→ Genetyka → Börja lära dig / Ladda ner MP3 Flashcards

Fråga		Svar
replikacja semikonserwatywna börja lära sig		Proces wiernego powielania DNA, poprzedzający podział komórki. Do starej nici dobudowywana jest nowa na zasadzie komplementarności.
helikaza DNA börja lära sig		Enzym rozcinający wiązania wodorowe między zasadami azotowymi tworząc dwie odrębne nici, które będą stanowiły matryce do replikacji.
origin börja lära sig		Szczególna sekwencja nukleotydów w cząsteczce DNA lub RNA, będąca miejscem inicjacji procesu replikacji.
polimeraza DNA börja lära sig		Enzym dobudowujący komplementarną nić w procesie replikacji DNA. (kierunek od 5' do 3')
fragmenty Okazaki börja lära sig		Krótkie odcinki DNA, po połączeniu przez ligazę budujące opóźnioną nić.
starter RNA börja lära sig		Krótki fragment łańcucha RNA syntetyzowany przez enzym prymazę na matrycy DNA, niezbędny, by mógł rozpocząć się proces replikacji.
transkrypcja börja lära sig		Przepisywanie informacji zawartej w DNA na RNA. Polimeraza RNA przeprowadza syntezę nici na matrycy DNA.
promotor börja lära sig		Odcinek DNA, od którego polimeraza RNA rozpoczyna transkrypcję.
ekspresja informacji genetycznej börja lära sig		Przepisanie sekwencji zasad w DNA na kolejność aminokwasów w białkach, poprzez procesy transkrypcji i translacji.
translacja börja lära sig		Synteza białek na matrycy mRNA
enhancery börja lära sig		Sekwencje DNA wspomagające i regulujące proces transkrypcji.
silencery börja lära sig		Sekwencje DNA mające negatywny wpływ na transkrypcję informacji genetycznej.
amplifikacja genu börja lära sig		Proces wytwarzania przez niektóre komórki licznych kopii określonego genu, co zwiększa syntezę kodowanego przez niego produktu.
kod genetyczny börja lära sig		Sposób odczytu kolejności nukleotydów kwasu nukleinowego (DNA lub RNA) jako kolejności aminokwasów w białku.
TRÓJKOWY börja lära sig		Trzy leżące koło siebie nukleotydy tworzą podstawową jednostkę informacyjną (kodon).
NIEZACHODZĄCY börja lära sig		Każdy nukleotyd wchodzi w skład tylko jednego kodonu.
BEZPRZECINKOWY börja lära sig		Pomiędzy kodonami nie ma odcinków nie zawierających informacji.
ZDEGENEROWANY börja lära sig		Różne kodony mogą kodować ten sam aminokwas.
JEDNOZNACZNY börja lära sig		Danej trójce nukleotydów odpowiada tylko jeden aminokwas.
KOLINEARNY börja lära sig		Kolejność aminokwasów w białku jest odzwierciedleniem kolejności kodonów na mRNA.
UNIWERSALNY börja lära sig		Kod genetyczny jest taki sam dla wszystkich organizmów
antykodon börja lära sig		Trójka nukleotydów występująca w cząsteczce tRNA komplementarna do kodonu.
mRNA börja lära sig		Matrycowy RNA; syntetyzowana w jądrze komórkowym cząsteczka RNA, której sekwencja nukleotydów tłumaczona jest podczas translacji na sekwencję aminokwasów w białku.
tRNA börja lära sig		Transportujący RNA; niewielkie cząsteczki RNA dostarczające aminokwasy na miejsce syntezy białka.
rRNA börja lära sig		Rybosomalne RNA; cząsteczki RNA wchodzące w skład rybosomów.
pre-mRNA (hnRNA) börja lära sig		Bezpośredni produkt transkrypcji u eukariontów, zawierający introny.
splicing börja lära sig		Proces wycinania intronów i sklejania egzonów podczas obróbki posttranskrypcyjnej (pre-mRNA jest przekształcane w dojrzałe mRNA).
introny börja lära sig		Sekwencje genu, nie kodujące białek.
egzony börja lära sig		Sekwencje genu kodujące białka.
operon börja lära sig		Zbiór położonych obok siebie genów, transkrybowany jako jedna cząsteczka mRNA, występujący głównie u prokariontów. Reguluje syntezę określonych białek.
allele börja lära sig		Wykluczające się formy tego samego genu (dominujący lub recesywny).
homozygota börja lära sig		Organizm posiadający w tych samych miejscach chromosomów homologicznych identyczne allele danego genu.
heterozygota börja lära sig		Osobnik posiadający w tych samych miejscach chromosomów homologicznych dwa różne allele danego genu.
krzyżówka wsteczna börja lära sig		Krzyżowanie heterozygotycznego potomka z jednym z homozygotycznych rodziców. (powstaje pokolenie wsteczne)
I prawo Mendla börja lära sig		Prawo czystości gamet; każda gameta wytwarzana przez organizm posiada tylko jeden allel danego genu.
II prawo Mendla börja lära sig		Allele różnych genów dziedziczą się niezależnie od siebie i w sposób losowy.
kodominacja börja lära sig		Występowanie dwóch alleli danego genu, z których żaden nie jest dominujący ani recesywny; mają taki sam udział w tworzeniu fenotypu. (przykład: grupa krwi AB)
plejotropizm börja lära sig		Zjawisko występujące, gdy jeden gen wpływa na wiele cech fenotypowych. (np. szurpowatość u kur)
prawo Hardy'ego-Weinberga börja lära sig		Prawo dotyczące częstotliwości występowania genotypów i alleli w populacji. Zgodnie z nim, jeżeli nie ma czynników zakłócających (takich jak np. dobór naturalny, mutacje) stosunek występowania poszczególnych genotypów jest stały we wszystkich pokoleniach i zależy tylko od stosunków występowania alleli.
sprzężenie genów börja lära sig		Tendencja do wspólnego dziedziczenia się genów położonych razem na tym samym chromosomie.
zmienność fluktuacyjna börja lära sig		Wpływ czynników środowiskowych na ujawnianie się genów.
rekombinacja homologiczna börja lära sig		Crossing-over; wymiana genów pomiędzy homologicznymi chromosomami. Prowadzi do zwiększenia różnorodności genetycznej komórek.
mutacja börja lära sig		Nagła i trwała zmiana sekwencji DNA.
mutacja spontaniczna börja lära sig		Samorzutna, wynikająca z błędu polimerazy DNA.
mutacja indukowana börja lära sig		Zachodząca pod wpływem mutagenu (czynnika zewnętrznego, np. promieniowanie, temperatura, związki chemiczne).
substytucja börja lära sig		W obrębie jednego genu; zastępowanie jednej zasady azotowej inną.
transwersja börja lära sig		Zamiana zasady azotowej z puryny na pirymidynę lub odwrotnie.
tranzycja börja lära sig		Zamiana zasady azotowej w obrębie jednej grupy (puryn lub pirymidyn) - adeniny na tyminę lub cytozyny na guaninę.
delecja börja lära sig		Utrata jednej lub wielu par nukleotydów z DNA genowego.
insercja börja lära sig		Wstawienie jednej lub więcej par nukleotydów.
translokacja börja lära sig		Przemieszczenie fragmentu chromosomu w inne miejsce tego samego lub innego chromosomu. (przyczyna m.in. białaczki szpikowej)
choroby autosomalne börja lära sig		Nie sprzężone z płcią.
choroby sprzężone z płcią börja lära sig		Warunkowane przez geny leżące na chromosomach płciowych.
choroby związane z płcią börja lära sig		Warunkowane przez geny leżące na autosomach; zależnie od płci przejawiają się fenotypowo z różnym natężeniem (np. łysienie u mężczyzn)
antycypacja börja lära sig		Zjawisko w którym objawy choroby uwarunkowanej genetycznie zaczynają występować coraz wcześniej i w większym nasileniu w kolejnych pokoleniach.
nowotwór börja lära sig		Grupa chorób, w których komórki organizmu namnażają się w sposób niekontrolowany i nie różnicują się w typowe komórki i tkanki.
nowotwór łagodny börja lära sig		Utworzony z tkanek zróżnicowanych i dojrzałych, o budowie mało odbiegającej od prawidłowych. Rośnie powoli, nie daje przerzutów, jest całkowicie wyleczalny.
nowotwór złośliwy börja lära sig		Utworzony z komórek o niskim zróżnicowaniu, charakteryzuje się szybkim wzrostem, przerzutami do innymi miejsc w organizmie.
klonowanie organizmów börja lära sig		Procedura otrzymywania organizmów o takiej samej informacji genetycznej
klonowanie genów börja lära sig		Proces wyosabniania genu i namnażania go w innym organizmie, prowadzi do uzyskania wielu kopii danego genu.
plazmid börja lära sig		Cząsteczka DNA występująca w komórce poza chromosomem i zdolna do niezależnej replikacji.
wektor genetyczny börja lära sig		Wykorzystywana w inżynierii genetycznej niewielka cząsteczka DNA, służąca wprowadzeniu żądanej sekwencji DNA do komórki.
transformacja genetyczna (transgeneza) börja lära sig		Wprowadzenie do komórki obcego materiału genetycznego.
transdukcja börja lära sig		Proces wprowadzenia nowego genu do komórki przez wirusa.
inżynieria genetyczna börja lära sig		Ingerencja w materiał genetyczny organizmów, w celu zmiany ich właściwości dziedzicznych.
enzymy restrykcyjne börja lära sig		Restryktazy; enzymy przecinające nić DNA w miejscu wyznaczonym przez specyficzną sekwencję nukleotydów.
lepkie końce börja lära sig		Krótkie, wzajemnie komplementarne odcinki DNA powstające na skutek przecięcia obu nici w sposób niesymetryczny. Można je łączyć za pomocą enzymu ligazy.
tępe końce börja lära sig		Efekt symetrycznego przecięcia nici DNA przez enzymy restrykcyjne.
technika PCR börja lära sig		Reakcja łańcuchowa polimerazy; metoda powielania łańcuchów DNA w warunkach laboratoryjnych. Zastosowania: klonowanie genów, identyfikowanie osób zaginionych, kryminalistyka, diagnostyka kliniczna.
sekwencjonowanie DNA börja lära sig		Ustalanie kolejności nukleotydów w łańcuchu DNA.
RFLP börja lära sig		Polimorfizm długości fragmentów restrykcyjnych; różnice w długości fragmentów DNA pociętych przez enzymy restrykcyjne
DNA fingerprinting börja lära sig		Metoda polegająca na izolowaniu z komórek i sporządzaniu obrazów fragmentów DNA.
elektroforeza agarozowa börja lära sig		Metoda rozdzielania białek lub kwasów nukleinowych zawieszonych w żelu w polu elektrycznym; rozdział ten wynika z różnic wielkości cząsteczek.
hybrydyzacja kwasów nukleinowych börja lära sig		Zjawisko spontanicznego łączenia się komplementarnych nici kwasów nukleinowych. (wykrywanie podobieństwa ewolucyjnego na podstawie prędkości łączenia się nici)
sonda genetyczna börja lära sig		Związek chemiczny, który ma zdolność łączenia się z daną substancją umożliwiając jej wykrycie.
ligacja börja lära sig		Proces łączenia dwóch fragmentów lub końców nici DNA za pomocą ligazy.
denaturacja DNA börja lära sig		Separacja podwójnej nici DNA na dwie pojedyncze nici na skutek zerwania wiązań wodorowych.
jąderko börja lära sig		Element jądra komórkowego, stanowiący zagęszczenie chromatyny i odpowiedzialny za syntezę RNA.
antyrównoległe ułożenie nici DNA börja lära sig		Polega na tym, że jeden łańcuch biegnie w kierunku od 3' do 5' a drugi od 5' do 3'.
puryny börja lära sig		Adenina i guanina (podwójny pierścień)
pirymidyny börja lära sig		Tymina (uracyl) i cytozyna (pojedynczy pierścień)
poliploidyzacja börja lära sig		Mutacja chromosomowa; zwielokrotnienie haploidalnej liczby chromosomów. Podczas mejozy występują zaburzenia w rozdziale chromosomów do komórek/nie powstaje wrzeciono podziałowe.
monosomia börja lära sig		Utrata jednego chromosomu z pary homologicznej.
trisomia börja lära sig		Obecność dodatkowego chromosomu w parze homologicznej.
hemofilia börja lära sig		Mutacja w genie jednego z czynników krzepnięcia krwi. Choroba recesywna, sprzężona z płcią.
daltonizm börja lära sig		Zaburzenia w rozróżnianiu barw; choroba recesywna, sprzężona z płcią.
fenyloketonuria börja lära sig		Brak enzymu rozkładającego fenyloalaninę; uszkodzenie układu nerwowego. Choroba autosomalna. Leczenie: dieta z małą ilością fenyloalaniny zapobiega objawom.
alkaptonuria börja lära sig		Defekt w rozkładaniu tyrozyny; odkładanie ciemnego barwnika w chrząstkach i stawach. Recesywna, autosomalna.
albinizm börja lära sig		Zaburzenie w wytwarzaniu melaniny. Recesywna, autosomalna.
anemia sierpowata börja lära sig		Transwersja adeniny na tyminę w genie kodującym beta-globinę homoglobiny; w efekcie zmniejszona pojemność tlenowa erytrocytów. Recesywna, autosomalna.
mukowiscydoza börja lära sig		Mutacja w genie, którego produkt związany jest z transportem jonów chlorkowych; w efekcie zmiany w śluzie w płucach, częste zakażenia. Recesywna, autosomalna.
pląsawica Huntingtona börja lära sig		Mutacja w genie białka występującego w mózgu; zaburzenia ruchu i otępienie. Dominująca, autosomalna.
zespół cri-du-chat börja lära sig		Utrata krótkiego ramienia chromosomu 5 pary; niedorozwój umysłowy, deformacje fizyczne. Autosomalna.
zespół Downa börja lära sig		Trisomia 21 pary chromosomów; niedorozwój umysłowy i fizyczny, charakterystyczne rysy twarzy. Autosomalna.
zespół Turnera börja lära sig		Obecność jednego chromosomu X; bezpłodność oraz często wady serca i niski wzrost. Sprzężona z płcią.
zespół Klinefeltera börja lära sig		Obecność dodatkowego chromosomu X u chłopców; wysoki wzrost i kobieca budowa ciała, często bezpłodność, lekkie upośledzenie umysłowe.

genetyka

Du måste vara inloggad för att skriva en kommentar.

mer