|
Fråga |
Svar |
|
res börja lära sig
|
|
|
|
|
|
contracto res börja lära sig
|
|
|
|
|
|
mutuum börja lära sig
|
|
|
|
|
|
depositium börja lära sig
|
|
|
|
|
|
commodatum börja lära sig
|
|
|
|
|
|
pignus börja lära sig
|
|
|
|
|
|
contracto verbae börja lära sig
|
|
|
|
|
|
stipulatio börja lära sig
|
|
|
|
|
|
dotis dictio börja lära sig
|
|
|
|
|
|
iusiurandum liberti börja lära sig
|
|
|
|
|
|
cotracto litterae börja lära sig
|
|
kontrakty literalne (pisemne)
|
|
|
|
expensilatio börja lära sig
|
|
wpis do księgi rachunkowej
|
|
|
|
chirographum i syngrapha börja lära sig
|
|
|
|
|
|
contracto conesnus börja lära sig
|
|
kontakty konsensualne (porozumienie)
|
|
|
|
eptio-vendito börja lära sig
|
|
|
|
|
|
locatio-conductio börja lära sig
|
|
|
|
|
|
mandatum börja lära sig
|
|
|
|
|
|
mutui datio börja lära sig
|
|
przeniesienie własności przedmiotu pożyczki
|
|
|
|
actio certae creditae pecuniae börja lära sig
|
|
powództwo o zwrot pożyczki jeżeli to była suma pieniężna
|
|
|
|
conditio certae rei börja lära sig
|
|
powództwo o zwrot pożyczki jeżeli rzecz zamienna byla jej przedmiotem
|
|
|
|
infinitas usuras börja lära sig
|
|
|
|
|
|
exceptio senatus consulti macedoniani börja lära sig
|
|
debitorowi przysługiwała ta obrona do obrony swoich roszczeń
|
|
|
|
depositum börja lära sig
|
|
|
|
|
|
deponens börja lära sig
|
|
|
|
|
|
depozytariusz börja lära sig
|
|
depozytariusz (ten co przechowywał rzecz)
|
|
|
|
furtum usus börja lära sig
|
|
|
|
|
|
actio depositi directa börja lära sig
|
|
powództwo o roszczenia (deponenta) przeciwko depozytariuszowi
|
|
|
|
actio depositi contraria börja lära sig
|
|
powództwo o roszczenia (depozytariusza) przeciwko deponentowi
|
|
|
|
depostium necessarium börja lära sig
|
|
|
|
|
|
depositium sequestre börja lära sig
|
|
|
|
|
|
depositium irregulae börja lära sig
|
|
|
|
|
|
res litigiosa börja lära sig
|
|
|
|
|
|
sequester börja lära sig
|
|
|
|
|
|
komodant börja lära sig
|
|
oddawał do bezpłatnego używania rzecz nieużywalną
|
|
|
|
komodatariusz börja lära sig
|
|
otrzymywał do używania bezpłatnie rzecz nieużywalną
|
|
|
|
furtum possessionis börja lära sig
|
|
|
|
|
|
furtum usus börja lära sig
|
|
|
|
|
|
actio comodati directa börja lära sig
|
|
powództwo o zwrot swojej rzeczy (komodanta) od kompozytariusza
|
|
|
|
utilias börja lära sig
|
|
|
|
|
|
actio comodati contraria börja lära sig
|
|
powództwo o roszczenia (komodatariusza) przeciwko komodantowi
|
|
|
|
ius retentionis börja lära sig
|
|
|
|
|
|
precarium börja lära sig
|
|
bezpłatne przekazanie drugiej osobie na jej prośbe rzeczy ruchomej i nie ruchomej lub prawa np. służebniści do używnaia z zastrzeżeniem zwrotu na kaze wezwanie
|
|
|
|
preces börja lära sig
|
|
|
|
|
|
prekarzysta börja lära sig
|
|
ten co prosi o rzecz w precarium
|
|
|
|
precario dans börja lära sig
|
|
ten co przekazywał rzecz w precarium
|
|
|
|
possessor vitiosus börja lära sig
|
|
posiadacz niewłaściwy (np. gdy prekarzysta nie oddaje rzeczy na wezwanie
|
|
|
|
zastawca börja lära sig
|
|
|
|
|
|
zastawnik börja lära sig
|
|
|
|
|
|
furtum usus börja lära sig
|
|
kradzież używanianp. zastawnik korzystał z rzeczy zastawionej bez iedzy zastawcy
|
|
|
|
custodian prastare börja lära sig
|
|
te specjalne pilnowanie rzeczy np. odpowiadał za nie zastawnik
|
|
|
|
actio pigneraticia directa börja lära sig
|
|
skarga ktora mogł wykorzystać zastawca o swoje roszczenia przeciwko zastawnikowi
|
|
|
|
actio pigneraticia contraria börja lära sig
|
|
skarga skarga ktora mogł wykorzystać zastawnik o swoje roszczenia przeciwko zastawcy
|
|
|
|
stipulator börja lära sig
|
|
|
|
|
|
promissor börja lära sig
|
|
dłużnik w stypulacji on przysiegał
|
|
|
|
stipulatio poenae börja lära sig
|
|
kara umowna wczesniej w stypulacji
|
|
|
|
ojczysty acsendent kobiety börja lära sig
|
|
np. ojciec dziadek (ustanawiał posag w dotis dictio) ALE MOGŁA BYĆ TEŻ SAMA KOBIETA JAK BYŁA SUI IURIS
|
|
|
|
iusiurandum börja lära sig
|
|
|
|
|
|
operae börja lära sig
|
|
|
|
|
|
codices accepti et expensi börja lära sig
|
|
instytucja ksiąg rachunkowych
|
|
|
|
nomina transcripticia börja lära sig
|
|
fikcyjne przychody, wydatki w ksiedze rachunkowej
|
|
|
|
transcriptio a re in personam börja lära sig
|
|
przepisanie z przedmiotu na osobę zmieniało to zobowiązanie na abstrakcyjne
|
|
|
|
causa börja lära sig
|
|
|
|
|
|
transcriptio a persona in personam börja lära sig
|
|
przepisanie z osoby na osobę zmiana debiotra w obligatio
|
|
|
|
accepta börja lära sig
|
|
|
|
|
|
expensa börja lära sig
|
|
|
|
|
|
chiragrapuhm czym sie różni do synagrapha börja lära sig
|
|
było wykonane w jednym egzemplarzu dla creditora
|
|
|
|
synagrapha czym sie różni do chiragrapphum börja lära sig
|
|
wykoanana w dwóch egzemplarzach
|
|
|
|
merx börja lära sig
|
|
|
|
|
|
emptor börja lära sig
|
|
|
|
|
|
venditor börja lära sig
|
|
|
|
|
|
pretium börja lära sig
|
|
|
|
|
|
iudicia bonae fidei börja lära sig
|
|
powództwa w dobrej wierze
|
|
|
|
actio venditi börja lära sig
|
|
skarga o roszczenia venditora (sprzedawcy)
|
|
|
|
actio empti börja lära sig
|
|
skarga o roszczenia emptora kupującego
|
|
|
|
essentialia negotii. börja lära sig
|
|
podstawowe elementy niezbedne do kontraktu
|
|
|
|
emptio rei seperatae börja lära sig
|
|
kupno rzeczy spodziewanej np. zbiory z winnicy (charakter warunkowy)
|
|
|
|
emptio spei börja lära sig
|
|
kupno samej nadziei np. ryby pochwycone (bezwarunkowe)
|
|
|
|
pretium in numerata pecunia consistere debet börja lära sig
|
|
cena musi byc wyrazona w pieniadzach
|
|
|
|
pretium certum börja lära sig
|
|
|
|
|
|
pretium verum börja lära sig
|
|
realnie przyżeczona cena a nie symbolicznie
|
|
|
|
pretium iustum börja lära sig
|
|
słuszna realna cena rynkowa
|
|
|
|
laesio enormis börja lära sig
|
|
nadmierny uszczerbek gdy nieruchomość zosatnie sprzedana poniżej 1/2 wartości
|
|
|
|
periculum emptoris börja lära sig
|
|
ryzyko kupca przy przypadkowej utracie rzeczy przez venditora
|
|
|
|
usuare börja lära sig
|
|
|
|
|
|
evictio börja lära sig
|
|
ewikcja - Kupujący traci rzecz, bo sąd orzeka, że należała ona do kogoś innego – nie do sprzedawcy. Taki wyrok był nazywany ewikcją.
|
|
|
|
directa et promisa börja lära sig
|
|
zapewnienie np. że przedmiot sprzedaży nie ma żadnyvh wad
|
|
|
|
reticentia börja lära sig
|
|
celowe zatajenie wad przedmiotu sprzedazy
|
|
|
|
actio redhibitoria börja lära sig
|
|
skarga z której mógł korzystać emptor w przypadku gdy vendtitor wczesniej zatail wady przedmiotu, rozwiązywał nią umowę
|
|
|
|
actio quanti minoris börja lära sig
|
|
skarga dzieki której emptor chciał zachować rzezc z zatajonymi [rzez venditora wadami, pozwalała obniżyć cene
|
|
|
|
in diem adicctio börja lära sig
|
|
zastrzeżenie lepszej umowy przy sprzedaży do penego terminu
|
|
|
|
pactum de retrovenededo börja lära sig
|
|
zastrzeżenie że venditor do pewnego dnia będzie mógł domogać się odkupienia rzeczy pd emptora
|
|
|
|
pactum de retroemendo börja lära sig
|
|
umowa o odkupienie venditor zobowiązywał się odkupić do pewnego terminu rzecz od emptora
|
|
|
|
pactum displicentiae börja lära sig
|
|
sprzedaż na prośbe - emptor mógł odstąpić od kontraktu do ustalonegom terminu jesli merx mu nie odpowiadał
|
|
|
|
pactum protimeseos börja lära sig
|
|
umowa o pierwokupie venditor zastrzegał ze bedzie miał pierwszeństwo przed innymi ofertami jakby emtor chciał kiedys sprzedać
|
|
|
|
lex commissoria börja lära sig
|
|
klauzula przepadniecia venditor zastrzegał ze jak emptor nie zapłąci w termmine bedzie mógł odstapic od kontraktu
|
|
|
|
locatio conductio rei börja lära sig
|
|
|
|
|
|
locatio conductio operarum börja lära sig
|
|
|
|
|
|
locatio conductio operis faciendi börja lära sig
|
|
|
|
|
|
locator börja lära sig
|
|
|
|
|
|
conductor börja lära sig
|
|
|
|
|
|
actio locati börja lära sig
|
|
skarga o roszczenia locatora
|
|
|
|
actio conducti börja lära sig
|
|
skarga o roszczenia conductora
|
|
|
|
mereces lub pensio börja lära sig
|
|
wynagrodzenie w locatio conductio rei w pieniądzach
|
|
|
|
postnumerado börja lära sig
|
|
czynsz płacony po pewnym okresie używania wynajętej rzeczy
|
|
|
|
operae illiberales börja lära sig
|
|
|
|
|
|
culpa in eligendo börja lära sig
|
|
wina z której odpowaidał conductor za to że sam nie wykonał dzieła zleconego mu
|
|
|
|
solii börja lära sig
|
|
|
|
|
|
affectus societas börja lära sig
|
|
wola zawarcia spółki warunek niezbedny
|
|
|
|
aport börja lära sig
|
|
|
|
|
|
societas leonina börja lära sig
|
|
lwia spółka (jeden wspólnik ponosi wyłącznie zysk a drugi tylko straty) TEGO RODZAJU KONTRAKT BYŁ NIEWAŻNY
|
|
|
|
consortium lub ercto non cito börja lära sig
|
|
wspólność majątkowa współdzielców po smierci pater familias ktory nie podzielil majątku (to najdawniejsza forma spółki rzymskiej)
|
|
|
|
nudo consensus börja lära sig
|
|
nieformalne porozumienie np. w sprawie zawarcia spółki przez peregrynów
|
|
|
|
societas omnium bonorum börja lära sig
|
|
spółka całęgo majątku- wspolnicy wnosili swoje majatki aby osiagnac okreslone cele
|
|
|
|
societas alicuius negotiatonis börja lära sig
|
|
spółka polegajaca na prowadzeniu przez wspólników przedsiębiorstwa przemyslowe lub handlowe
|
|
|
|
societas unis rei börja lära sig
|
|
spółka do jednej transakcji - pojedynczej sprawy np. zbudowanie domu
|
|
|
|
actio pro solio börja lära sig
|
|
skarga wspólnikow o dokonanie rozliczenia ze spółki
|
|
|
|
infamia börja lära sig
|
|
|
|
|
|
reuntiatio börja lära sig
|
|
wypowiedzenie z strony jednego ze wspólników
|
|
|
|
actio communi dividundo börja lära sig
|
|
skarga o podział wspólnego majątku (societas)
|
|
|
|
mandans börja lära sig
|
|
|
|
|
|
mandatarius börja lära sig
|
|
|
|
|
|
mandatum mea tantum gratia börja lära sig
|
|
zlecenie musiało być wykonane w interesie mandansa albo osób trzecich nie mogło być w interesie mandatariusza
|
|
|
|
consilium börja lära sig
|
|
niewiążaca prawnie rada przyjacielska
|
|
|
|
mandatum nisi gratuitum nullum est börja lära sig
|
|
zlecenie jeżeli nie jest bezpłatne jest nieważne
|
|
|
|
honorarium börja lära sig
|
|
wynagrodzenie po spełnieniu zlecenia
|
|
|
|
extra ordinem börja lära sig
|
|
dochodzenie honorarium w okresie pryncypatu
|
|
|
|
operae liberales börja lära sig
|
|
prace wyzywolone (wymagając specjalnych umiejetności/wykształcenia) takie zlecano na mandatum
|
|
|
|
mandatum qualificatum börja lära sig
|
|
mandat kredytowy (zleceniodawca zlecał zleceniobiorcy by ten udzielił kredytu osobie trzeciej lub przedłużył kredyt na ryzyko zleceniodawcy)
|
|
|
|
culpa in eligendo börja lära sig
|
|
odpowiadać za niedbalstwo
|
|
|
|
actio mandati directa börja lära sig
|
|
skarga o roszczenia mandansa przeciowko mandatariuszowi
|
|
|
|
actio mandati contraria börja lära sig
|
|
skarga o roszczenia mandatariusza przeciwko mandansowi
|
|
|
|
mandatum revocare börja lära sig
|
|
rezygnacja ze zlecenia przez mandansa
|
|
|
|
reunitare börja lära sig
|
|
wypowiedzenie zleceni przez mandatariusza
|
|
|
|
contractus innominati börja lära sig
|
|
|
|
|
|
actio praescriptis verbis börja lära sig
|
|
skargi o roszczenia w kontraktach nienazwanych
|
|
|
|
do ut des börja lära sig
|
|
ja daje abys ty dał (czyli prznosze na własność tobie jakąś rzezc abyś ty mi przewłaszczył na mnie inna rzecz
|
|
|
|
do ut facias börja lära sig
|
|
ja ci coś daje abyś ty coś zrobił
|
|
|
|
facio ut des börja lära sig
|
|
ja cos robie po to zebys ty mi cos dał
|
|
|
|
facio ut facias börja lära sig
|
|
ja coś robię po to żebyś ty coś zrobił dla mnie nawzajem
|
|
|
|
kontrakt aestimatut börja lära sig
|
|
kontrakt estymatoryjny czyli np. ktoś dawal drugiej osobie oszacowną rzecz po to by ta ja sprzedała i nastepnie zapłaciłą okreslona kwote dającemu
|
|
|
|
pacta adiecta börja lära sig
|
|
|
|
|
|
pacta praetoria börja lära sig
|
|
umowy pretorskie czyli nieformalne umowy które zostały uznane przez prawo pretorskie za zaskarżalne
|
|
|
|
pactum debiti proprii börja lära sig
|
|
przyrzeczenie spłacenia wlasnego długu
|
|
|
|
pactum debiti alieni börja lära sig
|
|
przyrzeczenie spłacenia cudzego długu- forma poreczenia
|
|
|
|
receptum argentarii börja lära sig
|
|
nieformalne przyrzecznie z bsnkierem polegajace na bankier gwarantowal ze pokryje dlugi klienta u osob trzecich
|
|
|
|
actio recepticia börja lära sig
|
|
skarga o roszczenia bankiera
|
|
|
|
receptum nauturum cauponum stabularariorum börja lära sig
|
|
osoba prowadzaca statek, stajnie, oberze przyjmuje rzeczy od ludzi którzy do jednego z tych instytucji przynoszą, bierze za te rzeczy odpowiedzialność o custoria-strzezenie
|
|
|
|
compromissum börja lära sig
|
|
Kompromis miedzy powodem i pozwanym o oddanie sprawy nie do sedziego a arbitra i przestrzeganie jego decyzji
|
|
|
|
pactum de donatione börja lära sig
|
|
umowa darowizny która byłą czynnościa prawnaDWUSTRONNYM
|
|
|
|
donatio inter virum et uxorem börja lära sig
|
|
zakaz darowizn miedzy małżonkami
|
|
|
