STAROŻYTNOŚĆ; Grecja-pojęcia

 0    105 fiche    Meridon
ladda ner mp3 skriva ut spela Kontrollera dig själv
 
Fråga język polski Svar język polski
Kabotaż
börja lära sig
Grecka żegluga przybrzeżna
Metojkowie
börja lära sig
W Atenach obcy przybysze; kupcy lub rzemieśnicy
Agora
börja lära sig
Miejsce spotkań Zgromadzenia Ludowego
polis
börja lära sig
miasto-państwo
Amfiktionia
börja lära sig
Związek polis w celach ochrony wspólnego miejsca kultu
Symmahia
börja lära sig
Związek polis o charakterze militarnym
Apoikia
börja lära sig
Nowo założona kolonia
Metropolia
börja lära sig
Polis zakładające kolonię
Archontowie
börja lära sig
Najwyżsi urzędnicy ateńscy okresu arystokracji, wybierani na rok w liczbie 9. Wyznaczali strategów.
Areopag
börja lära sig
Najwyższa rada ateńska, złożona z byłych archontów, wybierana dożywotnio. Najwyższa władza sądownicza i polityczna; sąd w sprawach o zabójstwo i kontrola nad archontami.
Drakon
börja lära sig
Pierwszy prawodawca Aten, twórca kodeksu karnego.
Solon
börja lära sig
Archont, przeprowadził reformę ustrojową; podział społ. na 4 klasy majątkowe, reforma miar i wag, stworzenie Rady 400 i sądu przysięgłych. Ograniczył rolę areopagu do czuwania nad moralnością i obyczajami.
Klejstenes
börja lära sig
Archont, zapoczątkował demokrację ateńską; podział Attyki na 3 okręgi, wpr. demów i fyli oraz sądu skorupkowego, stw. Rady 500, reforma nazwiska.
Perykles
börja lära sig
Ateński polityk i reformator; wpr. zasadę odpłatności urzędów, podział Rady 500, budowa Partenonu, prawo o obywatelstwie.
Zgromadzenie Ludowe
börja lära sig
Zgromadzenie obywateli powyżej 20. roku życia, ok. 40 razy do roku, głosowanie przez podniesienie ręki.
Rada 500
börja lära sig
Stworzona przez Klejstenesa i rozwinięta przez Peryklesa, podzielona na 10 wydziałów. Zwoływała Zgr. Ludowe, opracowywała wnioski.
Hoplici
börja lära sig
Ciężkozbrojni piechurowie spartańscy.
Heloci
börja lära sig
Pozbawiona praw ludność zależna, uprawiająca ziemię.
Periojkowie
börja lära sig
Wolna ludność Sparty bez praw politycznych.
Krypteje
börja lära sig
Pacyfikacje wiosek helockich, przeprowadzane przez młodych wojowników spartańskich.
Geruzja
börja lära sig
28-osobowa spartańska rada starszych+dwóch królów, w wieku ponad 60 lat, wybierana dożywotnio. Kontrolowała królów i sądziła w sprawach karnych. Prawo weta wobec apelli
Apella
börja lära sig
Zgromadzenie ludowe spartiatów powyżej 30-tego roku życia. Przyjmowała lub odrzucała wnioski poprzez okrzyk, bez dyskusji.
Eforowie
börja lära sig
5 urzędników spartańskich, równorzędni wobec królów, wybierani na rok. Kompetencje w zakresie finansów, sądownictwa, kontroli królów i urzędników.
Satrapie
börja lära sig
Perskie jednostki administracyjne, podległe satrapom.
Milet
börja lära sig
Miejsce powstania Greków małoazjatyckich przeciw uciskowi perskiemu. Przyczyna wojen grecko-perskich.
Datys i Artafernes
börja lära sig
Dowódcy perscy w bitwie pod Maratonem.
Maraton
börja lära sig
Miejsce bitwy grecko-perskiej z 490r p.n.e. Zakończona zwycięstwem Greków, dowodzonych przez Miltiadesa.
Miltiades
börja lära sig
Dowódca grecki spod Maratonu, mistrzowsko wykorzystał szyk falangi.
Termopile
börja lära sig
Wąwóz, miejsce biwy grecko-perskiej z 480r p.n.e. Po zdradzie Efialtesa zakończona klęską Greków, dowodzonych przez Leonidasa.
Kserkses
börja lära sig
Król perski, dowódca pod Termopilami.
Efialtes
börja lära sig
Zdrajca Greków. Doprowadził do klęski Spartan pod Termopilami.
Leonidas
börja lära sig
Król spartański, dowódca spod Termopil, tam poległy.
Dariusz I Wielki
börja lära sig
Król perski, stłumił bunt w Babilonii, wpr. podział na satrapie.
Salamina
börja lära sig
Wyspa, miejsce grecko-perskiej bitwy morskiej z 480r p.n.e. Zwycięża dowodzona przez Temistoklesa flota grecka.
Plateje
börja lära sig
Miejsce ostatecznej bitwy grecko-perskiej. Grecja, dowodzona przez Peryklesa zwycięża Persję pod wodzą Mardoniusza.
Ateński Związek Morski
börja lära sig
Związek greckich polis, pod wodzą Aten. Państwa członkowskie płacą składkę (faros) do skarbca na wyspie Delos.
Polilet
börja lära sig
Grecki rzeźbiarz, twórca Doryforosa.
Myron
börja lära sig
Grecki rzeźbiarz, twórca Dyskobola.
Fidiasz
börja lära sig
Grecki rzeźbiarz, twórca posągu Ateny.
Falanga
börja lära sig
Spartański szyk bojowy, stworzony z 8-16 szeregów hoplitów.
Eneasz
börja lära sig
Uciekinier spod Troi, protoplasta Rzymian.
Olimpiada
börja lära sig
Zawody sportowe na cześć boga Zeusa. Na ich czas zaprzestawano wojen ("święty pokój").
Lwia brama
börja lära sig
Brama prowadząca do Myken, pozostałość po potędze króla Agamemnona.
Filipides
börja lära sig
Posłaniec, niosący wieści o bitwie pod Maratonem do Aten. Zapoczątkował bieg maratoński.
Cheronea
börja lära sig
Miejsce bitwy grecko-macedońskiej z 338r p.n.e. Zjednoczone siły Aten i Teb przegrywają z wojskami Filipa II.
Dorowie
börja lära sig
Ludy greckie, parcypujące w upadku kultury mykeńskiej, zasiedlając Peloponez.
Wielka Grecja
börja lära sig
Kolonie greckie na terenie Sycylii i południowej Italii.
Związek peloponeski
börja lära sig
Związek miast Peloponezu pod wodzą Sparty.
Syntagma
börja lära sig
Szyk bojowy, stworzony przez Filipa II na wzór greckiej falangi, skł. się z piechurów, wyposażonych w sarissy.
Filip II
börja lära sig
Polityk, strateg, reformator armii macedońskiej. W młodości uprowadzony jako zakładnik do Teb. Zwycięzca w wojnie z Grekami pod Granikiem. Zabity prawdopodobnie na zlecenie żony, Olimpias.
Aleksander Wielki
börja lära sig
Twórca potęgi macedońskiej. Mąż Roksany i Statejry. Zwyciężył Persów, podbił Egipt i Fenicję, zorganizował wyprawę do Indii. Zmarł w Babilonie.
Granik
börja lära sig
Miejsce bitwy Macedonii przeciwko siłom ateńsko-tebańskim, zakończonej zwycięstwem Filipa II. 338r p.n.e
Issos
börja lära sig
Zatoka, miejsce bitwy macedońsko-perskiej z 333r p.n.e. Aleksander Wielki zwycięża wojska Dariusza III.
Edykt w Suzie
börja lära sig
324r p.n. e przez Aleksandra Wlk.; masowe śluby i powrót wygnańców.
Demostenes
börja lära sig
Słynny mówca Ateński, przeciwnik hegemonii macedońskiej.
Tezeusz
börja lära sig
Mityczny bohater, pogromca Minotaura, założyciel Aten.
Pizystrat
börja lära sig
Tyran ateński. Popierał rozwój handlu, rzemiosła, wprowadził ulgi podatkowe dla ubogich, był mecenasem kultury.
Cyrus II Wielki
börja lära sig
Władca, zjednoczył plemiona perskie w jedno państwo.
Wojna peloponeska
börja lära sig
Wojna ateńsko-spartańska o hegemonię w Helladzie. Zakończona zwycięstwem Sparty.
Tales z Miletu
börja lära sig
Filozof grecki, uznający wodę za pratworzywo.
Filozofia jońska
börja lära sig
Filozofia przyrody, poszukująca praprzyczyny świata.
Anaksymander
börja lära sig
Filozof grecki, twórca pojęcia apeironu, jako prasubstancji.
Anaksymenes
börja lära sig
Filozof grecki, uznający powietrze za prasubstancję.
Heraklit z Efezu
börja lära sig
Filozof grecki, zwolennik teorii o ogniu, jako prasubstancji i podstawy świata, twórca maksymy "panta rei"- "wszystko płynie".
Demokryt
börja lära sig
Twórca teorii atomów, filozof grecki.
Hezjod
börja lära sig
Grecki epik.
Ajschylos, Sofokles Eurypides
börja lära sig
Tragicy greccy.
Herodot
börja lära sig
Grecki historyk, autor "Dziejów", zawierających opis wojen grecko-perskich.
Gimnazjon
börja lära sig
Kompleks greckich budynków, przeznaczonych do ćwiczeń fizycznych.
Tyrania
börja lära sig
Zdobyta niezgodnie z prawem władza jednostki.
Tukidydes
börja lära sig
Historyk grecki z czasów wojny peloponeskiej ("Wojna peloponeska")
Eupatrydzi
börja lära sig
Ateńska arystokracja rodowa, spośród której wybierano archontów. Właściciele ziemscy.
Związek Koryncki
börja lära sig
Porozumienie państw greckich i Macedonii, pod dowództwem Filipa II.
Pauzaniasz
börja lära sig
Wódz spartański w bitwie pod Platejami.
Dariusz III
börja lära sig
Władca perki, rozgromiony pod Issos i Gaugamelą. Zamordowany przez satrapę Bessosa.
Gaugamela
börja lära sig
Miejsce bitwy persko-macedońskiej z 331r p.n.e. Aleksander Wielki ostatecznie rozgramia wojska Dariusza III.
Epigoni
börja lära sig
Potomkowie następców Aleksandra Wielkiego.
Ksenofont
börja lära sig
Pisarz i historyk, autor "Anabazy".
Korkyra
börja lära sig
Polis skłócone z Koryntem. Spór o Epidamnos doprowadził do wojny peloponeskiej.
Alkibiades
börja lära sig
Strateg ateński. Proklamował walki na lądzie podczas wojen grecko-perskich. Wygnany z Aten na drodze ostracyzmu.
Filipiki
börja lära sig
Mowy Demostenesa przeciwko polityce Filipa II.
Telassokracja
börja lära sig
Władztwo morskie.
Arystofanes
börja lära sig
Grecki komediopisarz, twórca "Ptaków".
Isegoria
börja lära sig
Równość głosu.
Isonomia
börja lära sig
Równość wobec prawa.
Gorgiasz
börja lära sig
Filozof, twórca pluralizmu moralnego.
Politeja
börja lära sig
Ustrój polityczny z rozbudowaną klasą średnia, stanowiący połączenie oligarchii i demokracji. Jego zwolennikiem był m.in. Arystoteles.
Sejsachteja
börja lära sig
Umorzenie długów. Pierwszy raz przeprowadzona przez Solona.
Eklezja
börja lära sig
Zgromadzenie Ludowe w Atenach.
Isokrates
börja lära sig
Przeciwnik polityczny Demostenesa, zwolennik Filipa II.
Diadochowie
börja lära sig
Dziedzice władzy po Aleksandrze Wielkim.
Pella
börja lära sig
Stolica Macedonii
Epidamnos
börja lära sig
Wspólna kolonia Korkyry i Koryntu. Po obaleniu oligarchów zwróciła się o pomoc do Korkyry, pozostającej w sojuszu z Atenami, zwracając się przeciw Koryntowi, powiązanemu ze Spartą.
Antypater
börja lära sig
Diadoch, regent Macedonii po śmierci Aleksandra Wielkiego.
Ptolemeusz I Soter
börja lära sig
Diadoch, po śmierci Aleksandra Wielkiego król Egiptu.
Antygon I Jednooki
börja lära sig
Diadoch, po śmierci Aleksandra Wielkiego satrapa Azji Mniejszej.
Archelaos
börja lära sig
Król Macedonii. Zasłynął z uwłaszczenia chłopów.
Ajgospotamoj
börja lära sig
Miejsce bitwy w ostatniej fazie wojny peloponeskiej. Spartański dowódca Lizander pokonuje Ateny.
Nikias
börja lära sig
Młody polityk ateński. Zaproponował tymczasowy pokój z 421r p.n. e, przerywający wojnę peloponeską.
Leuktry
börja lära sig
Miejsce bitwy spartańsko-tebańskiej. Konflikt wywołany w obawie o wzrost potęgi Teb, przegrany przez Spartę w 371r p.n.e.
Perdikkas
börja lära sig
Pierwszy historyczny król Macedonii, zasłynął z walk z Ilirami i Trakami.
Ezop
börja lära sig
Grecki bajkopisarz.
Erechtejon
börja lära sig
Świątynia wzniesiona w Atenach na cześć patronki miasta i Posejdona.
Długie Mury
börja lära sig
Połączenie Aten z portem w Pireusie. Zburzone przez Spartan po wojnie peloponeskiej.
Timokracja
börja lära sig
"Rządy najdzielniejszych".

Du måste vara inloggad för att skriva en kommentar.