biologia definicje 9

 0    90 fiche    Kaaamilkaaaaa
ladda ner mp3 skriva ut spela Kontrollera dig själv
 
Fråga język polski Svar język polski
informacyjny RNA
börja lära sig
RNA który wyznacza kolejność aminokwasów w białku, powstaje w wyniku transkrypcji DNA.
inhibicja nieodwracalna
börja lära sig
trwała inaktywacja lub zniszczenie enzymu przez inhibitor.
inhibicja odwracalna
börja lära sig
czasowa inaktywacja enzymu przez nietrwale wiażacy się z nim inhibitor kompetencyjny lub niekompetencyjny.
inhibina
börja lära sig
hormon hamujacy wydzielanie hormonu dojrzewania pęcherzyków jajnikowych (FSH); wydzielany przezmkomórki Sertoliego jader i komórki warstwy ziarnistej (granulozy) jajników.
inicjacja
börja lära sig
zapoczatkowanie; pierwsze etapy syntezy białka w których duża i mała podjednostka rybosomowa oraz inne składniki uczestniczace w translacji przyłaczaja się do końca 5' mRNA.
inseminacja sztuczna
börja lära sig
zaplemnienie samicy przez sztuczne wprowadzenie spermy samca.
insulina
börja lära sig
hormon trzustkowy obniżajacy stężenie cukru we krwi.
insulinopodobne czynniki wzrostu, somatomedyny
börja lära sig
peptydy, których syntezę indukuje hormon wzrostu, działajace jako czynniki wzrostu.
insulinowy szok
börja lära sig
drastyczny spadek poziomu glukozy we krwi wskutek przedawkowania insuliny lub jej nadmiernej produkcji przez trzustkę. Może spowodować utratę przytomności, a nawet śmierć.
integracja (sygnałów nerwowych)
börja lära sig
sumowanie (dodawanie i odejmowanie) i interpretowanie sygnałów nerwowych dochodzacych do organizmu lub neuronu.
integralne białko błonowe
börja lära sig
białko silnie zwiazane z dwuwarstwa lipidowa błony biologicznej, np. białko transbłonowe, przechodzace na wylot przez dwuwarstwę lipidowa.
integryny
börja lära sig
białka receptorowe błony komórkowej wiażace się ze specyficznymi białkami macierzy pozakomórkowej i białkami błonowymi sasiednich komórek; przekazuja sygnały z macierzy pozakomórkowej do wnętrza komórki.
interfaza
börja lära sig
stadium cyklu komórkowego między kolejnymi podziałami komórki; i. dzieli się na trzy fazy: g1, S (syntezy DNA) i G2.
interferencja RNA I
börja lära sig
zjawisko, w którym pewne niewielkie czasteczki RNa wpływaja na ekspresję genów lub ich transkryptów RNA;
interferencja RNA II
börja lära sig
w interferencji RNA biora udział mały interferencyjny RNA, mikroRNA oraz kilka innych rodzajów krótkich czasteczek RNA.
interferencyjna konkurencja
börja lära sig
konkurencja wewnatrz gatunkowa polegajaca na tym, że osobniki dominujace uzyskuja wystarczajaca ilość ograniczonych zasobów kosztem pozostałych członków populacji.
interferony
börja lära sig
grupa cytokin wytwarzanych przez komórki zwierzęce zaatakowane przez wirusa, hamuja jego namnażanie się i stymuluja komórki odpornościowe, np. limfocyty NK, makrofagi.
interkineza
börja lära sig
stadium między pierwszym i drugim podziałem mejotycznym, trwa zwykle krótko, chromosomy moga ulegać dekondensacji, przyjmujac częściowo postać interfazowa, w interkinezie nie zachodzi synteza DNA i duplikacja chromosomów.
interleukiny
börja lära sig
grupa cytokin wytwarzana głównie przez makrofagi i limfocyty.
interoceptor, interoreceptor
börja lära sig
receptor zmysłowy umiejscowiony we wnętrzu organizmu, odbiera informacje o składzie chemicznym, pH, ciśnieniu osmotycznym lub temperaturze danego narzadu.
interstycjalne komórki, k. śródmiàższowe Leydiga
börja lära sig
wydzielajace testosteron komórki leżace między kanalikami nasiennymi (plemnikotwórczymi) jadra.
intron
börja lära sig
region w genie eukariotycznym niekodujacy białka, a także fragment pre-mRNA transkrybowany z takiego regionu. Introny nie występuja w mRNA.
inwazyjny gatunek
börja lära sig
obcy gatunek, który zasiedliwszy nowy dla siebie teren, powoduje zaburzenie równowagi między żyjacymi tam organizmami oraz wyrzadza szkody ekonomiczne i środowiskowe.
inwersja
börja lära sig
zaburzenie w strukturze chromosomu polegajace na odwroceniu jego fragmentu o 180 stopni.
inżynieria genetyczna
börja lära sig
manipulacja genami poza komórka, czyli rekombinacja DNA in vitro.
inżyniernia tkankowa
börja lära sig
metoda majaca na celu pobudzenie do wzrostu ludzkich tkanek i narzadów (przeznaczonych do transplantacji) w hodowlach tkankowych.
istota zbita, tkanka kostna zbita
börja lära sig
twarda i odporna tkanka kostna występujaca głównie na powierzchni kości.
iteroparyczność
börja lära sig
strategia rozrodcza gatunku polegajaca na wielokrotnym powtarzaniu sezonu rozrodczego w ciagu życia.
izogamia
börja lära sig
rozmnażanie płciowe, w którym uczestnicza ruchliwe gamety podobne pod względem budowy i wielkości.
izolacja behawioralna i. płciowa
börja lära sig
rozrodczy mechanizm izolacyjny uniemożliwiajacy rozród spokrewnionych gatunków z powodów różnic w zachowaniu godowym; zwana również izolacja etologiczna lub rozrodcza.
izolacja czasowa
börja lära sig
izolacja rozrodcza prezygotyczna uniemożliwiajaca połaczenie się gamet osobników różnych gatunków z uwagi na różne pory dnia, sezonu lub roku odbywania się ich rozrodu.
izolacja mechaniczna
börja lära sig
izolacja rozrodcza prezygotyczna uniemożliwiajaca połaczenie gamet osobników dwóch różnych gatunków z powodu różnic morfologicznych lub anatomicznych (np. wielkość ciała lub budowy narzadów kopulacyjnych).
izolacja siedliskowa, i. ekologiczna
börja lära sig
mechanizm izolacji rozrodczej prezygotycznej uniemożliwiajacy kojarzenie osobników ze spokrewnionych gatunków ze względu na ich przystosowanie do życia i rozrodu w różnych siedliskach.
izolacji rozrodczej mechanizmy
börja lära sig
bariery rozrodcze uniemożliwiajace kojarzenie międzygatunkowe dzięki nim pulangenowa danego gatunku jest izolowana od innych.
izolecytalne jajo
börja lära sig
jajo o niewielkiej zawartości żółtka równomiernie rozmieszczonego w cytoplazmie.
izomery
börja lära sig
zwiazki chemiczne o identycznym wzorze sumarycznym (składzie pierwiastków), ale różnym wzorze strukturalnym, np. i. strukturalne i geometryczne, enancjomery.
izomery geometryczne
börja lära sig
zwiazki o identycznym układzie wiazań kowalencyjnych, ale różnym ułożeniu przestrzennym atomów lub grup atomów.
izomery strukturalne
börja lära sig
zwiazki chemiczne o takim samym wzorze chemicznym, lecz różniace się układem wiazań kowalencyjnych między atomami, np. glukoza i fruktoza.
izoprentowe jednostki
börja lära sig
pięciowęglowe monomery (węglowodory) wchodzace w skład niektórych lipidów, np. karotenoidów i steroidów.
izotoniczny
börja lära sig
określenie roztworów majacych identyczne stężenie rozpuszczonych substancji, a więc takie samo ciśnienie osmotyczne.
izotop
börja lära sig
alternatywna postać danego pierwiastka o odmiennej liczbie neutronów, lecz identycznej liczbie protonów i elektronów.
jagoda
börja lära sig
owoc pojedyńczy, mięsisty, zwykle wielonasienny; np. pomidor, banan, winogrono.
jajnik
börja lära sig
jedna z pary gonad żeńskich zwierzęcia, odpowiedzialnych za wytwarzanie komórek jajowych i hormonów płciowych.
jajo
börja lära sig
zwierzęca gameta żeńska.
jajorodny
börja lära sig
określenie organizmu, którego zarodek rozwija się w jaju poza organizmem samicy.
jajowód
börja lära sig
przewód transportujacy komórki jajowe z jajnika do macicy, kloaki lub na zewnatrz ciała. U samic ssaków zwany również przewodem Fallopa.
jajożyworodny
börja lära sig
określenie organizmu, którego zarodek rozwija się w jaju wewnatrz ciała samicy i wylęga w chwili jego złożenia.
jasmonowy kwas
börja lära sig
hormon roślinny wpływajacy na rozwój pyłku, wzrost korzeni, dojrzewanie owoców i starzenie; uczestniczy także w obronie rośliny przed owadami i mikroorganizmami chorobotwórczymi.
jàderko
börja lära sig
wyspecjalizowana zbita struktura w jadrze komórkowym utworzona przez określone regiony niektórych chromosomów, jest miejscem formowania podjednostek rybosomowych.
jadro 1
börja lära sig
część atomu zawierajaca protony i neutrony
jadro 2
börja lära sig
Organella komórkowa eukariontów zawierajaca DNA i kierujaca procesami w komórce.
jadro 3
börja lära sig
skupienie ciał komórek nerwowych w ośrodkowym układzie nerwowym.
jadro 4
börja lära sig
gonada męska wytwarzajaca plemniki i męski hormon płciowy, testosteron. U człowieka i wielu innych ssaków j. sa umieszczone w mosznie.
jednakozarodnikowość, homosporia
börja lära sig
wytwarzanie przez sporofit jednego typu haploidalnych (n) zarodników (spor), z których powstaja obupłciowe gametofity.
jednojajowe bliźnięta
börja lära sig
bliźnięta identyczne genetycznie, powstałe z jednej zapłodnionej komórki jajowej.
jednoliścienne
börja lära sig
jeden z kladów wyższych roślin okrytozalażkowych, zarodek w nasieniu j. ma tylko jeden liścień.
jednopienny
börja lära sig
określenie rośliny majacej osobniki o zarówno męskich, jak i żeńskich organach rozrodcznych.
jednoroczna roślina
börja lära sig
roślina, której cały cykl życiowy przebiega w ciagu jednego roku lub krótszym okresie.
jelito cienkie
börja lära sig
część przewodu pokarmowego kręgowców występujaca między żoładkiem a jelitem grubym.
jelito grube
börja lära sig
część przewodu pokarmowego człowieka i innych kręgowców składajaca się z jelita ślepego, okrężnicy, odbytnicy i odbytu.
jon
börja lära sig
atom lub grupa atomów niosaca jeden lub więcej ładunków elektrycznych, dodatnich (kation) lub ujemnych (anion).
jonizacja
börja lära sig
dysocjacja substancji na jony, np. jonizacja wody dostarcza jonów H+ i OH-.
jonowe wiazanie
börja lära sig
przyciaganie miedzy dodatnio naładowanym kationem i ujemnie naładowanym anionem.
jonowy zwiazek
börja lära sig
zwiazek chemiczny złożony z kationów i anionów połaczonych siła przyciagania przeciwnych ładunków elektrycznych.
juwenilny hormon
börja lära sig
hormon owadów hamujacy przeobrażenie (larwy w imago) podczas każdego linienia larwy.
kalcytonina
börja lära sig
wydzielany przez tarczycę hormon powodujacy szybkie obniżenie poziomu wapnia w krwi.
kalmodulina
börja lära sig
białko wiażace wapń; zwiazana z wapniem kamlodulina zmienia aktywność niektórych enzymów i białek transportujacych.
kaloria
börja lära sig
ilość energii cieplnej potrzebna do podniesienia temperatury grama wody o 1'C; ekwiwalent 4,184 dżuli.
kalus
börja lära sig
niezróżnicowana masa komórek uzyskana w wyniku hodowli in vitro wyciętej części tkanki lub organu rośliny.
kanalik kręty bliższy, k.k. proksymalny, k.k. I rzędu
börja lära sig
część kanalika nerkowego odprowadzajaca przesacz z torebki Bowmana do pętli Henlego.
kanalik kręty dalszy, k.k. dystalny, k.k. II rzędu
börja lära sig
część kanalika nerkowego odprowadzajaca przesacz z pętli Henlego do cewki zbiorczej.
kanalik zbiorczy
börja lära sig
kanalik w nerce przewodzacy mocz z nefronów do miedniczki nerkowej.
kanaliki nasienne
börja lära sig
silnie poskręcane kanaliki w jadrach samców kręgowców, zachodzi w nich spermatogeneza
kanaliki T. k. poprzeczne
börja lära sig
rurkowate wpuklenia błony komórkowej włókna mięśniowego.
kanały jonowe
börja lära sig
struktury białkowe w błonach biologicznych, umożliwiajace transport jonów przez błony.
kanały jonowe bramkowane potencjałem, k.j. napięciowozależne
börja lära sig
kanały jonowe w błonie komórkowej neuronów aktywowane i regulowane przez zmiany napięcia.
kanały półkoliste
börja lära sig
przewody w uchu wewnętrznym kręgowców pełniace funkcje narzadów równowagi.
kapsyd
börja lära sig
otoczka białkowa wirusa
karboksylowa grupa
börja lära sig
grupa funkcyjna o słabej kwasowości; zapisuje się jako- COOH.
karbonylowa grupa
börja lära sig
polarna grupa funkcyjna złożona z węgla połaczonego wiazaniem podwójnym z tlenen; występuje w aldehydach i ketonach.
karcynogen
börja lära sig
czynnik przyczyniajacy się do powstania nowotworu lub przyśpieszajacy jego rozwój.
kariogamia
börja lära sig
fuzja dwóch haploidalnych jader; następuje po plazmogamii (połaczeniu) komórek należacych do kompatybilnych typów płciowych.
kariotyp
börja lära sig
pełen zestaw chromosomów występujacych w komórce somatycznej organizmu.
kariotyp XYY
börja lära sig
trisomia chromosomów płciowych; osoby o tym kariotypie sa wysokimi mężczyznami z silnym tradzikiem.
karotenoidy
börja lära sig
grupa żółtych, pomarańczowych i czerwonych barwników roślinnych będacych pochodnymi izoprenu; należa do nich karoteny i ksantofile.
kaspazy
börja lära sig
grupa enzymów proteolitycznych aktywnych we wczesnych stadiach apoptozy.
katabolizm
börja lära sig
zespół reakcji metabolicznych prowadzacych do rozkładu złożonych zwiazków organicznych na zwiazki prostsze, towarzyszy temu uwolnienie energii chemicznej, która komórka wykorzystuje lub gromadzi.
katalizator
börja lära sig
substancja przyspieszajaca reakcję chemiczna, przy czym sama nie ulega zmianie. Biologicznymi katalizatorami sa enzymy.
katecholaminy
börja lära sig
grupa zwiazków obejmujaca dopaminę, adrenalinę i noradrenalinę, zwiazki te pełnia rolę neuroprzekaźników i chormonów.
kation
börja lära sig
jon majacy jeden lub więcej ładunków dodatnich, np. wodorowy (H+) lub wapniowy (Ca2+).

Du måste vara inloggad för att skriva en kommentar.