości antyimmunologiczne – możliwość aktywnego ruchu (nie konieczna)
ETAPY POWSTAWANIA PRZERZUTÓW - ODŁĄCZENIE SIĘ OD MASY GUZA börja lära sig		a) adhezja komórek, cząstki adhezyjne b) obniżenie ekspresji kadheryn na błonie komórkowej •niektóre raki (raki sutka, raki jelit) zmniejszenie ekspresji kadheryny E a) kadheryna E w komórkach nabłonka b) zmniejsza adhezję międzykomórkową i promuje oddzielanie się komórek od masy guza
DROGI SZERZENIA SIĘ NOWOTWORÓW wymień börja lära sig		droga hematogenna - droga limfatyczna - bezpośredni rozsiew, droga wszczepienna - droga jatrogenna
droga wszczepienna czyli börja lära sig		droga kanalikowa - guzy pasażowalne
DROGA HEMATOGENNA opisz börja lära sig		najpowszechniejsza dla mięsaków ale „korzystają” z niej także i raki - utożsamiana z drogą limfogenną - naczynia chłonne i małe żyły łatwiej penetrowane niż tętnice – grubość ściany
•przerzuty drogą hematogenną lokalizują się najczęściej börja lära sig		wątroba, filtruje zlewisko żyły wrotnej – płuca, filtrują krew z krążenia ogólnego
DROGA LIMFOGENNA opisz börja lära sig		powszechna dla raków/rzadziej mięsaków - zasiedlają węzły chłonne na przebiegu naczyń limfatycznych -początkowo w węźle wartowniczym, następnie jako zmiany wtórne - mogą być eliminowane przez układ immuno przechodzą przez węzeł wartowniczy i osiedlają się w bardziej odległym węźle lub narządach odległych •rosną na przebiegu naczyń chłonnych i prowokują r zapalną lub wysięk nowotworowy•– limfadenomegalia
powiększenie węzłów chłonnych łacina börja lära sig		limfadenomegalia
limfadenomegalia opisz börja lära sig		obecność komórek nowotworowych - brak przerzutów ale obecny rozrost odczynowy
LOKALIZACJA PRZERZUTÓW zależna od börja lära sig		a) autonomicznej lokalizacji – b) regionalne węzły chłonne – płuca z krążenia ogólnego – wątroba zlewisko żyły wrotnej – tropizm tkankowy, a) zmian pierwotnych – zasada czopu nowotworowego b) wyłapują komórki nowotworowe ze zlewiska chłonki
„tropizm tkankowy” po angielsku börja lära sig		(seed and soil theory)
tropizm tkankowy to börja lära sig		oskrzelowopochodny rak płuc do nadnercza i mózgu
na tropizm tkankowy składa się börja lära sig		reakcja receptory, ligandy - czynniki „chemotaktyczne” dla komórek nowotworowych
DROGA WSZCZEPIENNA börja lära sig		a) złuszczanie komórek – exfoliatio – b) złuszczone komórki dostają się do płynnego medium wypełniają jamę lub kanał i osiedlają się w miejscu wtórnym a) brak adhezji między komórkami promuje ich złuszczanie b) szczególnie zmian niskozróżnicowanych
miejscu wtórnym osiedlania się złuszczonych komórek börja lära sig		drogi moczowe - oskrzela, tchawica - przestrzeo podpajęczynówkowa - jamy stawowe
ROZSIEW W OBRĘBIE JAM CIAŁA börja lära sig		często dochodzi do zajęcia błon surowiczych - rozsiew drogą naczyń limfatycznych - rozsiew drogą bezpośrednią
GUZY PASAŻOWALNE wymień börja lära sig		mięsak weneryczny – guz pyska diabłów tasmańskich
MIĘSAK WENERYCZNY inne nazwy börja lära sig		- transmissible veneral tumor, mięsak/guz Stickera
MIĘSAK WENERYCZNY opisz börja lära sig		szerzy się w populacji: podczas aktywności płciowej – lizanie i wąchanie genitaliów, kopulacja szerzy się w obrębie organizmu: własne genitalia drogą hematogenną/limfogenną
GUZ PYSKA DIABŁÓW TASMAOSKICH inna nazwa börja lära sig		devils facial tumor disease
GUZ PYSKA DIABŁÓW TASMAOSKICH opisz börja lära sig		rozległy naciekowy wzrost, chyba z komórek Schwanna – walki o padlinę – w obrębie jamy ustnej i twarzy, morze szerzyć się na całe ciało
WZNOWY NOWOTWOROWE wymień börja lära sig		wznowy miejscowe, wznowy odległe
WZNOWA, NAWRÓT łacina börja lära sig		recidiva, recurrence
WZNOWA, NAWRÓT definicja börja lära sig		jest to ponowne pojawienie się nowotworu po okresie remisji
wznowa jest konsekwencją... börja lära sig		pozostawienia niewykrytych komórek nowotworowych w tkankach
z czasem niewykryte komórki... börja lära sig		mnożą się, wzrastają do objętości wystarczającej do rozpoznania
w zależności od typu nowotworu wznowa pojawia się börja lära sig		w ciągu tygodni, miesięcy a nawet lat po usunięciu ogniska pierwotnego ogniska
WZNOWY MIEJSCOWE definicja börja lära sig		nowotwór złośliwy pojawia się w miejscu lub blisko miejsca resekcji zmiany pierwotnej, bez rozsiewu do miejsc odległych najczęściej: mięsaki, raki sutka, naczyniakomięsaki, mastocytomy
WZNOWY ODLEGŁE definicja börja lära sig		nowotwór złośliwy pojawia się w miejscu odległym w stosunku do ogniska pierwotnego najczęściej: czerniaki, naczyniakomięsaki, chłoniaki
ANTYGENY NOWOTWOROWE •Obecne na powierzchni komórek börja lära sig		białka - glikoproteiny – glikolipidy - węglowodany
ANTYGENY NOWOTWOROWE •Antygeny nowotworowo-specyficzne börja lära sig		Ag wirusów onkogennych - zmienione antygeny własne, produkty zmutowanych genów Ag zarodkowe lub rakowo-płodowe
ANTYGENY NOWOTWOROWE •Antygeny związane z nowotworami börja lära sig		Ag obecne na komórkach nowotworowych i prawidłowych - Ag specyficzne dla tkanki macierzystej nowotworu
ODPORNOŚĆ PRZECIWNOWOTWOROWA wymień börja lära sig		wrodzona i nabyta
WRODZONA ODPORNOŚĆ börja lära sig		niespecyficzna antygenowo, KOMÓRKI NK – zabijają komórki różnych nowotworów i komórki zakażone wirusem, powodują lizę i apoptozę komórek nowotworowych, MAKROFAGI aktywnośd antynowotworowa jest stymulowana przez INF-gamma - zabijają kom nowotw za pomocą mechanizmów tlenowych, e lizosomalnych, tlenku azotu i TNF
ODPORNOŚD NABYTA börja lära sig		antygenowo specyficzna, LIMFOCYTY T – powodują lizę komórek nowotworowych – mechanizm jak komórki NK, LIMFOCYTY B – syntetyzują przeciwciała, które rozpoznają antygeny nowotworowe na ich powierzchni i powodują uruchomienie kaskady dopełniacza – liza komórek nowotworowych
ZMIANA EKSPRESJI MHC börja lära sig		brak lub obniżona ekspresja antygenów zgodności tkankowej na błonie komórkowej
MASKOWANIE ANTYGENÓW börja lära sig		utrata lub zamaskowanie antygenów nowotworowoswoistych – niewidoczne dla układu immunologicznego
TOLERANCJA IMMUNOLOGICZNA börja lära sig		większość antygenów nowotworowych to antygeny własne obecne też na komórkach prawidłowych
IMMUNOSUPRESJA börja lära sig		IMMUNOSUPRESJA synteza sub immunosupres, hamowanie proliferacji makrofagów i limfocytów, synteza Fas – apoptoza limfocytów, neutralizacja przeciwciał ; synteza Fas-ligand przez komórki nowotworowe, - neutralizacja przeciwciał przez antygeny nowotworowe - kompleksy Ab-Ag

Nowotworzenie część trzecia

Du måste vara inloggad för att skriva en kommentar.

mer