Fråga  |
Svar |
W jaki sposób czynniki emocjonalne wpływają na poznanie naukowe? börja lära sig
|
|
I. Zniekształcają je II. Napędzają poprzez motywację naukowców.
|
|
|
Czym jest nauka rozumiana funkcjonalne (czynnościowo)? börja lära sig
|
|
Nauka w sensie funkcjonalnym jest zespołem poznawczych czynności. Te czynności są uporządkowane i metodyczne.
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
|
|
|
Na jakie cztery główne działy można podzielić naukę wg skryptu? börja lära sig
|
|
Na I. Filozofię II. Nauki niefilozoficzne formalne III. Nauki niefilozoficzne przyrodnicze IV. Humanistyczne
|
|
|
Dzięki jakim czterem czynnikom można scharakteryzować każdą naukę (np. glacjologię)? börja lära sig
|
|
Poprzez podanie jej: I. Przedmiotu II. Aspektu III. Celu IV. Metody
|
|
|
Jak można zdefinować naukę jako wytwór? (nie jako zespół czynności) börja lära sig
|
|
uporządkowanych zdań dotyczących odpowiedniego przedmiotu. Te zdania są intersubiektywnie komunikowalne i sprawdzalne.
|
|
|
Co to znaczy intersubiektywnie komunikowalne? börja lära sig
|
|
jeden człowiek może je przekazać drugiemu w sposób zrozumiały
|
|
|
Jakie nauki wg skryptu wchodzą w skład filozofii? (w podziale na 4 główne działy nauk) börja lära sig
|
|
Filozofia bytu, poznania, kosmologia i etyka.
|
|
|
Jakie nauki wg skryptu wchodzą w skład nauk niefilozoficznych formalnych? (w podziale na 4 główne działy nauk) börja lära sig
|
|
Logika formalna i matematyka.
|
|
|
Jakie nauki wg skryptu wchodzą w skład nauk niefilozoficznych przyrodniczych? (w podziale na 4 główne działy nauk) börja lära sig
|
|
Fizyka, chemia, astrolomia, biologia.
|
|
|
Jakie nauki wg skryptu wchodzą w skład humanistycznych? (w podziale na 4 główne działy nauk) börja lära sig
|
|
Psychologia, socjologia, ekonomia, historia.
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
Filozof to ten, kto chce znaleźć ostateczną zasadę wszechrzeczy przy pomocy własnego rozumu, bez odwołania się do mitu czy religii.
|
|
|
Jak opisywali filozofię Platon i Sokrates? börja lära sig
|
|
Mówią oni, że z jednej strony jest wiedza ogólna, powszechna, doskonała, pewna, dotycząca tego, co konieczne i istotne
|
|
|
Do którego wieku filozofia utrzymała tytuł królowej nauk? börja lära sig
|
|
|
|
|
Jakie nurty spowodowały utratę pozycji królowej nauk przez filozofię? börja lära sig
|
|
Skrajny empiryzm i pozytywizm.
|
|
|
Czym charakteryzował się XVIII wieczny empiryzm? börja lära sig
|
|
Liczy się jedynie doświadczenie zmysłowe.
|
|
|
Czym charakteryzował się XVIII pozytywizm? börja lära sig
|
|
wszystkie twierdzenia muszą być sprawdzalne empirycznie
|
|
|
Jaki dział filozofii zaakceptowano podczas rozszerzania się pozytywizmu i nauk empirycznych? börja lära sig
|
|
|
|
|
Czy filozofia zajmuje się próbą odpowiedzi na pytania, na które nauki empiryczne nie są w stanie odpowiedzieć, szczególnie te ostateczne? börja lära sig
|
|
Skąd się w ogóle wzięło, że rzeczy istnieją? Jak istnieją? Czy istnieje jakiś cel dla którego rzeczy istnieją? Czy ich istnienie jest sensowne?
|
|
|
Czy nauki opierają się na aksjomatach, których nie można udowodnić? börja lära sig
|
|
|
|
|
Czy założenie, że to co widzimy pod mikroskopem jest prawdziwą rzeczywistością da się sprawdzić? börja lära sig
|
|
|
|
|
Czy nauki empiryczne są w stanie odpowiedzieć na pytanie dlaczego istnieją wartości? börja lära sig
|
|
|
|
|
Czy nauki filozoficzne są w stanie odpowiedzieć na pytanie dlaczego istnieją wartości? börja lära sig
|
|
Mogą podjąć próbę odpowiedzi. One się tym zajmują, w przeciwieństwie do nauk empirycznych.
|
|
|
Jakie są trzy główne problemy filozofii, powodujące przekonanie o rzekomej jej jałowości? börja lära sig
|
|
I. Problematyka fil. jest trudna i subtelna, a autorzy nie zawsze dbali o precyzyjność wypowiadania się i zrozumiałość. II. W filozofii często posługujemy się intuicją, która jest nieprecyzyjna i trudno opisać jej wynik. III. Szkoły filozoficzne wytwarzały niezrozumiałe języki i systemy, które potem były często źle rozumiane i krytykowane.
|
|
|
Co oznacza łacińskie powiedzenie "scire propter ipsum scire"? börja lära sig
|
|
|
|
|
Czy w filozofii chodzi bardziej o znajdywanie odpowiedzi na pytania czy samo stawianie pytań? börja lära sig
|
|
Bardziej w filozofii chodzi o stawianie pytań, na pełniejszym zdaniu sobie sprawy z założeń i konsekwencji określonych stanowisk, na odkrywaniu nowych punktów widzenia.
|
|
|
Jakie istnieją główne dwa podstawowe sposoby badania filozoficznego? börja lära sig
|
|
I. Metoda fenomenologiczna II. Logiczno-lingwistyczna
|
|
|
Czym jest fenomenologiczne badanie filozoficzne? börja lära sig
|
|
Jest to opis tego, co jest dane na różne sposoby. Podejmuje się też próby wyjaśnienia tego, co jest opisane.
|
|
|
Czym jest logiczno-lingwistyczne badanie filozoficzne? börja lära sig
|
|
Jest to sposób opisu (ujawniania sensu i funkcji) lub konstrukcji języka. Tutaj analizuje się sam język filozoficzny, tzn. jakie znaczenie mają poszczególne wypowiedzi w kontekście danego języka. Nie jest ważne odniesienie przedmiotowe, tzn. do rzeczywistości, jedynie liczy się analiza treści językowych.
|
|
|
Jakie jest 5 koncepcji filozofii wg skryptu? börja lära sig
|
|
I. Klasyczna KF II. Pozytywistyczna KF III. Neopozytywistyczna KF IV. Lingwistyczna KF V. Irracjonalna KF
|
|
|
Czym charakteryzuje się klasyczna koncepcja filozofii? börja lära sig
|
|
I. Filozofia jest wiedzą autonomiczną. II. Posiada własny przedmiot i metodę. III. Ma charakter naukowy IV. Zmierza do odkrycia ostatecznych racji istnienia bytu. V. Bada poznanie.
|
|
|
Czym charakteryzuje się pozytywistyczna koncepcja filozofii? börja lära sig
|
|
I. Filozofia nie stanowi odrębnego typu wiedzy (nauki przyrodnicze są doskonalsze). II. Filozofia jest encyklopedyzacją wyników tych nauk przyrodniczych.
|
|
|
Czym charakteryzuje się neopozytywistyczna koncepcja filozofii? börja lära sig
|
|
I. Istnieją nauki formalne i realne II. Filozofia nie stanowi odrębnej wiedzy III. Jej rozważanai mają charakter pseudonaukowy. IV. Nauka ma tylko sens, gdy odpowiedź można dać doświadczeniem empirycznym. V. Na ostateczne pytania odpowiedź dają nauki empiryczne np. istotą kartki są atomy.VI. Głoszona przez przedstawicieli "koła wiedeńskiego".
|
|
|
Czym są nauki formalne w neopozytywistycznej koncepcji filozofii? börja lära sig
|
|
M.in. logiką i matematyką
|
|
|
Czym są nauki realnew neopozytywistycznej koncepcji filozofii? börja lära sig
|
|
Naukami empirycznymi i humanistycznymi, których wzorem jest fizyka.
|
|
|
Dlaczego w neopozytywistycznej koncepcji filozofii filozofia ma charakter pseudonaukowy? börja lära sig
|
|
Do dotyczy ludzkich emocji, aspiracji, potrzeb. Filozofia staje się bliska sztuce i religii.
|
|
|
Czym charakteryzowało się "koło wiedeńskie"? börja lära sig
|
|
Chcieli ewolucji ery empiryzmu, która ustrzegłaby świat naukowy przed błędami poprzednich epok. Istnieli od 1922.
|
|
|
Czym charakteryzuje się lingwistyczna koncepcja filozofii? börja lära sig
|
|
I. Można się zająć jedynie SPOSOBEM mówienia o filozoficznych problemach, strukturą zdań, charakterem i językiem filozofii czy filozofów.II. Problemy metafizyczne dotyczą często samego języka. III. Problemy istnieją poprzez niesciłe wyrażanie się filozofów.IV. Możemy zastanawiać się co znaczą poszczególne słowa i w jaki sposób są od siebie zależne.
|
|
|
Czym charakteryzuje się irracjonalna koncepcja filozofii? börja lära sig
|
|
Jest to subiektywne ujęcie podmiotu poznającego.II. Jest sposobem oswajania lub oswajania się ze światem. III. Odpowiedź na pytania o ostateczne elementy bytu będą zależne np. od chwilowego nastroju.
|
|
|
Jaką filozofię Kościół uznaje za najbardziej odpowiadającą potrzebom teologii? börja lära sig
|
|
Filozofię Tomasza z Akwinu
|
|
|
Czy Objawienie, które zawiera pełnię prawdy, wyklucza możlwość znalezienia tej prawdy drogą racjonalną? börja lära sig
|
|
Nie. Filozofia jest pomocna w zdobywaniu prawdy, gdyż jest racjonalnym sposobem dotarcia do tej prawdy.
|
|
|
Czym różnią się punkty wyjścia teologii i filozofii? börja lära sig
|
|
Teologia wychodzi od Objawienia, a filozofia od doświadczenia albo jakiegoś faktu.
|
|
|
Czy nie ma sprzeczności pomiędzy teologią i filozofią wtedy, gdy wnioski filozoficzne są zgodne z Objawieniem? börja lära sig
|
|
Tak, wtedy nie ma. Konflikt pomiędzy światem racjonalnym a teologicznym istnieje wtedy, gdy są ze sobą sprzeczne, a to oznacza, że któraś ze stron się pomyliła.
|
|
|
Dlaczego w teologii kluczowe znaczenie ma wiara? börja lära sig
|
|
Ponieważ pozwala przyjąć Objawienie za punkt wyjścia.
|
|
|
Czy można wszystko wytłumaczyć w teologii? börja lära sig
|
|
Nie, teologia uwzględnia element tajemnicy, która jest objawiona, ale rozum nie jest w stanie do końca ją wyjaśnić. Przykładem takiej tajemnicy jest wiara w Trójcę św.
|
|
|
Co to znaczy ancilla theologiae? börja lära sig
|
|
|
|
|
Dlaczego filozofia to ancilla theologiae? börja lära sig
|
|
Ponieważ dostarcza teologii pojęć i metod, które pomagają pełniej wyrazić prawdę objawioną.
|
|
|
Na jakie działy filozofii dzielono filozofię w szkole platońskiej? börja lära sig
|
|
Na fizykę, etykę i teorię poznania.
|
|
|
Na jakie działy dzielił Arystoteles filozofię? börja lära sig
|
|
Na filozofię teoretyczną i praktyczną.
|
|
|
Na jakie działy wg stopnia abstrakcji dzielił Arystoteles filozofię teoretyczną? börja lära sig
|
|
Fizykę, matematykę i metafizykę.
|
|
|
Na jakie działy wg stopnia abstrakcji dzielił Arystoteles filozofię praktyczną? börja lära sig
|
|
Etykę, politykę, ekonomikę i retorykę.
|
|
|
Jak podzielił Christian Wolff filozofię? börja lära sig
|
|
Filozofię teoretyczną i praktyczną
|
|
|
Co wchodziło w skład filozofii teoretycznej wg Christiana Wolffa? börja lära sig
|
|
Ontologia (metafizyka ogólna), metafizyka szczegółowa (teodycea, kosmologia, psychologia racjonalna)
|
|
|
Co wchodziło w skład filozofii praktycznej wg Christiana Wolffa? börja lära sig
|
|
Etyka, polityka, ekonomika i logika.
|
|
|
Jakie dwa główne działy filozofii wyodrębnia skrypt? börja lära sig
|
|
Filozofię bytu i poznania.
|
|
|
Jak filozofię bytu rozumie autor skryptu? börja lära sig
|
|
Do bytu możemy podchodzić na dwa różne sposoby; 1) albo jako sam w sobie i pytać o jego ostateczne podstawy
|
|
|
Jak filozofię poznania rozumie autor skryptu? börja lära sig
|
|
. Do bytu możemy podchodzić na dwa różne sposoby; 2) to, co ujmuje nasza świadomość nazwać bytem i pytać o jego strukturę i konieczne uwarunkowania.
|
|
|
Z filozofia bytu czy poznania można łączyć następujące działy filozofii? : kosmologię, antropologię, teodyceę, etykę i estetykę börja lära sig
|
|
|
|
|
Z filozofia bytu czy poznania można łączyć następujące działy filozofii? logikę formalną, semiotykę, metodologię i filozofię nauk. börja lära sig
|
|
Z teorią poznania (f. poznania)
|
|
|
Jak nazywa się nauka dotyczącą poznania i języka? börja lära sig
|
|
|
|
|
Jakie działy wyróżniamy dzieląc logikę? börja lära sig
|
|
logikę formalną, semiotykę, metodologię i teorię nauk
|
|
|
Jak nazywa się nauka o poprawnym wnioskowaniu? börja lära sig
|
|
Bada pewien rodzaj rozumowania, tu: wnioskowanie, od strony jego poprawności.
|
|
|
Jak nazywa się nauka o sprawności poznawczej języka? börja lära sig
|
|
Bada język od strony jego komunikowalności. Na przykład jaka jest funkcja znaku w przekazywaniu informacji.
|
|
|
Jak nazywa się nauka o przebiegu i strukturze czynności poznawczych i ich rezultatach w naukach? börja lära sig
|
|
|
|
|
Jak nazywa się jednym słowem naukę o innych naukach? börja lära sig
|
|
|
|
|
Co wniosła flogika do filozofii na przestrzeni historii? börja lära sig
|
|
I. Metodę aksjomatyczną. II. Teorię argumentacji i definicji. III. Analizę funkcji semiotycznych wyrażeń. IV. Rozwinęła logikę formalną.
|
|
|
Jak nazywa się nauka o formalnych relacjach w zdaniu? börja lära sig
|
|
„Jeśli każde M jest P i każde S jest M, to każde S jest P”
|
|
|
Jakie 2 rodzaje zdań występują w logice? börja lära sig
|
|
|
|
|
Co oznacza "zdanie empiryczne" w logice? börja lära sig
|
|
Zdanie, którego prawdziwość można sprawdzić odwołując się do doświadczenia. Nie wystarczy zrozumieć znaczenia pojęć.
|
|
|
Co o znacza zdanie analityczne w logice? börja lära sig
|
|
Zdanie, którego prawdziwość można zbadać poprzez zrozumienie znaczenia poszczególnych wyrażeń. „Kawaler to mężczyzna nieżonaty”
|
|
|
Jak można nazwać słowa każdy, niektóry lub jedyny? börja lära sig
|
|
|
|
|
Czym jest system dedukcyjny w logice? börja lära sig
|
|
Jest to system w którym mamy zdania przyjęte bez dowodu (aksjomaty) oraz zdania przyjęte na podstawie dowodu, które są przesłankami bądź twierdzeniami pierwotnymi, bądź ich konsekwencjami.
|
|
|
Na czym polega konstruowanie systemu dedukcyjnego? börja lära sig
|
|
Ustala się aksjomaty oraz zespół reguł dedukcyjnych (czyli jak z aksjomatów wyprowadzić następne tezy systemu).
|
|
|
Jaki jest cel tworzenia systemu dedukcyjnego i badania go? börja lära sig
|
|
Celem takiego systemu jest zbadanie własności systemów, tzn. czy jest niesprzeczny (czy nie ma w nim ukrytych sprzeczności), rozstrzygalność (można sprawdzić każde wyrażenie systemu, czy jest twierdzeniem tej teorii).
|
|
|
Jak się nazywa nauka badająca język od strony jego poznawczych funkcji oraz poznawczej sprawności. börja lära sig
|
|
Logika języka (semiotyka)
|
|
|
Jakie są trzy rodzaje logiki języka, czyli semiotyki? börja lära sig
|
|
Syntaktyka, semantyka i pragmatyka.
|
|
|
Czym zajmuje się syntaktyka? börja lära sig
|
|
Syntaktyka zajmuje się wyrażeniami językowymi od strony ich wzajemnych relacji.
|
|
|
Jaka część logiki języka, czyli semiotyki, będzie badała relację między wyrażeniem „kwiat” a wyrażeniem „roślina”. börja lära sig
|
|
|
|
|
Czym zajmuje się semantyka? börja lära sig
|
|
Bada relację między wyrażeniami, a przedmiotami.
|
|
|
Jaka część logiki języka, czyli semiotyki, będzie badała relację między wyrażeniem "miłość", a konkretną postawą ludzką? börja lära sig
|
|
|
|
|
Czym zajmuje się pragmatyka? börja lära sig
|
|
Relacją między wyrażeniem a jego użytkownikiem.
|
|
|
Jaka część semiotyki, czyli logiki języka, będzie badać "co się przekazuje innej osobie mówiąc dzisiaj ładnie wyglądasz" börja lära sig
|
|
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
|
|
|
Dlaczego teoria poznania bada ludzkie poznanie? börja lära sig
|
|
Celem dotarcia do ostatecznych możliwości oceny wartości tego poznania i uzyskania kryteriów oceny jego rezultatów.
|
|
|
Jakie dwie rzeczy są źródłem problematyki teoriopoznawczej? börja lära sig
|
|
Błędy i złudzenia w poznaniu.
|
|
|
Czy teoria poznania wartościuje ludzkie poznanie (tzn. czy poddaje ocenie)? börja lära sig
|
|
|
|
|
Jakie są koncepcje teorii poznania? börja lära sig
|
|
|
|
|
Czym charakteryzuje się koncepcja T. P traktująca ją jako część nauk psychologicznych, medycznych? börja lära sig
|
|
T.P. jest częścią nauk psychologicznych, medycznych.
|
|
|
Czy koncepcja T.P. traktująca ją jako część nauk psychologicznych, medycznych rozróżnia genezę poznania (skąd się bierze? jak funkcjonuje?) i jego wartości (prawdziwości)? börja lära sig
|
|
Nie, nie dokonuje rozróżnienia.
|
|
|
Czy koncepcja T.P. traktująca ją jako część nauk psychologicznych, medycznych, pyta o prawomocność poznania? börja lära sig
|
|
Nie, ta koncepcja T.P. jest zależna od poznania które bada, co jest problemem w świecie naukowym.
|
|
|
Czym charakteryzuje się koncepcja T.P. uprawianej metodą dedukcyjną? börja lära sig
|
|
wg tej koncepcji teorię poznania winno się uprawiać metodą dedukcyjną, na wzór nauk formalnych. Wychodząc od niesprzecznego układu aksjomatów postępując wg odpowiednich reguł myślenia dochodzi się do wniosków. Wnioski te odnoszą się do poznania.
|
|
|
Jaka jest problematyka koncepcji T.P. uprawianej metodą dedukcyjną? börja lära sig
|
|
Uwzględnia tylko formalne związki między zdaniami teorii.
|
|
|
Dlaczego uwzględnianie tylko formalnych związków w koncepcji T.P. uprawianej metodą dedukcyjną jest problematyczna? börja lära sig
|
|
W poznaniu, które powinna analizować teoria poznania, w grę wchodzą także intuicje pozaaksjomatyczne, stąd nie można ograniczyć teorii systemu tylko do związków formalnych. . Innymi słowy system dedukcyjny, którym miałaby być t.p. nie obejmowałby każdego rodzaju poznania a jedynie to, które jest podobne do poznania np. matematycznego.
|
|
|
Czym jest metoda dedukcyjna? börja lära sig
|
|
Wychodząc od niesprzecznego układu aksjomatów postępując wg odpowiednich reguł myślenia dochodzi się do wniosków. Wnioski te odnoszą się do poznania.
|
|
|
Czym charakteryzuje się koncepcja T.P. sprowadzająca T.P. do problematyki językowej? börja lära sig
|
|
. Zawęża zagadnienia t. p. do problematyki związków wyrażeń językowych: nazw, zdań. Badając język badamy samo poznanie.
|
|
|
Czy koncepcja T.P. sprowadzająca T.P. do problematyki językowej zakłada, że strukturze poznania odpowiada struktura języka? börja lära sig
|
|
Tak, stąd badając język badamy samo poznanie.
|
|
|
Jaka jest problematyka koncepcji T.P. sprowadzająca T.P. do problematyki językowej? börja lära sig
|
|
Nie można jednak przyjąć tak wąskiego rozumienia teorii poznania. Błędne wydaje się założenie, że nie ma dość wyraźnej różnicy między rezultatem poznania a językiem, czyli środkiem komunikowania efektów poznania.
|
|
|
Czy całe ludzkie poznanie można opisać lingwistycznie, tj. słowami? börja lära sig
|
|
Nie. Skrypt podaje przykład mistyków mających problem z opisem przeżyć.
|
|
|
Czym charakteryzyje się koncepcja T.P. traktującą ją jako metafizykę poznania? börja lära sig
|
|
I. Traktuje poznanie jako byt szczególnego rodzaju, ale... II... rzeczywistość (wg koncepcji) składa się z bytów różnego rodzaju, więc poznanie jest kolejnym bytem. III. Metafizyka poznania jest częścią metafizyki człowieka.
|
|
|
Jaka jest problematyka koncepcji T.P. traktującą T.P. jako metafizykę poznania? börja lära sig
|
|
Nie poddaje ocenie własnych metod przyjętych przy badaniu poznania. Ta koncepcja nie jest w stanie usprawiedliwić słuszoności swoich twierdzeń. Ta koncepcja popełnia błąd PETITIO PRINCIPII.
|
|
|
Czym jest błąd PETITIO PRINCIPII? börja lära sig
|
|
Jest to błąd logiczny polegający na przyjęciu za przesłankę tego, co będzie dopiero potem wywnioskowane lub tego, co jest niewystarczająco obecnie uzasadnione.
|
|
|
W jaki sposób koncepcja T.P. polegająca na uznawaniu ją za metafizykę poznania popełnia błąd PETITIO PRINCIPII? börja lära sig
|
|
Nie poddaje ocenie własnych metod przyjętych przy badaniu poznania, bazuje na niepotwierdzonych aksjomatach. Innymi słowy, bada coś wg własnych kryteriów, których nie jest już w stanie ocenić jako metafizyka, bo nie ma możliwości ich ocenienia.
|
|
|
Czym charakteryzuje się piąta koncepcja T.P., która traktuje poznanie jako informatora? börja lära sig
|
|
I. Jedynym założeniem (aksjomatem) jest to, że poznanie istnieje i ma miejsce.II. Nie ma znaczenia czy istnieje obiektywny przedmiot poznania. III. Nie ma znaczenia czy poznanie jest prawdziwe. IV. Nie wychodzi poza poznanie, bazuje na tym co dzieje się w poznaniu. V. T.P. jest metanauka, tj. bada poznanie, czyli jakas wiedze.VI. Jest to nauka o prawdziwosci ludzkiego poznania. VII. Po dojsciu do pewnych wnioskow ocenia ich prawomocnosc.
|
|
|
Czy piąta koncepcja T.P., traktująca poznanie jako informatora o czymś jest zależna od obiektywności istnienia przedmiotu poznania? börja lära sig
|
|
|
|
|
Czym jest system dedukcyjny? börja lära sig
|
|
to taki system w którym mamy zdania przyjęte bez dowodu, zwane aksjomatami oraz zdania przyjęte na podstawie dowodu, które są przesłankami bądź twierdzeniami pierwotnymi, bądź ich konsekwencjami.
|
|
|
Czy piąta koncepcja T.P., traktująca poznanie jako informatora, sama ocenia prawomocność swoich wniosków? o czymś börja lära sig
|
|
|
|
|
Czy piąta koncepcja T.P., traktująca poznanie jako informatora o czymś, oprócz czynności poznania bada również jej wytwory? börja lära sig
|
|
|
|
|
Co bada piąta koncepcja T.P., traktująca poznanie jako informatora o czymś, oprócz czynności poznania? börja lära sig
|
|
|
|
|
Jakiego błędu trzeba się ustrzec w metodzie T.P.? börja lära sig
|
|
Zadania pytania z niemądrym założeniem. Dlaczego Troszczkub Jaszczyński jest gupi a guupiii?
|
|
|
Jakie muszą być pytania w metodzie T.P., aby były sensowne? börja lära sig
|
|
I. Poprawnie sformułowane, II. prawdziwe, III. odpowiednio uzasadnione, IV. trafne (posiadające prawdziwe założenia), V. zasadne (posiada przynajmniej dwie sensowne odpowiedzi).
|
|
|
Dzieki jakim trzem założeniom T.P. ma sens jako nauka? börja lära sig
|
|
(1) istnienie poznania, (2) istnienie poznania poznania, (3) istnienie podmiotu poznającego.
|
|
|
Czy dla ogólnie rozumianej T.P. na wstępie ważne jest obiektywne istnienie przedmiotu poznania? börja lära sig
|
|
Nie, to dopiero ma być dowiedzione.
|
|
|
Jakie jest 8 elementów problematyki T.P.? börja lära sig
|
|
I. Wybór przedmiotu t.p., celu t.p., punktu wyjścia dla t.p., jakie są źródła poznania (zmysły, rozum), granice poznania (czego nie jesteśmy w stanie poznać), podmiot poznania, rola znaków w poznaniu, kryteria prawdziwości poznania.
|
|
|
Czy smażenie kurczaków jest przedmiotem T.P.? börja lära sig
|
|
Nie, ale już nasze postrzeganie smażenia kurczaków tak.
|
|
|
Jak nazywa się inaczej teoria bytu? börja lära sig
|
|
|
|
|
Jak nazywa się inaczej metafizyka? börja lära sig
|
|
|
|
|
Jak nazywa się przerośnięty lew? börja lära sig
|
|
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
Bada byt jako byt, czyli to, co istnieje.
|
|
|
Co jest celem metafizyki? börja lära sig
|
|
Znalezienie ostatecznych racji (przyczyn) istnienia bytu, celem uchwycenia elementów, bez których byt nie byłby bytem.
|
|
|
Co jest przedmiotem metafizyki? börja lära sig
|
|
|
|
|
Jakimi pojęciami operuje metafizyka? börja lära sig
|
|
Transcendentalno-analogicznymi
|
|
|
Co oznacza transcendentalno-analogiczny sposób ujmowania przedmiotu przez metafizykę? börja lära sig
|
|
To znaczy że przedmiotem metafizyki jest wszystko, co istnieje (transcendentalność), a to wszystko co istnieje, przez fakt istnienia jest nieznacznie do siebie podobne (analogiczność).
|
|
|
Która nauka jest najważniejszą w tomiźmie? börja lära sig
|
|
Metafizyka, ponieważ dotyczy wszelkiego bytu.
|
|
|
Na jakie dwa aspekty w tomiźmie dzieli się metafizykę? börja lära sig
|
|
. Wyróżnia więc aspekt esencjalny (istota) i egzystencjalny (istnienie) każdego bytu. Ale pomija się podział na aspekt ilościowy i jakościowy.
|
|
|
Czym jest język w tomistycznej koncepcji filozofii? börja lära sig
|
|
Jest odbiciem poznawanej rzeczywistości
|
|
|
Co to znaczy że poznanie metafizyczne w tomistycznej koncepcji metafizyki jest ogólne? börja lära sig
|
|
Tzn. że dotyczy każdego bytu. Tylko wtedy jesteśmy w stanie znaleźć ostateczne i konieczne warunki istnienia bytu jako takiego. Nie jest to zatem podanie jakiś bliższych warunków bytu, ale właśnie ostatecznych.
|
|
|
Metafizyka szuka ****** każdego bytu. <--- uzupełnij gwiazdki börja lära sig
|
|
|
|
|
Jakie musi być poznanie w tomistycznej koncepcji metafizyki? börja lära sig
|
|
|
|
|
Jakimi sposobami metafizyka w koncepcji tomistycznej chce uniknąć dogmatyzmu? börja lära sig
|
|
stara się wyjść od neutralnego punktu, tak aby nie zakładać już czegoś wcześniej. wcześniej. W ten sposób metafizyka stara się uniknąć dogmatyzmu. Tym neutralnym punktem wyjścia jest doświadczenie bytu, a konkretniej sąd egzystencjalny: „lampa istnieje”. Jest w nim dane to, że jakaś treść jest.
|
|
|
Czy problematyka fizyczna jest taka sama dla każdej koncepcji metafizyki? börja lära sig
|
|
Nie, istnieją jednak pewne problemy wspólne dla wielu metafizyk.
|
|
|
Jakie są problemy metafizyki? börja lära sig
|
|
I. Pojęcie bytu II. Byt jest racjonalny czy irracjonalny? III. Jak istnieje byt? IV. Świat jest monistyczny czy pluralistyczny? V. Istnieje tylko materializm? VI. Czy istnieje byt pierwotny? VII. Jaką naturę ma Bóg?
|
|
|
Czym jest pierwszy problem metafizyki, a mianowicie pojęcie bytu? börja lära sig
|
|
/ Jak dochodzimy do pojęcia bytu? Czy na drodze abstrakcji, czy separacji? Czy tak utworzone pojęcie bytu jest jednoznaczne, wieloznaczne czy analogiczne?
|
|
|
Czym jest drugi problem metafizyki, a mianowicie "byt jest racjonalny czy irracjonalny? börja lära sig
|
|
I. Czy podlega zasadom tożsamości? II. Niesprzeczności? III. Racji dostatecznej
|
|
|
Na czym polega trzeci problem metafizyki, a mianowicie "jak istnieje byt"? börja lära sig
|
|
Czy mamy do czynienia z realizmem czy idealizmem metafizycznym, tzn. jak istnieje byt? Jest on w świecie idei (Platon), czy też rzecz dana w doświadczeniu jest realnym bytem (Arystoteles)?
|
|
|
Na czym polega czwarty problem metafizyki, a mianowicie "świat jest monistyczny czy pluralistyczny"? börja lära sig
|
|
Czy świat jest pluralistyczny (wielość bytów), czy monistyczny (istnieje tylko jeden byt)?
|
|
|
Na czym polega piąty problem metafizyki, a mianowicie "czy istnieje tylko materializm"? börja lära sig
|
|
Czy wszystko, co istnieje ma naturę czysto materialną, czy też istnieje jakiś pierwiastek niematerialny w świecie?
|
|
|
Na czym polega szósty problem metafizyki, a mianowicie "Czy istnieje byt pierwotny"? börja lära sig
|
|
Czy istnieje byt pierwotny? Tu mamy do czynienia z teizmem (Bóg jest różny od świata), panteizmem (świat i Bóg to to samo), ateizmem (nie ma Boga).
|
|
|
Na czym polega siódmy problem metafizyki, a mianowicie "jaką naturę ma Bóg"? börja lära sig
|
|
Na znalezieniu odpowiedzi na pytanie "jaką naturę ma Bóg"?
|
|
|
Jak inaczej nazywana jest kosmologia? börja lära sig
|
|
|
|
|
Jak inaczej nazywana jest filozofia przyrody? börja lära sig
|
|
|
|
|
Na czym polega filozofia przyrody? börja lära sig
|
|
Jest to filozofia bytu cielesnego lub inaczej, bytu podlegającego ruchowi.
|
|
|
Jakie są cztery koncepcje filozofii przyrody? börja lära sig
|
|
F.P. jako synsteza wyników nauk szczegółowych.II. F.P. bada podstawowe założenia i metody nauk przyrodniczych. III. Zajmuje się bytem materialnym ustalając jego szczegóły. IV. Bada byt materialny jako szczególną kategorię bytu.
|
|
|
Czym charakteryzuje się pierwsza koncepcja T.P. traktująca ją jako syntezę wyników nauk szczegółowych? börja lära sig
|
|
Jest to ogólny pogląd na przyrodę, jej strukturę i prawidłowości. Jednak, aby uprawiać f.p. w ten sposób trzeba przekroczyć 12 epistemologię nauk szczegółowych, więc można mówić o jakiejś niekonsekwencji w takim pojęciu f.p.
|
|
|
Czym charakteryzuje się druga koncepcja F.P.? (patrz dół) II. F.P. bada podstawowe założenia i metody nauk przyrodniczych. börja lära sig
|
|
F.p. bada podstawowe założenia i metody nauk przyrodniczych. Lecz w tym wypadku jest tylko metanauką i nie jest f.p.
|
|
|
Czym charakteryzuje się trzecia koncepcja F.P.? börja lära sig
|
|
Zajmuje się bytem materialnym ustalając jego istotę, strukturę, sposób istnienia, przyczyny. W tym wypadku jest to metafizyka szczegółowa.
|
|
|
Czym charakteryzuje się czwarta koncepcja F.P.? börja lära sig
|
|
Bada byt materialny, jako szczególną kategorię bytu, od strony jego struktury, uwarunkowań i kategorii bytowych. Tutaj f.p. jest względnie samodzielną nauką.
|
|
|
Czym jest metoda aksjomatyczna? börja lära sig
|
|
rozumowanie wywodzące twierdzenia ze zbioru aksjomatów.
|
|
|
Co bada syntaktyka, semantyka i pragmatyka? börja lära sig
|
|
Syntaktyka = wyrażenia językowe Semantyka = wyrażenia a przedmioty Pragmatyka: wyrażenia a użytkownicy
|
|
|
Co oznacza pytanie "czy byt podlega zasadom tożsamości"? börja lära sig
|
|
To pytanie oznacza: "czy byt jest tym, czym jest?"
|
|
|
Co oznacza pytanie "czy byt podlega zasadom niesprzeczności?" börja lära sig
|
|
"Czy byt nie jest sprzeczny w sobie?"
|
|
|
Co oznacza pytanie "czy byt podlega racji ostatecznej"? börja lära sig
|
|
"Czy można podać jego przyczynę?"
|
|
|
Co pozwala wyodrębnić kosmologię od metafizyki? börja lära sig
|
|
Należy uwzględnić wyniki nauk szczegółowych w kosmologii
|
|
|
Co jest przedmiotem kosmologii? börja lära sig
|
|
Przedmiotem F.P. jest świat jako całość.
|
|
|
Czy można uważać kosmologię za część metafizyki? börja lära sig
|
|
|
|
|
Czym jest metafizyka ciał, układów ciał, wszechświata? börja lära sig
|
|
|
|
|
Jakie elementy są problematyką F.P./kosmologii? börja lära sig
|
|
Czy bytów jest wiele, czy jeden? Jaka jest struktura bytu materialnego? Czy ciała mają tylko charakter ilościowy, czy także jakościowy? Jak istnieje czas? Zasada jednostkowienia ciał tego samego gatunku. Determinizm. Kauzalizm. Finalizm Czy świat jest bytem czy zbiorem bytów? Jak powstał świat?
|
|
|
Jakie pytanie zadaje determinizm w problematyce kosmologii? börja lära sig
|
|
|
|
|
Jakie pytanie zadaje kauzalizm w kosmologii? börja lära sig
|
|
Czy istnieją przyczyny w świecie?
|
|
|
Co to znaczy, że w metafizyce tomistycznej nie chodzi o zagadnienie językowe, tylko przedmiotowe? börja lära sig
|
|
. To znaczy, że metafizyka zajmuje się rzeczami, które istnieją obiektywnie, czyli niezależnie od poznającego podmiotu.
|
|
|
Co jest neutralnym punktem wyjścia w metafizyce tomistycznej? börja lära sig
|
|
Doświadczenie bytu, a konkretniej sąd egzystencjalny: „lampa istnieje”. Jest w nim dane to, że jakaś treść jest.
|
|
|
Czym charakteryzuje się filozofia człowieka? börja lära sig
|
|
Jest to dział metafizyki zajmujący się człowiekiem jako bytem szczególnego bytu.
|
|
|
Co wchodzi w skład filozofii człowieka? börja lära sig
|
|
Filozofia prawa, religii, społeczeństwa, kultury. Zahacza też etyka i estetyka.
|
|
|
W jaki sposób antropologia filozoficzna ujmuje człowieka? börja lära sig
|
|
Ze strony jak najbardziej ogólnej, uniwersalnej i całościowej, w przeciwieństwie do np. psychologii czy teologii, które ujmują człowieka szczegółowo.
|
|
|
Od kogo wg skryptu zaczęło się zainteresowanie człowiekiem w historii dziejów? börja lära sig
|
|
|
|
|
Po kim wg skryptu nadszedł renesans z antropocentryzmem? börja lära sig
|
|
|
|
|
Kto (4 osoby) zajmował się człowiekiem od strony kulturowej, moralności i introspekcji, a nie bytowej (jak to wcześniej miało miejsce) i zaczpoczątkował nowe prądy myślowe, tj. antropocentryzm? börja lära sig
|
|
B. Pascal, F. Bacon, F. Rochefouceuld, M. de Montaigne
|
|
|
Od jakiej strony myśliciele tacy jak jak M. de Montaigne, F. Rochefouceuld, B. Pascal, F. Bacon zajmowali się człowiekim? börja lära sig
|
|
Od strony moralności i ntrospekcji.
|
|
|
Jakich dwóch ludzi zajmowało się człowiekiem analizojąc go od strony poznania? börja lära sig
|
|
Descardes (Kartezjusz) i Locke
|
|
|
Kto powiedział, że człowiek to res cogitans? börja lära sig
|
|
|
|
|
Co to znaczy res cogitans? börja lära sig
|
|
|
|
|
Co to znaczy res extensa? börja lära sig
|
|
|
|
|
Kim byli Fichte, Schellingi Hegel? börja lära sig
|
|
Byli idealistami niemieckimi
|
|
|
Jak idealiści niemieccy, tacy jak Fichte, Schelling i Hegel, traktowali człowieka? börja lära sig
|
|
|
|
|
Jakich mamy przedstawicieli filozofii egzystencjalnej? börja lära sig
|
|
Kierkegaard, Jaspers, Nietzsche, Bergson, Camus, Sartre, Heidegger, Marcel
|
|
|
Która filozofia interesowała się pojedyńczą egzystencją ludzką od strony świadomościowej? börja lära sig
|
|
|
|
|
Czym interesuje się filozofia egzystencjalna? börja lära sig
|
|
Pojedynczą egzystencją ludzką od strony świadomościowej.
|
|
|
Jaki jest cel filozofii egzystencjalnej? börja lära sig
|
|
Wskazanie na czym ma polegać byt autentyczny. Tę autentyczną egzystencję osiąga się poprzez odpowiednie nastawienie świadomości.
|
|
|
Kto jest twórcą antropologii filozoficznej? börja lära sig
|
|
|
|
|
Co wg Schelera bada antropologia filozoficzna? börja lära sig
|
|
Bada ontyczną naturę człowieka
|
|
|
Czego wg Schelera nie robi filozofia antropologiczna? börja lära sig
|
|
. Wg niego nauka ta ani nie syntetyzuje wyników nauk szczegółowych, ani ich filozoficznie nie interpretuje.
|
|
|
Antropologia jest dziedziną jakiej filozofii? börja lära sig
|
|
|
|
|
Skoro człowiek jest jednym z bytów, to antropologia jest częścią... börja lära sig
|
|
|
|
|
Z jakimi trzema naukami filozoficznymi powiązana jest antropologia? börja lära sig
|
|
Z etyką, kosmologią i teodyceą.
|
|
|
Dlaczego nauki szczegółowe nie nadają się do orzekania na ich podstawie o całościowym obrazie człowieka? börja lära sig
|
|
Ponieważ każda nauka szczegółowa bada pewien aspekt człowieka, którego ekstrapolacja powodowałaby wąskie myślenie i nie dotarłoby się do natury całego bytu, tylko jego części.
|
|
|
Jaki problem miałaby antropologia filozoficzna, która byłaby tylko sumą wyników nauk szczegółowych o człowieku? börja lära sig
|
|
Wtedy nie byłaby niczym innym jak sumą wyników nauk, która by poza te wyniki istotnie nie wykraczała. Przyjmuje się niemożność takie podejścia do antropologii filozoficznej. Dodatkowo taka antropologia filozoficzna nie mogłaby tłumaczyć już wcześniej wytłumaczonych wyników tych nauk wg własnej metody.
|
|
|
Czym jest antropologia filozoficzna wg tomizmu? börja lära sig
|
|
, to dziedzina wiedzy filozoficznej starająca się badać człowieka w aspekcie bytowości oraz wskazująca na ostateczne dla niego racje w jego ontycznej strukturze. Ontyczny - bytowy, odnoszący się do bytu, w jakiś sposób związany z bytem.
|
|
|
Jakie są główne problemy antropologii filozoficznej? (poroblematyka) börja lära sig
|
|
Zajmuje się głównymi elementami struktury ludzkiej: I. Świadomość II. Samowiedza (dotarcie do własnego ja - introspekcja). III. Wolność człowieka (czy jest wolny? na czym ta wolność ma polegać?) IV. Czy człowiek jest tylko materialny? Czy ma duszę? Introspekcja (łac. introspectio czyli wglądanie do wnętrza) - w psych. - obserwacja oraz analiza własnych subiektywnych stanów psychicznych, myśli i przemyśleń
|
|
|
