Fråga  |
Svar |
|
börja lära sig
|
|
terytorium, ludność, rząd, uznanie przez inne państwa
|
|
|
wyłączna strefa ekonomiczna börja lära sig
|
|
tylko kraj, którego to teren ma prawo korzystać z jej zasobów, np. ryb
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
kraj otoczony w całości innym krajem, np. Watykan, San Marino, Lesotho
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
część kraju oddzielona od właściwego terytorium innym krajem, np. Rosja i Obwód Kalinigradzki
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
Rosja, Kanada, Chiny, USA, Brazylia, Australia
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
Watykan (0,44km3), Monako, Nauru, Tuvalu, San Marino
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
Watykan, Monako, San Marino, Andora, Liechtenstein
|
|
|
Obszary o nieustalonym statucie börja lära sig
|
|
Sahara Zachodnia, Palestyna, Osetia Południowa, Naddniestrze, Cypr Północny, Kosowo, Tajwan, Abchazja, Somaliland, Górski Karabach
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
uznawana przez Maroko jako południowa prowincja ich kraju
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
atakowana przez Izrael, złożona ze Strefy Gazy i zachodniego brzegu Jordanu
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
formalnie część Gruzji, ale zależna od Rosji
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
część Mołdawii, uznawane jako kraj tylko przez Osetię Południową i Abchazje
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
północna część wyspy Cypr, o jego teren mają spór Grecja i Turcja
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
uznawane przez Serbię jako ich teren
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
uznawany za Chińską Republikę Ludową jako ich 23. prowincję
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
formalnie część Gruzji, uznawana tylko przez 5 państw, m.in. Rosję
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
dawna część Somalii, która podległa separacji na kilka mniejszych krain
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
prawnie część Azerbejdżanu, ale Armenia chce odbić ich teren ale ma za mało wojsk
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
naród żyjący w rozproszeniu, np. Żydzi
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
terytorium brytyjskie, ale Argetyńczycy chcą ich tereny (Malwiny to argetyńska nazwa)
|
|
|
Powód rozpadu Somalii i rozwoju somalijskich piratów börja lära sig
|
|
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
|
|
|
potęgi kolonialne (państwa metrapolitalne) börja lära sig
|
|
Portugalia, Hiszpania, Wielka Brytania, Francja, Holandia
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
eksterminacja ludności rdzennej w koloniach, mieszkanie się ludności z krajów kolonizowanych i metropolii, w krajach kolonialnych wprowadzono religię i język krajów metrapolitalnych
|
|
|
skutki kolonializmu na gospodarkę börja lära sig
|
|
eksploatacja zasobów naturalnych i ludzkich (niewolnictwo) przez kraje metropolitalne, rozwój cywilizacyjny obszarów skolonizowanych
|
|
|
korzyści Wielkiej Brytanii z kolonizacji Indii börja lära sig
|
|
rynek zbytu dla towarów, źródło surowców, tania siła robocza i żołnierze
|
|
|
Skutki dla Indii z kolonizacji przez Wielką Brytanię börja lära sig
|
|
nowoczesny system edukacji, rozbudowa kraju (kolej, porty), wzrost ubóstwa i głodu, kultura indyjska została zastąpiona brytyjską, rozwój technologii
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
osłabienie państw metropolitalnych np po II wś, wzrost świadomości społeczeństw o prawach człowieka, powstanie w krajach kolonizowanych elit wykształconych ludzi którzy mogliby przejąć rząd, podpisanie Karty Atlantyckiej j przyjęcie deklaracji ONZ
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
rozpad systemu kolonialnego
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
przyjęta w 1960 r, potępia kolonializm
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
wtedy państwa metropolitalne założyły kolonie w innych państwach
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
1960 r - kilkanascie panstw odzyskalo niepodleglosc
|
|
|
kraje afryki nieskolonializowane börja lära sig
|
|
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
wzrost liczby państw na świecie, wojny domowe o władze i chaos w nowych krajach, narodziny neokolonializmu, wzrost biedy i ubóstwa w krajach wyzwolonych i ich zacofanie, dalszy kontakt i uzależnienie od metropolii
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
nowa forma wyzysku nowopowstałych państw przez firmy z państw metrapolitalnych
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
gospodarcza, militarna, polityczna i społeczna
|
|
|
poziomy integracji międzynarodowej börja lära sig
|
|
rządowy, (organizacje międzynarodowe) i pozarządowe (komitety, fundacje i stowarzyszenia)
|
|
|
wazne momenty gdy liczba panstw sie zmieniala börja lära sig
|
|
zakonczenie I ws, zakonczenie II ws, dekolonizacja afryki w 1960/70, upadek komunizmu w 1989 r
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
utrzymanie pkkoju na swiecie
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
5 stalych (USA, chiny, rosja, francja, wielka brytania) i 10 krajow tymczasowych wybieranych co 2 lata, stali czlonkowie maja prawo veta
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
who (zdrowie), fao (zywienie), unesco (nauka i kultura), unicef (prawa dzieci)
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
ue, nato, wnp, opec, nafta, ua, lpa, oecd, mercosur, efta, cefta, asean, bank seiatowy, anzus, opa
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
Unia Europejska, cel to tworzenie unii gospodarczo-politycznej, członkowie to Europa oprócz Islandii, Norwegii, Szwajcarii i Liechtenstein
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
Organizacja Paktu Północnoatlantyckiego, cel to zapewnianie bezpiecześntwa, członkowie to 29 państw, np. Turcja, USA, Wielka Brytania, Kanada, Islandia, Polska
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
Wspólnota Niepodległych Państw, to związek gospodarczo-polityczno-wojskowy Rosji i 10 republik związanych z ZSRR, członkowie to Armenia, Azerbejdżan, Rosja, Białoruś, Kirgi, Kazach, Tadży, Uzbekistan, Mołdawia
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
Organizacja Krajów Eksportujących Ropę Naftową, kontroluje jej wydobycie i ceny, członkowie to 14 państw np. Wenezuela, Kuwejt, Angola, Iran, Irak, Libia, ZEA
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
Północnoamerykański układ wolnego handlu, cel to rozszerzanie zasad wspólnego rynku, członkowie to Meksyk, Kanada, USA
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
Unia Afrykańska, cel to dążenie do zjednoczenia Afryki, członkowie to cała Afryka
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
Liga Państw Arabskich, cel to zacieśnianie stosunków politycznych, członkowie to 23 kraje i Palestyna
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, cel to wspieranie w podnoszeniu poziomu wzrostu gospodarczego i życia obywateli, członkowie to 35 demokratycznych państw wysoko rozwiniętych, w tym Polska
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
Wspólny Rynek Południa, cel to wzmocnienie współpracy gospodarczej i zniesienie barier handlowych, członkowie to Argentyna, Brazylia, Urugwaj, Paragwaj i zawieszona Wenezuela
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu, cel to liberyzacja wymiany handlowej i ściślejsza praca z UE, członkowie to Islandia, Norwegia, Szwajcaria i Lirchtenstein
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
Środkowoeuropejskie Porozumienie o Wolnym Handlu, cel to ułatwienie wymiany handlowej i ściślejsza współpraca z UE, członkowie to Albania, Czarnogóra, Bośnia i Hercegowina, Serbia, Kosowo, Mołdawia, Macedonia Płn
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
Stowarzyszenie Narodów w Azji Południowo-Wschodniej, cel to przyspieszenie wzrostu ekonomicznego, rozwoju socjalnego i kulturowego, członkowie to Brunei, Filipiny, Malezja, Laos, Wietnam, Kambodża, Mjanma, Indonezja, Singapur i Tajlandia
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
cel to udzielanie długoterminowych pożyczek i przeciwdziałanie ubóstwu, członkowie to 189 państw (w tym Polska)
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
Pakt Bezpieczeństwa Pacyfiku, cel to działanie na rzecz pokoju i bezpieczeństwa, członkowie to USA, Australia, Nowa Zelandia
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
Organizacja Państw Amerykańskich, cel to umacnianie pokoju i bezpieczeństwa, regulowanie sporów, rozwiązywanie problemów, członkowie to 35 państw Ameryk (bez Gujany Francuskiej)
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
Ukraina z Rosją, Mołdawia z Rosją o Naddniestrze, Kraj Basków i Katalonia o odseparowanie się od Hiszpanii, Kosowo z Serbią o ziemie, Irlandia Północna ze stolicą w Belfast grupą terrorystyczną IRA i przemarszem protestantów
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
Sudan północny (muzułmanie) i południowy (chrześcijanie i ropa naftowa) kłócą się o religię i surowce, Somalia to wojna domowa która podzieliła kraj, Rwanda z konfliktem etnicznym między 2 plemionami Hutu i Tutsi i ludobójstwo
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
Palestyna z Izraelem, Kaszmir i Dżammu czyli Pakistan vs Indie albo muzułmanie vs hindusi, Syria to wojna domowa która trwa do dziś, Abchazja i Osetia Płd, Tajwan, Kuryle (wyspy, Rosja i Japonia, Kurdowie (nie maja panstwa, turcja, iran, irak, syria)
|
|
|
podzial swiata linia Brandta börja lära sig
|
|
na bogata polnoc i biedne poludnie
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
HDI, PKB per capita, Struktura zatrudnienia w III sektorach gospodarki i mozna tez zaliczyc MPI
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
Human Development Index, 0-1, blizej 1 to bardziej rozwiniety kraj, < 0,5 to slabo, > 0,8 wysoko, elementy: dochod krajowy per capita, srednia dlugosc zycia ludzi, srednia liczba lat edukacji, oczekiwana liczba lat edukacji dzieci rozpoczynajacych nauke
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
produkt krajowy brutto, okreslany w dolarach, zlozony ze wszystkich towarow i uslug wyrworzonych w kraju w ciagu 1 roku kalendarzowego, <2000 slabo, >15000 wysoko
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
wskaznik ubostwa, od 0 do 1, im blizej 2 tym biedniejszy kraj, obliczany tylko dla krajow slabo i srednio rozwinietych
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
rolnictwo, przmemysl, uslugi
|
|
|
struktura zatrudnienia w III sektorach gospodarki börja lära sig
|
|
wiecej ludzi pracuje w uslugach -> bardziej rozwiniety kraj, wiecej ludzi pracuje w rolnictwie -> slabiej rozwiniety kraj
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
srednia dlugosc trwania zycia, zuzycie energii elektrycznej na 1 mieszkanca, smiertelnosc niemowlat na 1000 urodzen zywych, gestosc sieci drogowej, % PKB przeznaczony na badania i rozwoj
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
jak jest dobry to wysoko poziom rozwoju, jak zly to niski poziom roozwoju
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
roznica, zaburzenie proporvji/rownowagi
|
|
|
czynniki przyrodnicze wplywajace na dysproporcje rozwoju börja lära sig
|
|
stopien zyznosci gleb, dlugosc okresu wegetacji, wystepowanie surowcow mineralnych
|
|
|
czynniki kulturowe wplywajace na dysproporcje rozwoju börja lära sig
|
|
poziom nauki i wyksztalcenia, poziom techniki, wplyw religii
|
|
|
czynniki historyczne/polityczne wplywajace na dysproporcje rozwoju börja lära sig
|
|
kolonializm, wojny, ekspansje i podboje
|
|
|
czynniki ekonomiczne wplywajace na dysproporcje rozwoju börja lära sig
|
|
zasoby finansowe, rozwoj przemyslu, rolnictwa i uslug
|
|
|
