Fråga  |
Svar |
|
börja lära sig
|
|
własność, pełne korzystanie z rzeczy
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
służebności gruntowe i osobiste, zastaw, emfiteuza i superficies
|
|
|
służebności dzielą się na börja lära sig
|
|
|
|
|
służebności gruntowe stanowiły börja lära sig
|
|
obciążenie jednego gruntu na rzecz drugiego
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
|
|
|
służebności gruntów wiejskich musiały börja lära sig
|
|
przyczyniać się do polepszenia uprawy
|
|
|
do służebności gruntów wiejskich Rzymianie zaliczali börja lära sig
|
|
iter, actus, via, aquae ductus, aquae haustus, pecoris ad aquam adpulsus, ius pascendi, calcis coquendae, herenae fodiendae
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
prawo przechodzenia pieszo lub konno przez cudzy grunt (bez możliwości przepędzenia bydła i przejazdu wozem)
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
prawo przepędzania zwierząt pociągowych i przejazdu wozem
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
prawo przechodzenia, przepędzania bydła, przejazdu (i iter i actus)
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
prawo doprowadzania wody przez cudzy grunt
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
służebność czerpania wody
|
|
|
pecoris ad aquam adpulsus börja lära sig
|
|
dopuszczenie bydła do wody
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
|
|
|
służebności gruntów miejskich börja lära sig
|
|
prawo oparcia własnego budynku o ścianę sąsiada, prawo wpuszczenia belki w budynek sąsiada, prawo ścieków i okapu czyli prawo kierowania wody na grunt sąsiada, prawo ograniczania wysokości budynku, tak by ten nie zasłaniał światła sąsiadowi
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
usis, ususfructus, habitatio, operae servorum et animalium
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
użytkowanie, czyli używanie cudzej rzeczy z prawem pobierania z niej wszystkich pożytków
|
|
|
przedmiotem ususfructus były börja lära sig
|
|
rzeczy niezużywalne, nieruchomości, niewolnicy, potem mogły też zużywalne
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
przysługujacym określonej osobie, nie było ani dziedziczne ani zbywalne
|
|
|
w celu zagwarantowania zwrotu rzeczy w nienaruszonym stanie usufruktuariusz zawierał börja lära sig
|
|
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
używanie, uprawnienie czysto osobiste, do korzystania z cudzej rzeczy z prawem pobierania pożytków tylko na własne, codzienne potrzeby
|
|
|
usuariusz (korzystający z usus) börja lära sig
|
|
nie mógł ani przenieść swego uprawnienia na inną osobę ani nawet odstąpić wykonywania go (np. oddać w najem)
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
prawo mieszkania w cudzym budynku
|
|
|
operae servorum et animalium börja lära sig
|
|
prawo korzystania z pracy cudzego niewolnika czy zwierzęcia
|
|
|
w prawie przedklasycznym i klasycznym do przeniesienia tego wyodrębnionego uprawnienia na nabywce używano börja lära sig
|
|
in iure cessio (dla ustanowienia slużebności gruntów wiejskich również mancipatio)
|
|
|
służebności można było ustanowić w testamencie börja lära sig
|
|
w drodze legatu windykacyjnego
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
zniszczenie rzeczy obciążonej, zbieg z prawem własności, zrzeczenie się a także poprzez niewykonywanie w ciągu odpowiednio długiego okresu
|
|
|
wszystkie służebności podlegały ochronie za pomocą börja lära sig
|
|
skargi in rem, skutecznej wobec każdego (erga omnes), zwanej vindicato servitutis lub actio confessoria
|
|
|
skarga vindicato servitutis albo actio confessoria börja lära sig
|
|
była kierowana przez mającego służebność najczęściej przeciw właścicielowi, który uniemożliwiał wykonywanie służebności
|
|
|
zasady minimalizujące ograniczenia właściciela w służebności börja lära sig
|
|
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
realne (rzeczowe) zabezpieczenie wierzytelności
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
fiducja, zastaw ręczny, zastaw umowny (hipoteka)
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
początkowo wierzyciel miał jedynie moralny obowiązek przewłaszczenia rzeczy po wypełnieniu świadczenia
|
|
|
by stworzyć prawny obowiązek zwrotu rzeczy do aktu mancypacji (lub in iure cessio) börja lära sig
|
|
zaczęto dołączać nieformalen porozumienie czyli pactum fiduciae
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
zastawnik był już zobowiązany po wypełnieniu przez dłużnika świadczenia, do remancypacji rzeczy
|
|
|
w końcu republiki powstało börja lära sig
|
|
cywilne powództwo infamujące actio fiduciae directa o odzyskanie zastawionej rzeczy lub pokrycie powstaje szkody wynikłej z powodu jej utraty
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
|
|
|
w okresie wczesnej republiki wykształcił się börja lära sig
|
|
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
na skutek zawarcia kontraktu realnego, w którym zastawca przenosił na zastawnika jedynie detencję (possessio naturalis) zastawianej rzeczy, zatrzymując prawo własności
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
był niewygodną formą zastawu tak dla wierzyciela jak i dla dłużnika
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
|
|
|
hipoteka pierwotnie miała zastosowanie börja lära sig
|
|
jedynie przy stosunkach dzierżawnych,
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
później hypotheca, stosowane przy zabezpieczeniu innych stosunków obligacyjnych nie tylko dzierżawie
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
na rzeczy cudzej dłużnika lub osoby trzeciej) i prawem akcesoryjnym (dodatkowym, nie mógł istnieć bez wierzytelności, którą zabezpieczał)
|
|
|
zastaw mógł ustanowić sędzia w celach börja lära sig
|
|
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
wygaśnięcia zobowiązania, którego wykonanie zabezpieczał, lub gdy wierzyciel zrealizował prawo zastawu (np. przez sprzedaż, zrzekł się swego prawa gdy nabył na własność zastawioną rzecz lub rzecz uległa zniszczeniu)
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
prawo wierzyciela do zatrzymania przedmiotu zastawu, nawet po zapłaceniu zabezpieczonego nim długu, jeśli wierzyciel miał wobec tego samego dłużnika inną, niezrealizowaną jeszcze wierzytelność
|
|
|
przedmiotem zastawu mogły być börja lära sig
|
|
poszczególne rzeczy materialne zarówno ruchomości jak i nieruchomości
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
zastaw na całym majątku dłużnika (pojawił się w okresie cesarstwa) i na rzeczach niematerialnych
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
|
|
|
zastawnik mając possessio naturalis wyjątkowo chronioną interdyktami mógł börja lära sig
|
|
posiadaną rzecz oddać w podzastaw, ale nie mógł jej używać
|
|
|
w przypadku używania zastawnik popełniał börja lära sig
|
|
fructum usus, kradzież używania
|
|
|
użytkowanie oraz pobieranie pożytków było dopuszczalne jedynie börja lära sig
|
|
w drodze dodatkowej umowy z zastawcą
|
|
|
w razie nie spełnienia przez dłużnika świadczenia w terminie wierzyciel mógł börja lära sig
|
|
zaspokoić swoją wierzytelność z zastawionej rzeczy
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
klauzula przepadku, w razie zwłoki dłużnika, na wierzyciela przechodzi własność zastawionej rzeczy
|
|
|
klauzula przepadku została börja lära sig
|
|
zabroniona przez Konstantyna Wielkiego w 326 r.
|
|
|
we wczesnej republice strony zawierały börja lära sig
|
|
umowę o sprzedaży rzeczy (później zaczęto uważać, że w przypadku braku takiej umowy dalej ma prawo sprzedania jej)
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
skuteczna erga omnes, mógł z nią występować wydzierżawiający z żądaniem wydania mu zastawionego inwentarza
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
na wzór skargi actio serviana zaczęto jej używać w innych przypadkdach zastawu umownego (poza dzierżawą)
|
|
|
w przypadku istnienia kilku zastawów na tej samej rzeczy ustanowionych jednocześnie börja lära sig
|
|
początkowo lepsza była pozycja tego zastawnika który miał rzecz, potem różnie zaczęto na to patrzeć
|
|
|
w przypadku ustanowienia kilku zastawów w różnym czasie obowiązywała börja lära sig
|
|
zasada pierwszeństwa, kto pierwszy w czasie ten lepszy w prawie
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
wybudowanie na cudzym gruncie budynku, który stawał się własnością właściciela gruntu i pierwotnie tylko on miał prawo, w przypadku zajęcia budynku lub mieszkania przez osobę trzecią do wytaczania skarg rzeczowych np. rei vindicatio
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
wznoszący budynek, miał prawo dowolnie. z niego korzystać, podnajmować mieszkanie, przekazywać swe uprawnienia za życia i na wypadek śmierci
|
|
|
superficjariusz, czyli wnoszący budynek börja lära sig
|
|
|
|
|
superficjariusz korzystał börja lära sig
|
|
z ochrony pretorskiej, z interdyktu de superficiebus skutecznego erga omnes
|
|
|
w prawie justyniańskim superficjusz uzyskał oprócz interdyktu börja lära sig
|
|
skargę in rem, i od tej chwili superficies stała się w pełni ukształtowanym prawem na rzeczy cudzej
|
|
|
superficies od prawa justyniańskiego börja lära sig
|
|
w pełni ukształtowane prawo na rzeczy cudzej, dziedziczne i zbywalne prawo do odpłatnego korzystania z budynki wzniesionego na cudzym gruncie
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
trwała dopóty, dopóki dzierżawca i jego spadkobiercy płacili ustalony czynsz, zwany vectigal
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
długoterminowa dzierżawa zobowiązująca do uprawy ziemi (najpierw grunty publiczne potem też prywatne)
|
|
|
juryści wahali się czy emfiteuza to jest kontrakt börja lära sig
|
|
kupna sprzedaży czy najmu, jednak cesarz Zenon w 480 roku rozstrzygnął, że to nowe odrębne prawo na rzeczy cudzej
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
|
|
|
Emfiteuta gdy chciał zbyć grunt musiał börja lära sig
|
|
zawiadomić najpierw właściciela, który mógł skorzystać z prawa pierwokupu (jeśli nie to dostawał 2% ceny)
|
|
|
emfeteuta grunt mógł eksploatować börja lära sig
|
|
dowolnie, nawet zmieniając jego przeznaczenie, byleby nie pogorszał rzeczy
|
|
|
emfeteuta mógł uprawnienie wykonywać börja lära sig
|
|
bezpośrednio lub pośrednio
|
|
|
emfiteucie przysługiwały środki ochrony börja lära sig
|
|
analogiczne do środków którymi dysponował właściciel (actiones utiles), mógł się posługiwać interdyktami posesoryjnymi
|
|
|
właściciel miał prawo odwołać emfiteuze w przypadku: börja lära sig
|
|
1. niepłacenia czynszu (przeważnie 3 lata) 2. pogarszania gruntu 3. niezawiadomienia o sprzedaży
|
|
|
w okresie prawa klasycznego nie odróżniano emfiteuzy od börja lära sig
|
|
|
|
|
