Fråga |
Svar |
Kultura kreteńska (minojska) - kiedy się rozwinęła, kto börja lära sig
|
|
Rozwinięta między 2200 a 1450 r. p.n.e. na Krecie. Lud który stworzył tą kulturę nie należał do plemion greckich, jednak jego dorobek znacznie wpłynął na rozwój starożytnej greckiej cywilizacji. Minojczycy pozostawali pod wpływem kultur Bliskiego Wschodu.
|
|
|
Rozwój życia miejskiego minojczyków - funkcje pałaców börja lära sig
|
|
Pałace były wielofunkcyjne - były siedzibami władców, centrami administracyjnymi oraz służyły sprawowaniu kultu religijnego. Były także centrami produkcji i magazynami żywności.
|
|
|
Sztuka kreteńska (zdjęcie) börja lära sig
|
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
Plemiona greckie które przemieszczały się na obszar grecji z północy w trakcie II tysiąclecia p.n.e. nazywały siebie Hellenami, dopiero Rzymianie zaczęli ich nazywać grekami.
|
|
|
Hellenowie - państwa, kultura börja lära sig
|
|
Tworzyli wiele miast-państw o różnych systemach społeczno-politycznych i interesach. Łączyły ich wierzenia relgiijne oraz wspólne elementy kultury i obyczajów. Greka jako język wspólny ukształtowała się stopniowo.
|
|
|
Warunki geograficzne Grecji i ich wpływ, co importowali i eksportowali? börja lära sig
|
|
Grecja to kraina górzysta, otoczona morzami o długiej linii brzegowej. Brak w niej żyznej ziemii, co zmuszało do importu. Eksportowali z kolei świetne wyroby rzemiosła.
|
|
|
Kultura mykeńska (achajska) - kiedy, z nim rywalizowali Achajowie börja lära sig
|
|
od 16 do 13 w. p.n.e. w płd i śr. Grecji rozwinęła się kultura Mykeńska. Rywalizowali z Kreteńczykami, a w połowie 15 w. p.n. e ich najechali i podporządkowali.
|
|
|
börja lära sig
|
|
Achajowie zdobyli Troję ok. 1300 r. p.n.e. lub 1184 r. p.n.e. - niewiadomo dokładnie.
|
|
|
Upadek kultury mykeńskiej - kiedy, czemu? börja lära sig
|
|
W połowie 12 w. p.n.e., był związany z działaniami wrogich ludów które wywołały kryzys gospodarczy, a później też najechały Mykeny.
|
|
|
börja lära sig
|
|
Okres od 12 do 9 w. p.n.e. w Grecji po upadku kultury Mykeńskiej (m.in. przez najazd Dorów) nastąpiło zwolnienie rozwoju cywilizacyjnego, a Grecy zatracili umiejętność posługiwania się pismem więc nie zostawili żadnych źródeł.
|
|
|
börja lära sig
|
|
Od schyłku Wieków Ciemnych, zwłaszcza w epoce archaicznej (8 - 5 w. p.n.e.) kształtowały się grecjie państwa miasta (polis, poleis l.mn.) Większość z nich była mała, z wyjątkiem Sparty i Aten.
|
|
|
börja lära sig
|
|
Centrum polis, plac wokół którego skupiało się życie publiczne.
|
|
|
Uprawnienia obywateli polis demokratycznych (2) börja lära sig
|
|
Możliwość sprawowania urzędów, głosowania nad sprawami publicznymi.
|
|
|
börja lära sig
|
|
Początkowo greckie miasta-państwa miały swoich monarchów którzy byli zależni od najmożniejszych rodów. Członków takich rodów, które decydowały o sprawach polis, nazywano aristoi (najlepsi), skąd pochodzi pojęcie arystokracja.
|
|
|
börja lära sig
|
|
Ustrój w którym do władzy były dopuszczone tylko osoby należące do najmożniejszych rodów, czyli arystokracja.
|
|
|
Demokracja (poleis) - definicja börja lära sig
|
|
Rządy obywateli, choć nie wszyscy w Grecji nimi byli. Mimo to zwykli ludzie mieli znacznie większą władzę niż w systemie oligarchii.
|
|
|
Tyrania (poleis) - definicja börja lära sig
|
|
Władza osoby, która niezgodnie z istniejącym systemem ustrojowym przejmowała jednoosobowo pełnię władzy w polis. Najczęściej tyranii obejmowali rządy opierając się na niższych warstwach ludności, widzących w nich szansę na poskromienie arystokracji.
|
|
|
Kto posiadał prawa polityczne przysługujące obywatelom w Poleis? börja lära sig
|
|
Dorośli mężczyźni urodzeni jako wolni, nie miały ich kobiety.
|
|
|
Sparta (Lacedemon) - czym była? börja lära sig
|
|
Największa z greckich poleis. Jej mieszkańców określano mianem Lacedemończyków.
|
|
|
Związek Peloponeski - kiedy i kto stworzył? börja lära sig
|
|
Ok. 550 r. p.n.e. Sparta dzięki nawiązaniu wielu sojuszy stworzyła Związek Peloponeski obejmujący większość poleis leżących na półwyspie Peloponez.
|
|
|
börja lära sig
|
|
Jedyni pełnoprawni obywatele Sparty. Byli członkami elitarnej warstwy wojowników. Było ich kilka tysięcy.
|
|
|
Spartańskie wychowanie - definicja börja lära sig
|
|
Wczesne oderwanie dzieci od rodziców, poddanie ich surowej dyscyplinie i wdrażanie do posłuszeństwa.
|
|
|
börja lära sig
|
|
Osoby osobiście wolne, ale pozbawione praw politycznych. Wywodzili się z ludności podbitej przed Spartę.
|
|
|
börja lära sig
|
|
Niewolni chłopi, którzy stanowili własność państwa i wraz z ziemią byli przekazywani Spartanom.
|
|
|
Jeden z powodów wyjątkowo zmilitaryzowanego charakteru Sparty börja lära sig
|
|
Częste powstania helotów, którzy byli wielokrotnie liczniejsi niż spartiaci.
|
|
|
börja lära sig
|
|
oligarchiczny, oficjalnie głoszona równość spartiatów nie była odzwierciedlona w rzeczywistości gdyż główne organy władzy reprezentowali arystokraci.
|
|
|
börja lära sig
|
|
Członkowie rady starszych w Sparcie (powyżej 60 r.ż.)
|
|
|
börja lära sig
|
|
Wybierani na jednoroczną kadencję w Sparcie, było ich pięciu, kontrolowali proces stanowienia prawa i politykę zagraniczną.
|
|
|
Ateny - koniec monarchii, oligarchia. börja lära sig
|
|
Po ustaniu rządów królewskich (VII w. p.n.e.) początkowo stały się oligarchią. Najwyższymi członkami Rady Areopagu oraz archontami mogli być tylko arystokraci.
|
|
|
kodeks Drakona - kiedy spisany, czym się charakteryzował? börja lära sig
|
|
Prawo Drakona (621 p.n.e.) to pierwszy spisany kodeks Aten, znany z surowości – większość przestępstw karano śmiercią. Miało ograniczyć samowolę arystokracji, lecz było uznawane za brutalne i niesprawiedliwe.
|
|
|
Solon - co i kiedy zrobił börja lära sig
|
|
Solon (594/593 p.n.e.) przeprowadził reformy w Atenach: zniósł niewolę za długi, podzielił obywateli na klasy majątkowe, stworzył sąd ludowy (heliaję) i ograniczył władzę arystokracji.
|
|
|
Rządy tyrańskie w Atenach börja lära sig
|
|
W 561 r. p.n.e. Pizystrat wykorzystał konflikty społeczne i przejął władzę. Po nim władze przejmowali synowie aż do 510 r. p.n.e.
|
|
|
Koniec rządów tyranów w Atenach börja lära sig
|
|
Zakończył je ród Alkmeonidów który posłużył się do tego zbrojną interwencją Sparty.
|
|
|
Klejstenes - w którym wieku żył i co zrobił? börja lära sig
|
|
Żył w VI w. p.n.e. Ustanowił nowy podział administracyjny, osłabił wpływy arystokracji, przypisał obywateli do 10 fyl.
|
|
|
börja lära sig
|
|
Kontrolowała urzędników i zwoływała zgromadzenie ludowe. Każda fyla wysyłała po 50 losowych obywateli
|
|
|
börja lära sig
|
|
Najważniejszy organ decyzyjny w ateńskiej polis. W zgromadzeniu mogli uczestniczyć wszyscy wolni obywatele.
|
|
|
Ostracyzm (sąd skorupkowy) börja lära sig
|
|
Metoda mająca zabezpieczyć Ateny przed powrotem tyranii. Co roku obywatele mogli wskazać jedną osobę która ich zdaniem zagrażała polis. Wskazana osoba musiała opuścić Ateny na 10 lat, choć nie traciła statusu obywatela.
|
|
|
börja lära sig
|
|
W latach 50 5 w. p.n.e. skupił w swoim ręku największą władzę w Atenach. W jego czasach ateńska polis przeżywała lata świetności, zwłaszcza po pokonaniu Persów. Wprowadził reformy zwiększające uprawnienia osób z niższych warstw społecznych.
|
|
|
börja lära sig
|
|
Zagraniczni mieszkańcy Aten. Byli wolni i dopuszczani do życia towarzyskiego, nie mieli jednak praw politycznych. Nie mogli posiadać nieruchomości, byli zobowiązani do służby wojskowej i podatków.
|
|
|
Wielka Kolonizacja Greków - kiedy i co się działo börja lära sig
|
|
Między 8 a 6 w. p.n.e. Grecy założyli ok. 200 kolonij na wybrzeżach mórz Śródziemnego i Czarnego, w tym na Sycylii.
|
|
|
Wielka Kolonizacja - kiedy, przyczyny (2) börja lära sig
|
|
Trwała głównie od 8 do 6 w. p.n.e. Główne przyczyny to: Wzrost zaludnienia poleis, nasilający się niedobór ziemii żywności itp.
|
|
|
Wielka Kolonizacja - skutki (4) börja lära sig
|
|
Wzrost zamożności kolonii, dalszy rozwój żeglarstwa, wzrost znaczenia Hellenów w basenach mórz, oddziaływanie Greków na kultury obszarów sąsiadujących z koloniami.
|
|
|
börja lära sig
|
|
Fenicjanie prowadzili kolonizację jeszcze przed Hellenami, chciał załamała się ona po podbojach przez Asyrię w 9 w. p.n.e. Konkurentem Greków stała się Kartagina czyli kolonia fenicka.
|
|
|
Opanowanie małoazjatyckich poleis i Lidii przez Persów - kiedy, który król wtedy rządzi? börja lära sig
|
|
Stało się to w latach 40. 6 wieku p.n.e. za sprawą Cyrusa II Wielkiego - Króla Persji.
|
|
|
Imperium perskie w 6 i 5 w. p.n.e. - rozrost, gdzie sięgało, pierwsze nabytki w Europie - władca i gdzie börja lära sig
|
|
Zaczęło się gwałtownie rozrastać okolo 550 r. p.n.e. a za Cyrusa II oraz następcy - Kambyzesa II sięgało pogranicza Indii oraz Egiptu. Kilkadziesiąt lat później za Dariusza I Wielkiego uzyskali pierwsze nabytki w Europie - w rejonie czarnomorskim i Tracji
|
|
|
Epoka klasyczna Hellady - kiedy börja lära sig
|
|
rozpoczęta na początku 5 w. p.n.e., trwała do 323 r. p.n.e. (śmierć Aleksandra Macedońskiego)
|
|
|
Powstanie jońskie - kiedy, o co chodzi? börja lära sig
|
|
Wybuchło w 499 r. p.n.e., małoazjatyckie poleis zbuntowały się przeciwko władzy Perskiej. Powstanie upadło po pięciu latach, a z europejskich poleis wsparły je jedynie Ateny i Eretria.
|
|
|
I wojna perska - kiedy, przyczyny börja lära sig
|
|
W 490 r. p.n.e. Dariusz I postanowił ukarać poleis wspierające powstańców jońskich. Zniszczył Eretrię, po czym zwrócił się przeciw Atenom.
|
|
|
Bitwa pod Maratonem - kiedy, o co chodzi börja lära sig
|
|
Rozegrała się w 490 r. p.n.e. kiedy to wojska Perskie w kilkukrotnej przewadze przegrały z Ateńczykami do których pomoc Sparty nie dotarła na czas. Bitwa rozegrała się 40km od Aten - pod Maratonem
|
|
|
börja lära sig
|
|
Szyk bojowy greckiej ciężkozbrojnej piechoty
|
|
|
Związek Hellenów - co to, po co, kto przewodził börja lära sig
|
|
Sojusz militarny powstały w celu obrony przed planowanym przez króla Persów Kserksesa zajęciem Hellady. Przewodziła w nim Sparta.
|
|
|
II wojna perska (wyprawa Kserksesa) - kiedy, o co chodzi börja lära sig
|
|
Rozpoczęta w 480 r. p.n.e. Persowie zaatakowali Helladę droga lądową, od północy, a także siłami morskimi.
|
|
|
Bitwa pod Termopilami - kiedy, o co chodzi, co się stało börja lära sig
|
|
W 480 r. p.n.e. 300 spartanów wraz z królem Leonidasem poświęciło swoje życie osłaniając odwrót reszty helleńskich wojsk. Zginęli, umożliwiając jednak bezpieczne wycofanie sił helleńskich.
|
|
|
Zniszczenie Aten p.n. e - kiedy, czemu börja lära sig
|
|
W 480 r. p.n.e. Persowie zdobyli Attykę i zniszczyli Ateny w trakcie II wojny perskiej. Mieszkańcy wcześniej je opuścili i schronili się na Peloponezie.
|
|
|
Wycofanie się Persów z Grecji p.n.e. börja lära sig
|
|
W 480 r. p.n.e. Grecy odnieśli zwycięstwo w bitwie pod Salaminą, a rok później pod Platejami. Doprowadziło to do wycofania Persów z Grecji. Ostatecznie wolność odzyskały też poleis Azji Mniejszej.
|
|
|
börja lära sig
|
|
floty różnych poleis pod przewodnictwem Aten. Toczył wojny z Persją do 448 r. p.n.e.
|
|
|
Wojna peloponeska - kiedy, czemu börja lära sig
|
|
W latach 431-404 p.n.e. Sparta i jej sojusznicy walczyli z Atenami i Związkiem Morskim. Ateny przegrały przez co utraciły wiodącą pozycję w Helladzie, a Związek Morski został rozwiązany.
|
|
|
Na czym polegało wyobrażenie greckich bogów przez ludzi w sposób antropomorficzny? börja lära sig
|
|
Zasadniczo podobni do ludzi, ale o wiele potężniejsi i zazwyczaj piękniejsi.
|
|
|
bogini Gaja - krótki opis börja lära sig
|
|
bogini uosabiająca ziemię, jedno z najstarszych bóstw, które wyłoniło się z Chaosu
|
|
|
börja lära sig
|
|
syn Gai-Ziemi i Uranosa-Nieba, stojący na czele pokolenia bogów-tyranów
|
|
|
bogini Reja - krótki opis börja lära sig
|
|
bogini płodności, która zrodziła z Kronosem kolejne po tytanach pokolenie bogów: Hestię, Demeter, Herę, Hadesa, Posejdona i Zeusa.
|
|
|
börja lära sig
|
|
najmłodszy syn Rei i Kronosa, którego obalił, aby objąć panowanie nad światem, sprawował zwierzchnią władzę nad ludźmi i bogami, władca piorunów, panował nad wszystkimi zjawiskami atmosferycznymi.
|
|
|
bóg Posejdon - krótki opis börja lära sig
|
|
bóg mórz, patron żeglarzy i rybaków
|
|
|
börja lära sig
|
|
władca podziemnego świata umarłych (nazywanego także Hadesem)
|
|
|
bogini Hestia - krótki opis börja lära sig
|
|
opiekunka ogniska domowego
|
|
|
bogini Demeter - krótki opis börja lära sig
|
|
Bogini urodzaju i patronka kobiet, matka Persefony porwanej przez Hadesa.
|
|
|
bogini Hera - krótki opis börja lära sig
|
|
siostra i małżonka Zeusa, patronka małżeństwa i macierzyństwa
|
|
|
börja lära sig
|
|
jeden z synów Zeusa, przywracał ład, patronował wróżbiarstwu i lecznictwu oraz sztuce wiedzy
|
|
|
bogini Artemida - krótki opis börja lära sig
|
|
bliźniacza siostra Apolla, patronka lasów i łowów
|
|
|
bogini Afrodyta - krótki opis börja lära sig
|
|
|
|
|
bóg Dionizos (Bachus) - krótki opis börja lära sig
|
|
Jeden z synów Zeusa, bóg wina, patronował nieokiełznanej części ludzkiej natury
|
|
|
bogini Atena - krótki opis börja lära sig
|
|
córka Zeusa, bogini mądrości i sprawiedliwej wojny, patronka ateńskiej polis
|
|
|
börja lära sig
|
|
jeden z synów Zeusa, posłaniec bogów, opiekun wędrowców, kupców, pasterzy oraz złodziei, patron gimnazjonów.
|
|
|
börja lära sig
|
|
jeden z synów Zeusa, bóg wojny
|
|
|
heros Perseusz - krótki opis börja lära sig
|
|
syn Zeusa i Danae, córki króla Argos, zgładził potworną Meduzę, mityczny założyciel Myken.
|
|
|
heros Tezeusz - krótki opis börja lära sig
|
|
heros ateński, którego ojcem miał być Posejdon, w labiryncie na Krecie zabił Minotaura, któremu Ateńczycy musieli składać w ofierze młodzieńców i panny
|
|
|
heros Herakles - krótki opis börja lära sig
|
|
syn Zeusa i Alkmeny, żony króla Teb, prześladowany przez małżonkę Zeusa - Herę. Za swojego przodka uważali go Spartanie.
|
|
|
Kapłani w Helladzie - warstwa społeczna börja lära sig
|
|
Nie stanowili odrębnej warstwy społecznej. Zazwyczaj byli urzędnikami odpowiedzialnymi za kwestie religii.
|
|
|
Świątynie w Helladzie - zastosowanie börja lära sig
|
|
Były one traktowane jako przeznaczone dla bogów
|
|
|
sanktuaria panhelleńskie - o co chodzi? börja lära sig
|
|
Choć z reguły świątynie były związane z daną polis, to ważną rolę odgrywały także te panhelleńskie (ogòlnogreckie) np. Zeusa w Olimpii czy Apolla w Delfach.
|
|
|
Igrzyska w Grecji p.n.e. - ku kogo czci, rywalizacje börja lära sig
|
|
Odbywały się ku czci bogów. Konkurencje wiązały się z umiejętnościami potrzebnymi na polu walki, m.in.: biegi, zapasy, rzut dyskiem, oszczepem, boks, wyścigi zaprzęgów konnych. Z czasem także gra na instrumentach czy recytowanie.
|
|
|
Pierwsze igrzyska olimpijskie - kiedy? börja lära sig
|
|
|
|
|
börja lära sig
|
|
Budynki w których grecka młodzież męska przygotowywała się do służby ojczyźnie.
|
|
|
börja lära sig
|
|
Zgromadzenia przy winie mężczyzn w starożytnej Grecji. Stanowiły okazję do zapoznania się z twórczością artystyczną czy dyskusji.
|
|
|
Rola kobiet w starożytnej Grecji börja lära sig
|
|
Nie uczestniczyły w życiu publicznym. Dopuszczano je do życia religijnego, poza tym zajmowały się gospodarstwem domowym.
|
|
|
börja lära sig
|
|
pieśniarze-recytatorzy występujący podczas świąt religijnych bądź uczt. Mieli duży wkład w wyrośnięcie greckiej literatury.
|
|
|
Homer (, Iliada", Odyseja" - kim był? börja lära sig
|
|
Postać na pół legendarna, Hellenowie uważali go za największego z aojdów. Dzisiejsi badacze przyjmują, że istniał naprawdę, ale nie tyle był autorem przypisywanych mu dzieł, co uwieńczył dzieło szeregu aojdów nadając własny kształt przekazywanym pieśniom
|
|
|
Hezjod - dzieła literackie börja lära sig
|
|
(7 w. p.n.e.) Narodziny bogów - porządkowały mity dotyczące początków świata i bogów., Prace i dnie - poemat o charakterze dydaktycznym, zawierał pouczenia dotyczące życia obywatela polis, jego pracy, gospodarowania i codziennych zajęć.
|
|
|
Poezja grecka, czyli liryka - sposób przekazu, zakres tematów börja lära sig
|
|
Służyła do śpiewnego recytowania w towarzystwie instrumentu, a czasem także tańca. Odbywało się to podczas sympozjów lub świat. Sięgała po szerszy zasób tematów niż epos - czerpała nie tylko z treści religijnych, ale też z dnia codziennego, miłości itp.
|
|
|
börja lära sig
|
|
Narodził się u schyłku epoki archaicznej w Atenach, stając się charakterystycznym elementem tej polis przez całą epokę klasyczną.
|
|
|
Co odgrywało główne role w literaturze greckiej (2) börja lära sig
|
|
problemy etyczne, wartości obywatelskie polis.
|
|
|
Pojawienie się filozofii - kiedy? börja lära sig
|
|
na przełomie 6 i 5 w. p.n.e. (w Azji Mniejszej)
|
|
|
börja lära sig
|
|
Dział filozofii dotyczący tego czym jest byt, na czym opiera się funkcjonowanie rzeczywistości?
|
|
|
Co sądził Sokrates o wiedzy? börja lära sig
|
|
Wszelkie zło płynie z nieświadomości tego, czym jest dobro. Cnota to wiedza o tym, co słuszne i sprawiedliwe. Kto tę mądrość posiądzie, będzie czynił dobro. Dlatego tak cenne jest zdobywanie wiedzy.
|
|
|
Platon - co według niego jest realne? börja lära sig
|
|
Jedyną prawdziwą realnością jest świat idei, a nie ten którego doświadczamy na co dzień. To, co stanowi rzeczywistość odbieraną zmysłami, jest jedynie niedoskonałym odbiciem wyższej rzeczywistości. Idee są doskonałe, wieczne i niezmienne.
|
|
|
Arystoteles - co według niego jest realne? börja lära sig
|
|
(przeciwieństwo poglądów Platona) Realne są rzeczy istniejące w naszym świecie, a idee to tylko pojęcia. Ludzie wytwarzają pojęcia po to, aby prawidłowo rozumować.
|
|
|
Historiografia uprawiana w starożytnej Helladzie - czym się zajmowała? börja lära sig
|
|
Była dziedziną piśmiennictwa łączącą zainteresowanie dziejami (zwykle niezbyt odległymi w czasie), geografią i obyczajami ludów zaangażowanych w opisywane wydarzenia.
|
|
|
Partenon - komu poświęcony, charakterystyczne elementy greckiej architektury börja lära sig
|
|
Najważniejsza ze świątyń, poświęcona Atenie. Charakterystyczne elementy to szereg kolumn oraz wieńczący fasadę trójkątny tympanon.
|
|
|
Erechtejon - komu poświęcony, charakterystyczne elementy greckiej architektury börja lära sig
|
|
Świątynia poświęcona kilku bóstwom oraz mieszcząca obiekty związane z mitycznymi początkami Aten. Na zdjęciu widoczny portyk (otwarty ganek).
|
|
|
Rzeźba grecka - na czym się koncentrowała, realizm börja lära sig
|
|
Koncentrowała się na ukazaniu piękna ludzkiego ciała, realizm był ograniczony przez tendencję do upiększania wyobrażanych postaci.
|
|
|
Popularne rzeźby greckie (zdjęcie) börja lära sig
|
|
|
|
|
Greckie malowidła na naczyniach ceramicznych (zdjęcie) börja lära sig
|
|
|
|
|
Macedonia a Grecja w starożytności börja lära sig
|
|
Macedonia była królestwem leżącym na obrzeżach helleńskiej cywilizacji, znacznie na północ od jej głównych ośrodków kulturowych. Jej mieszkańcy mieli jednak wspólne z innymi Grekami pochodzenie.
|
|
|
Ustrój starożytnej Macedonii börja lära sig
|
|
|
|
|
Filip II - kim był, kiedy rządził börja lära sig
|
|
Wstąpił na tron w 359 r. p.n.e. Od tego czasu znaczenie Macedonii zaczęło rosnąć. Macedonia była państwem scentralizowanym o silnej władzy królewskiej, podczas gdy greckie poleis toczyły ciągle ze sobą wojny.
|
|
|
börja lära sig
|
|
Zreformowana formacja greckiej falangi. Jej uzbrojenie było lekkie w przeciwieństwie do greckiej wersji, dzięki czemu mogli wykonywać bardziej skomplikowane manewry.
|
|
|
Podporządkowanie Grecji przez Filipa II - jak i kiedy börja lära sig
|
|
Dzięki zręcznej dyplomacji i podbojom Macedonia pod wodzą Filipa II podporządkowała sobie Grecję, co przypieczętowała Bitwa pod Cheroneją w 338 r. p.n.e. gdy to Filip II pokonał złączone siły Teb i Aten.
|
|
|
Powstanie Związku Korynckiego börja lära sig
|
|
Powstał w 337 r. p.n.e. pod protektoratem Filipa II i obejmował całą Helladę poza Spartą, która jednak straciła terytoria i znaczenie.
|
|
|
Objęcie władzy przez Aleksandra III (Wielkiego) - data i sposób börja lära sig
|
|
w 336 r. p.n.e. w wieku 20 lat Aleksander III, syn Filipa II objął władzę w Macedonii. Stworzył potem potężne imperium.
|
|
|
Podboje Aleksandra Wielkiego 334-333 r. p.n.e. (2) - daty i co börja lära sig
|
|
334 r. p.n.e.: Wojska Aleksandra wkraczają do Azji Mniejszej, 333 r. p.n.e.: W Bitwie pod Issos Aleksander rozbija główne siły Perskie i zmusza Dariusza III do ucieczki
|
|
|
Podboje Aleksandra Wielkiego 332-330 r. p.n.e. - daty i co börja lära sig
|
|
332 r. p.n.e.: Aleksander zajmuje Egipt, 331 r. p.n.e.: Aleksander zakłada Aleksandrię, też 331 r. p.n.e.: w Bitwie pod Gaugamelą w północnej Mezopotamii odbudowana armia Perska zostaje rozbita, 330 r. p.n.e. Aleksander zajmuje Persepolis (stolicę)
|
|
|
Podboje Aleksandra Wielkiego 330-325 r. p.n.e. - kiedy i co börja lära sig
|
|
330-327 r. p.n.e.: Stopniowy podbój pozostałych posiadłości perskich na Środkowym Wschodzie, zwłaszcza Baktrii 327-325 r. p.n.e.: Aleksander przekracza Indus i prowadzi walki z pogranicznym i królestwami, ostatecznie się wycofuje przez zmęczenie itp.
|
|
|
Jak Aleksander Wielki starał się zapewnić stabilność państwu börja lära sig
|
|
M.in. przez dopuszczenie do wysokich stanowisk możnych z różnych regionów imperium, a także poprzez przejęcie części tradycji perskich. On i osoby z otoczenia zawierali małżeństwa z kobietami z najmożniejszych rodów perskich.
|
|
|
Następstwa śmierci Aleksandra Wielkiego (323 r. p.n.e.) börja lära sig
|
|
Rozpad imperium na wiele państw monarchistycznych z władzą dziedziczną
|
|
|
Epoka hellenistyczna - co ją zapoczątkowało ile trwała i na czym polegała börja lära sig
|
|
Zapoczątkowana przez śmierć Aleksandra. Kultura grecka rozprzestrzeniła się na obszarze państw powstałych w imperium - od Egiptu po pogranicze Indii, a także w koloniach greckich w Italii. Skończyła się wraz z podbojem Egiptu przez Rzym (30 r. p.n.e.)
|
|
|
Kultura hellenistyczna - na czym polegał jej synkretyzm, kto stawał się hellenami? börja lära sig
|
|
Choć kultura grecka rozprzestrzeniała się, to na obszarze poddanym jej nie zaniknęły także miejscowe tradycje kulturowe - na tym polegał ten synkretyzm, który objął religię, obyczaje, wiedzę (dorobek Babilończyków i Egipcjan) oraz sztuki.
|
|
|
Rozwój w okresie hellenistycznym börja lära sig
|
|
To czas rozwoju matematyki, nauk przyrodniczych i humanistycznych. Astronom Arystarch opracował natomiast model heliocentryczny układu słonecznego.
|
|
|
börja lära sig
|
|
Instytucja skupiająca badaczy reprezentujących różne dziedziny wiedzy, finansowana ze skarbca królewskiego (określenie, muzeum" miało wówczas inne znaczenie)
|
|
|
Rzeźba hellenistyczna - cechy (5) börja lära sig
|
|
Dążenie do realizmu, dynamizm przedstawień (wrażenie gwałtownego ruchu), chęć wywierania silnego wrażenia, sięganie po tematy zwiazane z codziennością oraz przyrodą czy emocjami, zainteresowanie brzydotą i cierpieniem.
|
|
|
börja lära sig
|
|
Brama cytadeli mykeńskiej
|
|
|
W kulturze śródziemnomorskiej zwierzęta w reliefie symbolizowały... börja lära sig
|
|
siłę oraz obrazowały bóstwa opiekuńcze.
|
|
|
Epoka klasyczna - w których wiekach börja lära sig
|
|
|
|
|