tkanka kostna

czy kości są unaczynione i ukrwione?

tak, są unaczynione i ukrwione

czym pokryta jest kość?

okostną

osteoid - definicja

część organiczna tkanki kostnej

budowa tkanki kostnej

substancja międzykomórkowa (95%) (część organiczna - 25-35% masy tkanki, część nieorganiczna - 60-70% masy tkanki), komórki (5%)

komórki tkanki kostnej (5)

wyścielające, osteogenne, osteoblasty, osteocyty, osteoklasty

skład osteoidu

włókna kolagenowe typu I (do 95%) tworzące blaszki i beleczki kostne; substancja podstawowa (ok. 5%) zawierająca proteoglikany, specyficzne białka (np. osteopontyna, osteokalcyna, osteonektyna) odpowiadające za mineralizację i strukturę tkanki kostnej

hydroksyapatyt - co to

część nieorganiczna istoty międzykomórkowej, tworząca małe kryształy

hydroksyapatyt - wzór

[Ca10(PO4)5(CO3)(OH)2]

komórki wyścielające i osteogenne - charakterystyka

pokrywają tkankę kostną pod okostną (od zewnątrz) i na powierzchni kanałów osteonów oraz beleczek kostnych (od wewnątrz); płaski kształt ze spłaszczonym jądrem; połączone jak komórki nabłonka

komórki osteogenne - powstawanie

w wyniku odróżnicowywania komórek wyścielających

komórki prekursorowe osteoblastów

komórki osteogenne

komórki wyścielające - funkcja

regulacja procesu (re)modelacji kości

osteoblasty (komórki kościotwórcze) - charakterystyka

syntezują pokłady kostnej macierzy międzykomórkowej; rozbudowana cytoplazma; wraz z przyrostem substancji międzykomórkowej przemieszczają się wgłąb tkanki, a odległość pomiędzy poszczególnymi komórkami zwiększa się

osteoblasty (komórki kościotwórcze) - funkcja

działają w zespołach, które początkowo produkują elementy osteoidu, a następnie kontrolują transport substancji mineralnych i formowanie zmineralizowanej macierzy kostnej

osteocyty - charakterystyka

unieruchomione wewnątrz zmineralizowanej macierzy kostnej, znajdują się w niezmineralizowanych jamkach kostnych; zachowują połączenia międzykomórkowe w formie długich wypustek (odżywianie);

osteocyty - funkcja

zachowanie homeostazy tkanki kostnej oraz inicjowanie procesów jej przebudowy

osteoklasty - charakterystyka

duże, wielojądrzaste komórki, powstające w wyniku fuzji prekursorowych makrofagów; uwalniają jony H+, obniżając pH i rozkładając kryształy minerału kości, a także wydzielają kwaśne enzymy hydrolityczne, rozkładające osteoid

zatoki resorpcyjne Howshipa - co to?

obszar tkanki kostnej, na którym osiadają osteoklasty i resorbują macierz kostną

prawo Wolffa

poziom mineralizacji kości zależy od sił na nią oddziałujących, w związku z tym poziom ten może ulegać zmianie

etapy procesu remodelacji kości

faza resorpcji, faza odwrotu, faza kościotworzenia

proces remodelacji kości: faza resorpcji - opis

komórki wyścielające powierzchnie tkanki kostnej wysyłają stgnał dla komórek prekursorowych makrofagów, które docierają w określone miejsce i fuzują w osteoklasty prowadzące resorpcję; faza może trwać kilka tygodni

proces remodelacji kości: faza odwrotu - opis

osteoklasty zanikają (lub przemieszczają się w inne miejsce), a na ich miejsce wchodzą jednojądrzaste makrofagi, które usuwają pozostałości enzymów

proces remodelacji kości: faza kościotworzenia - opis

dzielące się komórki osteogenne stają się osteoblastami i zaczynają tworzyć osteoid, a następnie migrują wgłąb tkanki przykrywając się macierzą i oddalają się od siebie, przekształcając się w osteocyty

rodzaje tkanek kostnych ze względu na budowę

tkanka kostna drobnowłóknista (forma zbita i forma gąbczasta); tkanka kostna grubowłóknista

czym różni się tkanka kostna drobnowłóknista zbita od gąbczastej?

ukształtowaniem przestrzennym; mikrostruktura jest identyczna

tkanka kostna grubowłóknista - cechy

w porównaniu do drobnowłóknistej posiada mniej hydroksyalatytu, a więcej włókien kolagenowych, upakowanych w grubych, nieuporządkowanych pęczkach; obecna we wczesnej ontogenezie; pojawia się na początku procesów naprawczych uszkodzonych kości

tkanka kostna grubowłóknista - występowanie u dorosłych osobników

szwy kości czaszki; miejsca przyczepu ścięgien do kości; wyrostki zębodołowe; kosteczki słuchowe

osteon (system Haversa) - definicja

podstawowa jednostka strukturalna kości zbitej

co znajduje się pomiędzy osteonami?

blaszki kostne międzysystemowe z osteonami

osteon (system Haversa) - budowa

zbudowany jest z centralnego kanału osteonu (w którym znajdują się naczynia krwionośne i nerw) oraz zmiennej liczby koncentrycznych blaszek kostnych systemowych i ułożonych na granicy pomiędzy nimi osteocytów

kanały Volkmanna - definicja

poprzeczki łączące w całość osteony

tkanka kostna drobnowłóknista zbita - lokalizacja

trzony kości długich; zewnętrzna strona kości płaskich

podstawowa struktura tkanki kostnej drobnowłóknistej gąbczastej

beleczki kostne, wewnątrz których pomiędzy blaszkami znajdują się osteocyty

czym pokryta jest powierzchnia beleczek tkanki kostnej drobnowłóknistej gąbczastej?

śródkostną

co wypełnia puste przestrzenie pomiędzy beleczkami tkanki kostnej drobnowłóknistej gąbczastej?

szpik kostny czerwony

tkanka kostna drobnowłóknista gąbczasta - występowanie

nasady kości długich; w środku kości płaskich i kręgów

kościotworzenie (ostyfikacja, osteogeneza) - definicja

proces formowania się tkanki kostnej

mechanizmy kościotworzenia

na podłożu błoniastym (łącznotkankowym, mezenchymatycznym); na podłożu chrzęstnym, poprzez degradację chrząstki szklistej

kości powstające na podłożu błoniastym (łącznotkankowym, mezenchymatycznym)

kości twarzoczaszki; łopatka; obojczyk; regeneracja złamań

kości powstające na podłożu chrzęstnym

kości długie; pozostałe kości