Embriololo

 0    298 fiche    PiotrHaduch
ladda ner mp3 skriva ut spela Kontrollera dig själv
 
Fråga język polski Svar język polski
Jaka substancja stymuluje dojrzewanie komórek ziarnistych?
börja lära sig
folitropina (FSH)
Pełna nazwa FSH
börja lära sig
folitropina / hormon folikulotropowy
Co pobudza przedni płat przysadki do wydzielania FSH i LH?
börja lära sig
gonadoliberyna (GnRH)
Co wytwarza LH i FSH?
börja lära sig
Przedni płat przysadki
Co reguluje proliferację komórek ziarnistych?
börja lära sig
GDF9 należący do TGFbeta wydzielany przez oocyt
Co warunkuje dojrzewanie pęcherzyków jajnikowych?
börja lära sig
FSH i LH
Fazy dojrzewanie pęcherzyka jajnikowego
börja lära sig
1. Pęcherzyk pierwotny 2. Pęcherzyk wzrastający preantralny 3. Pęcherzyk wzrastający antralny 4. Dojrzały pęcherzyk Graafa
Jak nazywa się dojrzały pęcherzyk jajnikowy?
börja lära sig
pęcherzyk Graafa
Jakie komórki pęcherzyków jajnikowych wydzielają estrogeny i jak przebiega ten proces?
börja lära sig
Komórki osłonki wydzielają testosteron i androstendion, a komórki ziarniste przekształcają je w estrogenyq
Wpływ estrogenów na metabolizm organizmu
börja lära sig
Indukują wejście endometrium w fazę wzrostu, powoduje rozrzedzenie śluzu w szyjce macicy, stymuluje wydzielanie LH
Co pobudza oocyt do zakończenia mejozy I i wejścia w mejozę II?
börja lära sig
Wysokie stężenie LH aktywuje czynnik promujący dojrzewanie (MPF), który pobudza oocyt
Skutki gwałtownego wzrostu stężenia LH w cyklu jajnikowym
börja lära sig
aktywacja czynnika promującego dojrzewanie (MPF), owulacja, pobudzenie pęcherzyka do wytwarzania progesteronu jako ciałko żółte
W jakiej fazie podziału jest zatrzymany oocyt tuż przed owulacją
börja lära sig
Metafaza mejozy II
Czym jest znamię pęcherzyka?
börja lära sig
Nieunaczynione uwypuklenie ściany jajnika tuż przed owulacją
Kluczowa waga LH podczas owulacji
börja lära sig
Wysokie stężenie LH stymuluje aktywność kolagenazy, trawiącej włókna otaczające pęcherzyk oraz powoduje wzrost stężenia prostaglandyn, powodując skurcz mięśni gładkich jajnika
Z czego powstaje wieniec promienisty?
börja lära sig
z komórek ziarnistych
Funkcja ciałka żółtego
börja lära sig
Produkcja estrogenów i progesteronu, rozpoczynając fazę wydzielniczą endometrium, przygotowując je na implantację zarodka
Jak nazywa się zdegenerowane ciałko żółte, powstałe w wyniku braku zapłodnienia?
börja lära sig
ciałko białawe
Jak nazywa się hormon, który zapobiega degeneracji ciałka żółtego, podtrzymując go jako ciałko żółte ciążowe?
börja lära sig
gonadotropina kosmówkowa (HCG)
Jak długo od zapłodnienia ciałko żółte wydziela progesteron?
börja lära sig
cztery miesiące, a następnie jego funkcje przejmuje trofoblast, a ciałko zanika
Gdzie zachodzi zapłodnienie?
börja lära sig
W bańce jajowodu
Dwa rodzaje powstawania naczyń krwionośnych
börja lära sig
waskulogeneza i angiogeneza
Czym jest waskulogeneza?
börja lära sig
Powstawanie naczyń krwionośnych z wysp krwiotwórczych
Czym jest angiogeneza?
börja lära sig
Powstawanie naczyń krwionośnych przez odgałęzienia istniejących naczyń
Gdzie powstają pierwsze komórki krwi?
börja lära sig
W wyspach krwiotwórczych ściany pęcherzyka żółtkowego
Co jest głównym narządem krwiotwórczym zarodka i płodu w wieku 2-7 miesięcy rozwoju?
börja lära sig
wątroba
Co pochodzi z okolicy aorta-gonady-pranercze? (AGM)
börja lära sig
komórki macierzyste hematopoezy
Skąd pochodzą komórki macierzyste hematopoezy, kolonizujące wątrobę i będące głównym narządem krwiotwórczym zarodka do 7 miesiąca życia?
börja lära sig
okolica aorta-gonady-pranercze (AGM)
Co indukuje rozwój wysp krwiotwórczych i wytwarzanie hemangioblastów?
börja lära sig
FGF2
Geny regulujące modelowanie ciała zarodka w osi głowowo-ogonowe
börja lära sig
HOXA, HOXB, HOXC, HOXD znajdujące się na 4 różnych chromosomach, regulowane przez kwas retinowy (RA)
Co jest najcharakterystyczniejszym zjawiskiem 3 tygodnia rozwoju zarodka?
börja lära sig
Gastrulacja
Czym jest smuga pierwotna i kiedy powstaje?
börja lära sig
Wgłębienie na powierzchni epiblastu tarczy zarodkowej, zapoczątkowująca proces gastrulacji. Powstaje około 15 dnia ciąży
Przez co jest kontrolowana migracja i specyfikacja komórek epiblastu podczas gastrulacji i na jakiej zasadzie to działa?
börja lära sig
czynnik wzrostu fibroblastów 8 (FGF8) obniża ekspresję E-kadheryny, która wiąże ze sobą komórki epiblastu
Jak nazywa się struktura, która łączy jamę owodni i woreczka żółciowego podczas tworzenia struny grzbietowej?
börja lära sig
kanał jelitowo-nerwowy
Czym jest kanał jelitowo-nerwowy?
börja lära sig
struktura, która łączy jamę owodni i woreczka żółciowego podczas tworzenia struny grzbietowej
Powstawanie struny grzbietowej
börja lära sig
Komórki prekursorowe struny grzbietowej wnikają przez smugę pierwotną i przesuwają się w stronę płytki przedstrunowej. Krótkotrwale są interkalowane do hipoblastu tworząc płytkę struny grzbietowej, przekształcając się późnmiej w ostateczną strunę
Czym jest płytka przedstrunowa?
börja lära sig
Struktura powstająca z pierwszych komórek migrujących przez węzeł pierwotny, znajdująca się między przednik końcem struny grzbietowej, a błoną ustno-gardłową
Czym jest błona ustno-gardłowa?
börja lära sig
Warstwa silnie przylegających do siebie komórek ektodermy i endodermy, z których powstanie w przyszłości jama ustna
Czym jest błona stekowa?
börja lära sig
Warstwa silnie przylegających do siebie komórek ektodermy i endodermy w tylnej części tarczy zarodkowej
Kiedy powstaje omocznia
börja lära sig
około 16 dzień ciąży
W jaki sposób powstaje omocznia
börja lära sig
Przy błonie stekowej tylna ściana woreczka żółtkowego tworzy mały uchyłek
Przebieganie wytwarzania przedniego bieguna zarodka
börja lära sig
Komórki przedniej endodermy trzewnej (AVE) migrują w kierunku głowy, ulegają ekspresji geny OTX2, LIM1, HESX1 formatujące głowę i cerebrus i lefty1 hamujące nodal, który utrzymywałby smugę pierwotną
Pod wpływem jakich białek mezoderma ulega wentralizacji?
börja lära sig
białko morfogenetyczne kości 4 (BMP4) i FGF
Jak powstaje mezoderma pośrednia?
börja lära sig
Pod wpływem białka morfogenetycznego kości (BMP4) i FGF komórki mezodermy ulegają wentralizacji
Jak powstają płytki boczne mezodermy?
börja lära sig
Pod wpływem białka morfogenetycznego kości (BMP4) i FGF komórki mezodermy ulegają wentralizacji
Jak powstaje mezoderma przyosiowa?
börja lära sig
Chordyna aktywowana przez GOOSECOID, noggina i folistatyna antagonizują aktywność BMP4, dzięki czemu mezoderma ulega dorsalizacji, zamiast wentralizacji
Funkcje HNF-3beta
börja lära sig
Utrzymuje węzeł pierwotny oraz indukuje specyficzną budowę okolicy przodomózgowia i śródmózgowia
Efekty braku HNF-3beta u zarodka
börja lära sig
Nieprawidłowa gastrulacja i brak przodomózgowia i śródmózgowia
Jaki gen reguluje formowanie mezodermy grzbietowej w środkowym i ogonowym regionie zarodka
börja lära sig
BRACHYURY
Gdzie powstaje FGF8, który jako czynnik wzrostu indukuje ekspresję NODAL?
börja lära sig
smuga pierwotna i węzeł pierwotny
Jak nazywa się czynnik wzrostu indukujący ekspresję NODAL?
börja lära sig
FGF8
Co akumuluje się po lewej stronie zarodka podczas lateralizacji
börja lära sig
serotonina (5-HT)
Jaki wpływ i przez co pośrednio ma duże stężenie serotoniny po lewej stronie zarodka na ekspresję NODAL po lewej stronie zarodka?
börja lära sig
wysokie stężenie serotoniny aktywuje czynnik transkrypcyjny MAD3, który ogranicza ekspresję NODAL jedynie do lewej strony zarodka
Jakie geny biorą udział w ustanowieniu linii pośrodkowej i zabezpieczają przed przekroczeniem ekspresji NODAL na prawą stronę
börja lära sig
SHH, LEFTY1, ZIC3
Model ograniczania ekspresji NODAL do lewej strony zarodka przez nadrzędny gen lewostronności
börja lära sig
NODAL inicjuje kaskadę sygnałową z LEFTY2, prowadząc do ekspresji PITX2
Jak nazywa się czynnik transkrypcyjny odpowiedzialny za ustanowienie PRAWEJ strony?
börja lära sig
SNAIL
Wpływ zaburzeń 5-HT na rozwój zarodka
börja lära sig
Situs inversus, dekstrokardia, malformacja serca
Komórki epiblastu wnikające przez dogłowowy rejon węzła pierwotnego tworzą:
börja lära sig
płytkę przedstrunową i strunę grzbietową
Komórki epiblastu wnikające przez tylno-boczną część węzła pierwotnego i przednią smugi tworzą:
börja lära sig
mezodermę przyosiową
Komórki epiblastu wnikające przez środkowy region smugi pierwotnej tworzą:
börja lära sig
mezodermę pośrednią
Komórki epiblastu wnikające przez prawie najbardziej ogonową część regionu smugi pierwotnej tworzą:
börja lära sig
płytkę mezodermy bocznej
Komórki epiblastu wnikające przez najbardziej ogonową część regionu smugi pierwotnej tworzą:
börja lära sig
mezodermę pozazarodkową
Różnicowanie się listków zarodkowych w części głowowej i ogonowej zarodka
börja lära sig
W części głowowej w połowie 3 tygodnia, a w części ogonowej pod koniec 4
Holoprozencefalia
börja lära sig
Wada genetyczna powstała w wyniku niszczenia komórek linii pośrodkowej zarodka, które rodzi się z jednokomorowym przodomózgowiem i zrośniętymi oczami
Jak nazywa się wada genetyczna powstała w wyniku niszczenia komórek linii pośrodkowej zarodka, które rodzi się z jednokomorowym przodomózgowiem i zrośniętymi oczami
börja lära sig
holoprozencefalia
Jak powstaje i jak objawia się dysgenezja kaudalna (sirenomelia)?
börja lära sig
Powstaje wskutek niewystarczającemu rozwoju mezodermy części ogonowej zarodka, co powoduje deformację kończyn i ich zrastanie, deformację kręgów krzyżowych i lędźwiowych oraz systemu moczowo-płciowego
Co jest czynnikiem ryzyka występowania dysgenezji kaudalnej u dziecka?
börja lära sig
cukrzyca u matki
Jak nazywa się ciężka postać dysgenezji kaudalnej
börja lära sig
sirenomelia
Jak powstają i czym charakteryzują się potworniaki okolicy krzyżowo-guzicznej?
börja lära sig
Powstają w wyniku pozostania resztki smugi pierwotnej w rejonie krzyżowo-guzicznym, co powoduje tworzenie guzów zbudowanych z różnych tkanek przez aktywność pluripotencjalnych komórek
Powstają w wyniku pozostania resztki smugi pierwotnej w rejonie krzyżowo-guzicznym, co powoduje tworzenie guzów zbudowanych z różnych tkanek przez aktywność pluripotencjalnych komórek. Jest to...?
börja lära sig
Potworniak okolicy krzyżowo-guzicznej
Czym jest situs solitus?
börja lära sig
Prawidłowe położenie organów wewnętrznych
Czym jest situs inversus?
börja lära sig
Organy wewnętrzne są położone w lustrzanym odbiciu
Konsekwencje zdrowotne situs inversus
börja lära sig
Podwyższone ryzyko chorób serca (zwłaszcza u potomstwa), zespół Kartagenera, u potomstwa podwyższone ryzyko wad zwiazanych z lateralizacja
Konsekwencje zdrowotne situs ambiguus
börja lära sig
Wady cewy nerwowej, rozszczep podniebienia, wady serca
Przyczyna i objawy heterotaksji zwiazanej z chromosomem X
börja lära sig
Mutacja czynnika transkrypcyjnego z motywem palca cynkowego ZIC3 ; wady cewy nerwowej, malformacje kończyn, wady serca
Charakterystyka kosmka pierwszorzędowego
börja lära sig
Rdzeń komórek cytotrofoblastu, otoczonych syncytiotrofoblastem
Charakterystyka kosmka drugorzędowego
börja lära sig
Rdzeń mezodermalny, pokryty cienką warstwą cytotrofoblastu i syncytiotrofoblastem
Charakterystyka kosmka trzeciorzędowego
börja lära sig
Kosmek z rdzeniem mezodermalnym i obecnością naczyń włosowatych
Jak inaczej nazywają się kosmki trzeciorzędowe?
börja lära sig
ostateczne kosmki łożyskowe
Co się dzieje z cytotrofoblastem w trzecim tygodniu?
börja lära sig
Migrują na zewnątrz, otaczając w efekcie trofoblast i będąc w bezpośrednim kontakcie z endometrium, tworząc zewnętrzną pokrywę cytotrofoblastyczną
Czym są kosmki palowe/czepne?
börja lära sig
Kosmki biegnące od płyty kosmówki do doczesnej podstawnej
Jak nazywają się kosmki biegnące od płyty kosmówki do doczesnej podstawnej
börja lära sig
kosmki palowe/czepne
Luteinizacja - co się dzieje podczas powstawania ciałka żółtego
börja lära sig
Komórki warstwy wewnętrznej i komórki ziarniste zaczynają produkować żółty barwnik, przerwana zostaje błona podstawna między nimi i nasila się tworzenie naczyń krwionośnych
Jakie dwie reakcje muszą zajść, żeby plemnik miał zdolność do zapłodnienia?
börja lära sig
kapacytacja i reakcja akrosomowa
Na czym polega kapacytacja plemników?
börja lära sig
Usunięcie osłonki glikoproteinowej (glikokoniugatów) i białka płynu nasiennego z błony komórkowej pokrywającej akrosom zachodzące w nabłonku macicy. Błona plemnika traci też cholesterol, przez co jest bardziej płynna
Od czego zależne są wiązanie plemnika i reakcja akrosomowa?
börja lära sig
glikoproteiny ZP3
Reakcja korowa
börja lära sig
Po zetknięciu główki plemnika z błoną komórkową oocytu wydziela on ziarna korowe z cytoplazmy, których enzymy zmieniają właściwości osłonki przejrzystej i inaktywują receptory dla plemników
Jakie trzy procesy zachodzą, jak plemnik wniknie do oocytu?
börja lära sig
Reakcja korowa, dokończenie drugiego podziału mejotycznego, z wydzieleniem ciałka kierunkowego, aktywacja metaboliczna komórki jajowej
Fazy reakcji akrosomowej
börja lära sig
Penetracja komórek wieńca promienistego, penetracja osłonki przejrzystej (reakcja korowa), fuzja błon oocytu i plemnika
Najważniejsze skutki zapłodnienia
börja lära sig
Przywrócenie diploidalnej liczby chromosomów, determinacja płci nowego osobnika, zapoczątkowanie bruzdkowania
Jak nazywają się komórki potomne podczas bruzdkowania?
börja lära sig
blastomery
Czym jest kompakcja
börja lära sig
Proces mocnego połączenia blastomerów za pomocą połączeń zamykających po trzecim podziale mitotycznym podczas bruzdkowania, któremu towarzyszy polaryzowanie komórek zewnętrznych i wewnętrznych
Jak nazywa się zarodek w 3 dniu?
börja lära sig
morula
W jakim dniu rozwoju powstaje morula?
börja lära sig
3
Jakie struktury występują w blastocyście?
börja lära sig
embrioblast, trofoblast i blastocel
Czym jest embrioblast?
börja lära sig
Komórki wewnętrzne w blastocyście, z których rozwiną się wszystkie tkanki
Jak zachodzi implantacja zarodka w błonę śluzową macicy?
börja lära sig
L-selektyny błony komórek trofoblastu łączą się z ligandami mucynowamyi komórek endometrium
Jakie białka biorą udział w przyleganiu i penetracji blastocysty do endometrium?
börja lära sig
integryny, laminina, fibronektyna
Z jakich części składa się ściana macicy
börja lära sig
błona śluzowa (endometrium), błona mięśniowa (myometrium) i błona surowicza (perimetrium)
Trzy warstwy endometrium
börja lära sig
Powierzchowna warstwa zbita, środkowa warstwa gąbczasta i cienka warstwa podstawna
Ile komórek ma morula?
börja lära sig
16
W jaki sposób powstaje blastocysta?
börja lära sig
Kiedy morula przedostaje się do jamy macicy, przez osłonkę przejrzystą przenika płyn, który gromadzi się między wewnętrznymi komórkami, tworząc następnie blastocel
Czym jest intracytoplazmatyczna iniekcja spermy?
börja lära sig
Wprowadzenie pojedynczego plemnika do komórki jajowej in vitro
Kiedy zachodzi implantacja
börja lära sig
5-6 dzień
Jak nazywa się jama między somatopleura i splanchnopleura?
börja lära sig
pierwotna jama ciała
Czym jest splanchnopleura?
börja lära sig
Warstwa trzewna mezodermy płytek bocznych i endoderma otaczająca jelito
Czym jest somatopleura?
börja lära sig
Warstwa ścienna mezodermy płytek bocznych i ektoderma powierzchniowa
Warstwa ścienna mezodermy płytek bocznych i ektoderma powierzchniowa
börja lära sig
somatopleura
Warstwa trzewna mezodermy płytek bocznych i endoderma otaczająca jelito
börja lära sig
splanchnopleura
Proces powstawania pierwotnej jamy ciała
börja lära sig
warstwa ścienna mezodermy bocznych płytek i ektodermy tworzą boczne fałdy ściany ciała, które migrują i zamykają się na powierzchni brzusznej, tworząc cewę jelitową
Kiedy powstaje pierwotna jama ciała
börja lära sig
W 4 tygodniu
Jak nazywa się połączenie mezodermy trzewnej i ściennej
börja lära sig
krezka
Co wyściełają komórki mezodermy ściennej po przekształceniu się w komórki mezotelialne i wytworzeniu ściennej warstwy błony surowiczej?
börja lära sig
zewnętrzną powierzchnię jamy otrzewnej, opłucnej i osierdzia
Co wyściełają komórki mezodermy trzewnej po przekształceniu się w komórki mezotelialne i wytworzeniu ściennej warstwy błony surowiczej?
börja lära sig
Błonę surowiczą pokrywającą narządy jamy brzusznej, płuca i serce
Czym jest przemieszczenie serca i jak powstaje?
börja lära sig
Powstaje w wyniku niezamknięcia się bocznych fałdów ściany ciała w okolicy piersiowej, przez co serce znajduje się poza jamą ciała
Czym jest wypadnięcie trzewii (gastroschisis)?
börja lära sig
Powstaje w wyniku niezamknięcia się bocznych fałdów ściany ciała w okolicy brzusznej. Pętle jelitowe wystają z jamy brzusznej i są w owodni
Jak można wykryć wypadnięcie trzewii u dziecka przed narodzinami
börja lära sig
Badanie USG lub wykrycie alfa-fetoproteiny (AFP) w surowicy lub płynie owodniowym matki
Czym jest wynicowanie pęcherza i steku (extrophia)?
börja lära sig
Powstaje w wyniku niezamknięcia się bocznych fałdów ściany ciała w okolicy miedniczej. Pęcherz znajduje się na zewnątrz jamy ciała. U płci męskiej często występuje epispadia (rozszczep grzbietowej części prącia)
Czym jest omfalocel i jak powstaje?
börja lära sig
Wada powstająca w wyniku niepowrócenia pętli jelita uwypuklających sznur pępowiny do jamy ciała. Trzewia tworzą "bąbel" pokryty owodnią.
Jak wykryć omfalocel?
börja lära sig
Podwyższone stężenie alfa-fetoproteiny (AFP)
Wada powstająca w wyniku niepowrócenia pętli jelita uwypuklających sznur pępowiny do jamy ciała. Trzewia tworzą "bąbel" pokryty owodnią. Jest to...?
börja lära sig
Omfalocel
Czym jest połączona jama klatki piersiowej i brzusznej, przez niepełną przegrodę poprzeczną do 7 tygodnia rozwoju?
börja lära sig
kanały osierdziowo-otrzewnowe
Przez co ograniczone są kanały osierdziowo-otrzewnowe?
börja lära sig
Od środka obydwa są oddzielone od siebie krezką przełyku, grzbietowo-bocznie przez fałdy opłucnowo-osierdziowe, a brzusznie przez przegrodę poprzeczną
W którym tygodniu powstają fałdy opłucnowo-otrzewnowe
börja lära sig
na początku 5 tygodnia
Co biegnie przez błonę opłucnowo-osierdziową
börja lära sig
nerw błędny i żyła zasadnicza
Na co dzieli się mezoderma ściany ciała wraz z rozwojem płuc
börja lära sig
ostateczną ścianę klatki piersiowej i błony opłucnowo-osierdziowe
Co powstaje z błon opłucnowo-osierdziowych u ludzi dorosłych
börja lära sig
Osierdzie włókniste
Z czego powstaje osierdzie włókniste dorosłych
börja lära sig
Z błon opłucnowo-osierdziowych
Z czego powstaje przepona?
börja lära sig
Przegrody poprzecznej, 2 błon opłucnowo-otrzewnowych, składników mięśniowych somitów C3-C5, krezki przełyku
Co rozwija się z przegrody poprzecznej?
börja lära sig
Ścięgno przepony
Co rozwija się z krezki przełyku?
börja lära sig
odnogi przepony
Z czego powstają nerwy przeponowe?
börja lära sig
Ze składników nerwowych C3-C5
Na czym polega konfiguracja "cewa nad cewą"?
börja lära sig
Układ zamkniętej cewy nerwowej i jelitowej pod koniec 3 tygodnia
Co znajduje się w krezce?
börja lära sig
Naczynia krwionośne i limfatyczne oraz nerwy
Czym jest powieszona cewa jelitowa od końca ogonowego jelita przedniego do końca jelita tylnego
börja lära sig
krezka grzbietowa
Jak powstaje wrodzona przepuklina przeponowa?
börja lära sig
Niepełne zamknięcie kanałów osierdziowo-otrzewnowych przez błony opłucnowo-otrzewnowe
Charakterystyka przepukliny przeponowej przymostkowej
börja lära sig
Niepełne zamknięcie kanału osierdziowego, w wyniku czego między mostkową i żebrową częścią przepony do jamy klatki piersiowej dostaje się worek przepuklinowy
Charakterystyka przepukliny przełykowej
börja lära sig
Występowanie żołądka w jamie klatki piersiowej przez zbyt krótki przełyk podczas zstępowania trzewii
Jak mierzy się wzrost ciała płodu?
börja lära sig
Długość ciemieniowo-piętowa (CHL) - długość między szczytem czaszki, a piętą w cm
Zmiany w anatomii płodu w 3 miesiącu rozwoju
börja lära sig
Nabieranie ludzkiego wyglądu twarzy, osiąganie proporcjonalych długości kończyn, pierwotne punkty kostnienia i względnie rozwinięte narządy płciowe zewnętrzne, cofanie wgłobienia pętli jelitowej do sznura pępowinowego
Zmiany w anatomii w 4 i 5 miesiącu życia płodowego
börja lära sig
Osiągnięcie wagi 500g i CHL 15cm, ciało jest pokryte meszkiem, występują włosy i brwi, wydłuża się ciało, nadganiając wielkością głowę, ruchy płodu odczuwalne przez matkę
Zmiany w anatomii w 6 miesiącu rozwoju
börja lära sig
Czerwona, pomarszczona skóra spowodowana brakiem podskórnej tkanki łącznej, waga 1100 g, CHL 25 cm
W jakim wieku zarodka pojawiają się kubki smakowe?
börja lära sig
7 tydzień
W jakim wieku zarodka pojawiają się odruchy połykania?
börja lära sig
10 tydzień
W jakim wieku zarodka pojawiają się ruchy oddechowe
börja lära sig
14-16 tydzień
W jakim wieku zarodka pojawiają się ruchy ssania?
börja lära sig
24 tydzień
W jakim wieku zarodek słyszy niektóre dźwięki?
börja lära sig
24-26 tydzień
W jakim wieku zarodka pojawia się wrażliwość oczu na światło?
börja lära sig
28 tydzień
Kiedy w ciele zarodka zaczyna pojawiać się podskórna tkanka tłuszczowa?
börja lära sig
od 8 miesiąca ciąży
Czym pokrywana jest skóra płodu pod koniec życia wewnątrzmacicznego
börja lära sig
mazią płodową (vernix caseosa), która jest wydzieliną gruczołów łojowych
Waga i wzrost CRL i CHL płodu w okresie okołoporodowym
börja lära sig
3000-3400g, CHL 36cm, CRL 50 cm
czym jest CHL?
börja lära sig
Długość ciemieniowo-piętowa wyrażona w centymetrach, służąca do pomiaru długości płodu
czym jest CRL?
börja lära sig
Długość ciemieniowo-siedzeniowa wyrażona w centymetrach, służąca do pomiaru długości płodu
Najdokładniejsza data porodu
börja lära sig
266 dzień / 38 tydzień
Czym jest dziecko przenoszone?
börja lära sig
Które urodziło się znacznie ponad 10-14 dni później od planowanej daty porodu
Czym jest wcześniak?
börja lära sig
Które urodziło się znacznie ponad 10-14 dni wcześniej od planowanej daty porodu
Ile musi ważyć płód, żeby miał stwierdzoną niską wagę porodową?
börja lära sig
mniej niż 2500g
Najpowszechniej stosowane sposoby mierzenia podu w okresie 16-30 tygodnia?
börja lära sig
Wymiar dwuciemieniowy (BPD), obwód głowy i brzucha oraz długość kości udowej
Co jest głównym czynnikiem promującym wzrost, działającym przed i po urodzeniu oraz co stwierdza się podczas mutacji jej genu?
börja lära sig
Insulinopodobny czynnik wzrostu I (IGF I); wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrostu
Co może być przyczyną niskiej wagi urodzeniowej?
börja lära sig
Dziecko - wcześniak lub wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrostu płodu
Skutki zdrowotne wewnątrzmacicznego zahamowania życia płodu
börja lära sig
wyższe ryzyko wad rozwojowych, neurologicznych, hipoglikemii, hipokalcemii, zespołu niedomogi oddechowej (DMS), większe ryzyko chorób metabolicznych w dorosłości
Czynniki ryzyka wewnątrzmacicznego zahamowania wzrostu płodu
börja lära sig
zakażenia wrodzone różyczką, cytomegalia, toksoplazma, kiła, nadciśnienie, choroby nerek, stan odżywienia, niski status społeczny, palenie papierosów, picie alkoholu, branie leków
Czym spowodowana jest karłowatość Larona i jakie ma objawy
börja lära sig
Mutacja genu kodującego receptor dla somatotropiny; niski wzrost, niebieska twardówka
Co składa się na część zarodkową i matczyną łożyska
börja lära sig
Część płodowa - trofoblast i mezoderma pozazarodkowa (blaszka kosmówki); część matczyna: endometrium
Co powstaje z mezodermy pozazarodkowej
börja lära sig
Blaszka kosmówki - jedna z części płodowych łożyska
Czym jest stan przedrzucawkowy?
börja lära sig
Nadciśnienie i białkomocz spowodowany obniżoną perfuzją narządów. Często występuje u kobiet z zaśniadem groniastym
W jakiej części kosmówki znajduje się kosmówka gładka?
börja lära sig
PRzeciwległy biegun do zarodka
W jakiej części kosmówki znajduje się kosmówka kosmata?
börja lära sig
Biegun zarodkowy kosmówki
Charakterystyka doczesnej podstawnej; gdzie leży względem kosmówki
börja lära sig
Warstwa zbitych komórek doczesnowych, bogata w lipidy i glikogen; Nad kosmówką kosmatą
Czym jest doczesna torebkowa?
börja lära sig
Część doczesnej pokrywająca biegun przeciwzarodkowy kosmówki
Część doczesnej pokrywająca biegun przeciwzarodkowy kosmówki
börja lära sig
doczesna torebkowa
Co pęka podczas odejścia wód?
börja lära sig
Błona owodniowo-kosmówkowa, powstała ze zlania owodni i kosmówki
Zmiana budowy łożyska w 4 i 5 miesiącu rozwoju płodowego
börja lära sig
Doczesna tworzy przegrody doczesnowe, dostające się do przestrzeni międzykosmkowej, które są zbudowane z rdzenia komórek matczynych i są pokryte syncytiotrofoblastem. PRowadzi to do powstania liścieni
Łożysko dojrzałe - wymiary
börja lära sig
długość 15-25 cm, grubość 3 cm, waga 500-600g
Przez co krew dostaje się od matki do przestrzeni międzykosmkowych, a przez co w drugą stronę
börja lära sig
tętnice spiralne; żyły endometrialne
Co składa się na błonę łożyskową do 4 miesiąca życia?
börja lära sig
śródbłonka wyściełającego płodowe naczynia krwionośne, tkanki łącznej rdzeni kosmków, cytotrofoblastu, syncytiotrofoblastu
Choroba hemolityczna płodu i noworodka
börja lära sig
Choroba izoimmunologiczna, w której przeciwciała matki atakują erytrocyty dziecka. Anemia, czasem prowadząca do obrzęku płodowego (obrzęków i wysięków jam ciała) i śmierci
Jak inaczej jest nazywana choroba hemolityczna płodu i noworodka?
börja lära sig
erytroblastoza płodowa
Jakie antygeny krwinek wywołują najcięższe przypadki choroby hemolitycznej płodu i noworodka?
börja lära sig
Grupa CDE (Rhesus), a zwłaszcza D (Rh)
Główne czynności łożyska
börja lära sig
Wymiana produktów metabolicznych i gazów między płodem, a matką i wytwarzanie hormonów
kiedy zaczynają być transportowane przeciwciała od matki do płodu i jaka jest to ich frakcja
börja lära sig
14 tydzień; IgG
Jakie hormony wydziela łożysko?
börja lära sig
Progesteron, estrogeny, Gonadotropinę kosmówkową (hCG)(pierwsze 2 miesiące), somatomammotropina
Funkcja somatomammotropiny wydzielanej przez łożysko
börja lära sig
Daje płodowi pierwszeństwo do glukozy od matki i promuje rozwój gruczołu sutkowego
Czym jest fizjologiczna przepuklina pępkowa i kiedy ustępuje?
börja lära sig
Występowanie pętli jelitowej w sznurze pępowinowym; w końcu 3 miesiąca
Czym jest galareta Whartona?
börja lära sig
Tkanka bogata w proteoglikany otaczająca i chroniąca naczynia sznura pępowinowego
Zmiany zachodzące w łożysku pod koniec ciąż
börja lära sig
Zwiększenie ilości tkanki łącznej włóknistej w rdzeniach kosmków, pogrubienie błony podstawnej płodowych naczyń włosowatych, zmiany zarostowe w małych naczyniach kosmków i odkłądanie fibrynoidu na powierzchni kosmków
funkcja płynu owodniowego
börja lära sig
absorbuje wstrząsy, zapobiega przyleganiu zarodka do owodni i umożliwia ruchy płodu
ilość płynu owodniowego
börja lära sig
30ml w 10 tygodniu; 450 ml w 20 tygodniu; 800-100 ml w 37 tygodniu
Skutki rozrywania owodni podczas ciąży
börja lära sig
Wytworzenie pasm owodniowych, które oplatają zarodek, powodując amputacje i zaciśnięcia pierścieniowate
Skutki opasywania ciała zarodka przez pasma owodniowe
börja lära sig
amputacje i zaciśnięcia pierścieniowate
Czym jest wielowodzie?
börja lära sig
Nadmiar płynu owodniowego (1500-2000ml)
Czym jest skąpowodzie?
börja lära sig
Niedobór płynu owodniowego (poniżej 400ml)
Przyczyny wielowodzia i skąpowodzia
börja lära sig
cukrzyca matki, wady wrodzone, zaburzenia OUN, i układu pokarmowego
Przedwczesne pęknięcie błon (PROM)
börja lära sig
Pęknięcie łon przed rozpoczęciem skurczów porodowych przed 37 tygodniem
Gdzie i od kiedy wydalany jest mocz płodowy (bez metabolitów!)
börja lära sig
5 miesiąc, do płynu owodniowego
Czym jest mozaikowatość erytrocytów i u kogo może występować
börja lära sig
Posiadanie erytrocytów dwóch różnych krwi; u bliźniąt dwujajowych podczas zlania się ich łożysk
3 fazy porodu
börja lära sig
1) Zgładzanie i rozszerzanie szyjki macicy 2) Poród płodu 3) poród łożyska
Czym jest bliźniak znikający?
börja lära sig
Kiedy ciąża jest bliźniacza, ale rodzi się tylko jedno dziecko, a drugie umiera w życiu płodowym
Czym jest zespół przetaczania krwi?
börja lära sig
Powstaje w wyniku ciąży bliźniaczej i połączeniu naczyń łożyskowych i nierównomiernej dystrybucji krwi do płodów, w wyniku czego jeden jest znacznie większy od drugiego, ale często oba umierają
Ściana błony łożyskowej po 4 miesiącu
börja lära sig
śródbłonek wyściełający naczynia i syncytiotrofoblast
typy nieprawidłowości rozwojowych
börja lära sig
malformacje, dysrupcje, deformacje i zespoły
Czym są malformacje i kiedy występują?
börja lära sig
Nieprawisłowości w organogenezie (3-8 tydzień)
Czym są dysrupcje?
börja lära sig
Zmiany morfologiczne w obrębie powstałych już narządów
Czym jest deformacja?
börja lära sig
Nieprawidłowość w budowie płodu powstałą wskutek działania siły mechanicznej
Kiedy powstaje większość wad wrodzonych
börja lära sig
3-8 tydzień (embriogeneza)
Jak nazywa się zabieg in vitro, objęty szczególnie duzym ryzykiem wad wrodzonych płodu?
börja lära sig
docytoplazmatyczna iniekcja plemnika
jakie choroby matczyne wpływają na teratogenność?
börja lära sig
cukrzyca i fenyloketonuria
Czym objawia się kretynizm endemiczny i przez co powstaje
börja lära sig
Niedorozwój umysłowy i wady układu kostnego; niedobór jodu
Stosowanie jakich leków, przyjmowanych często w wieku młodzieżowym powoduje częste wady rozwojowe?
börja lära sig
retinoidy(trądzik); prowadzą do embriopatii izotretynoinowej
Metody diagnostyki prenatalnej
börja lära sig
USG, analiza markerów biochemicznych we krwi matki, amniocenteza i biopsja kosmówki (CVS)
Jak diagnozuje się zespół Downa
börja lära sig
pomiar przezierności karkowej (NT) miedzy 11 a 14 tygodniem ciazy
czym jest amniocenteza?
börja lära sig
Szukanie markerów biochemicznych w płynie owodniowym matki
Czynniki będące wskazaniem do wykonania badań prenatalnych
börja lära sig
wiek >35 lat, choroby genetyczne w rodzinie, choroba metaboliczna u matki, nieprawidłowy wynik badań USG/biochemicznych
Od czego zależy indukcja ogonowej części płytki nerwowej (tyłomózgowia i rdzenia kręgowego)?
börja lära sig
WNT3a i FGF
co unieczynnia BMP?
börja lära sig
noggina, chordyna i folistatyna
Co indukuje płytkę nerwową?
börja lära sig
FGF, hamowanie BMP4 przez chordynę i nogginę
zamknięcie neuroporu głowowego
börja lära sig
25 dzień stadiu 18-20 somitów
Zamknięcie neuroporu ogonowego
börja lära sig
28 dzień, stadium 25 somitów
Co powstaje z grzebienia nerwowego w zależności od stężeń BMP?
börja lära sig
wysokie: naskórek,
Ile jest jakich somitów?
börja lära sig
4 pary potylicznych, 8 par szyjnych, 12 par piersiowych, 5 par lędźwiowych, 5 par krzyżowych i 8-10 par ogonowych
co indukuje sklerotom?
börja lära sig
SHH wydzielane przez strunę grzbietową i płytkę cewy nerwowej
Co się dzieje w 8 dniu rozwoju
börja lära sig
Trofoblast różnicuje się na syncytiotrofoblast i cytotrofoblast, a komórki węzła zarodkowego na hipoblast i epiblast
Co się dzieje w 9 dniu rozwoju
börja lära sig
Syncytiotrofoblast mocno się rozrasta, powstają w nim lakuny, wytworzenie błony Heusera, która rozciąga się po powierzchni cytotrofoblastu, stając się ścianą pierwotnego pęcherzyka żółtkowego
Czym jest błona Heusera?
börja lära sig
Błona pochodząca z hipoblastu, pokrywająca cytotrofoblast i wyściełająca pierwotny pęcherzyk żółciowy, która pojawia się w 9 dniu rozwoju
Co się dzieje w 11-12 dniu rozwoju
börja lära sig
rozwój sieci lakun, połączenie ich z naczyniami zatokowymi i ustanowienie krążenia maciczno-łożyskowego, pojawienie się pozazarodkowej mezodermy ściennej i trzewnej
W jakim dniu powstaje krążenie maciczno- łożyskowe?
börja lära sig
11-12 dniu
Co się dzieje w 13 dniu rozwoju?
börja lära sig
Pierwsze kosmki w trofoblascie, powstaje ostateczny pęcherzyk żółciowy i jamę kosmówki
Jak nazywa się mezoderma pozazarodkowa wyściełająca wewnętrzną powierzchnię cytotrofoblastu?
börja lära sig
blaszka kosmówki
którego dnia powstaje dwublaszkowa tarcza zarodkowa?
börja lära sig
8 dzień
Gdzie w jamie brzusznej najczęściej występuje ciąża ektopowa?
börja lära sig
zagłębienie odbytniczo-maciczne (zatoka DouglasA)
Czym jest pierwotna ciąża jajnikowa?
börja lära sig
Blastocysta rozwijająca się w jajniku
Czym jest zaśniad groniasty?
börja lära sig
Trofoblast rozwijający się z niewielkiej ilości wezła zarodkowego, który wydziela dużo gonadotropiny kosmówkowej (hCG). U pacjentek często stan przedrzucawkowy
mikrodelecja chromosomu 15 ojca
börja lära sig
zespół Pradego-Willego
mikrodelecja chromosomu 15 matki
börja lära sig
zespół Angelmana
JAk powstaje brak mózgowia?
börja lära sig
Niezamknięcie cewy nerwowej w części głowowej
Niezamknięcie cewy nerwowej w części głowowej
börja lära sig
brak mózgowia (anencephalia)
Niezamknięcie cewy nerwowej w części innej niż głowowa
börja lära sig
kręgosłup rozszczepiony (spina bifida) - najczęściej w okolicy lędźwiowo-krzyżowej
Co powoduje niedobór kwasu foliowego w diecie matki?
börja lära sig
Rozszczep kręgosłupa
Czym w diecie matki jest spowodowany rozszczep kręgosłupa
börja lära sig
Niedoborem kwasu foliowego
Któego dnia struna grzbietowa jest już uformowana?
börja lära sig
18 dnia
Co indukuje płytka przedstrunowa?
börja lära sig
Indukuje przodomózgowie
Co powstaje z mezodermy pośrodkowej?
börja lära sig
Okolica szyjna i górna - nefrotomy; okolica ogonowa - pasmo nerkotwócze
Co utworzy mezoderma bocznych płytek?
börja lära sig
Warstwa ścienna - błony surowicze/mezotelialne wyściełające jamę otrzewnej opłucnej i osierdzia i będą wydzielać płyn surowiczy; warstwa trzewna tworzą błony surowicze dookoła narządów
Co wytwarza mezoderma przyosiowa w obrębie głowy?
börja lära sig
Części błoniaste i chrzęstne mózgoczaszki, zależne od woli mięśnie twarzoczaszki, skóra właściwa i tkanki łączne grzbietowej okolicy głowy oraz opony doogonowo od przodomózgowia
Co wytwarza płytka boczna mezodermy w obrębie głowy?
börja lära sig
chrząstkę nalewkowatą i pierścieniowatą, tkankę łączną okolicy krtaniowej
Co wytwarzają komórki grzebienia nerwowego w okolicy głowy?
börja lära sig
twarz, części błoniaste i chrzęstne mózgoczaszki i inne tkanki twarzoczaszki
Kiedy pojawiają się łuki gardłowe
börja lära sig
4 i 5 tydzień rozwoju
Jakie wyniosłości można wyróżnić u 42 - dniowego zarodka?
börja lära sig
wyniosłości żuchwowe, wyniosłości szczękowe i wyniosłość czołowo-nosową
wyniosłości żuchwowe, wyniosłości szczękowe i wyniosłość czołowo-nosowa występują u zarodka mającego ile dni
börja lära sig
42
Z czego zbudowane są łuki gardłowe?
börja lära sig
Rdzeń tkanki mezenchymatycznej, pokryty od zewnątrz nabłonkiem ektodermalnym, a od zewnątrz endodermalnym oraz komórki grzebienia nerwowego, które utworzą składniki szkieletu twarzy
Z jakich części składa się pierwszy łuk gardłowy
börja lära sig
części grzbietowej (wyniosłość szczękowa) i część brzuszna (wyniosłość żuchwowa)
W skład czego wchodzi chrząstka Meckela i co z niej powstaje?
börja lära sig
wyniosłość żuchwowa I łuku gardłowego; młoteczek i kowadełko
Z czego powstaje kowadełko i młoteczek
börja lära sig
z chrząstki Meckela wyniosłości żuchwowych! łuku gardłowego
Co powstaje z mezenchymy pierwszego łuku gardłowego
börja lära sig
kość przysieczna, szczęka, kość jarzmowa i część kości skroniowej
Mięśnie pierwszego łuku gardłowego
börja lära sig
m. żucia, brzusiec przedni, zuchwowo-gnykowy, napinacz błony bębenkowej i napinacz podniebienia miekkiego
Czym jest chrząstka Reicherta
börja lära sig
chrząstka drugiego łuku gardłowego
Co powstaje z chrząstki drugiego łuku gardłowego
börja lära sig
strzemiączko, wyrostek rylcowaty, więzadło rylcowo-gnykowe, rog mniejszy i trzon kosci gnykowej
Mięśnie drugiego łuku skrzelowego
börja lära sig
strzemiączkowy, rylcowo-gnykowy, tylny brzusiec, uszny, wyrazowe twarzy
Co powstaje z chrząstki trzeciego łuku gardłowego?
börja lära sig
Dolna część trzonu i rogi większe kości gnykowej
Mięśnie trzeciego łuku gardłowego
börja lära sig
rylcowo-gardłowe
Co pochodzi z chrząstki czwartego i szóstego łuku gardłowego?
börja lära sig
chrząstka tarczowata, pierścieniowata, nalewkowata, różkowata i klinowata krtani
Mięśnie czwartego łuku gardłowego
börja lära sig
pierścienno-tarczowy, dźwigacz podniebienia, zwieracze gardła
Mięśnie szóstego łuku gardłowego
börja lära sig
mięśnie krtani oprócz pierścienno-tarczowego
Kieszonki gardłowe są pokryte jakim nabłonkiem?
börja lära sig
endodermalnym
Co powstaje z pierwszej kieszonki gardłowej?
börja lära sig
jama bębenkowa, trąbka słuchowa, błona bębenkowa
Co powstaje z drugiej kieszonki gardłowej?
börja lära sig
migdałki podniebienne i dół migdałkowy
Kiedy migdałek podniebienny jest naciekany tkanką limfatyczną
börja lära sig
w 3 i 5 miesiącu
Kiedy powstaje gruczoł przytarczowy dolny i grasica?
börja lära sig
w piątym tygodniu z trzeciej kieszonki gardłowej
Co powstaje z trzeciej kieszonki gardłowej?
börja lära sig
Rejon grzbietowy w gruczoł przytarczowy dolny, a brzuszny w grasicę
Co powstaje z czwartej kieszonki gardłowej
börja lära sig
Rejon grzbietowy w gruczoł przytarczowy górny, część brzuszna tworzy ciało pozaskrzelowe, dające początek komórkom C tarczycy
Z czego powstaje przewód słuchowy zewnętrzny?
börja lära sig
Z grzbietowej części pierwszej bruzdy gardłowej
Co powstaje z pierwszej bruzdy gardłowej?
börja lära sig
przewód słuchowy zewnętrzny i część błony bębenkowej
Czym jest przetoka skrzelowa i jak powstaje
börja lära sig
Powstaje, gdy drugi łuk gardłowy nie przerasta doogonowo w stronę 3 i 4. objawia się jako torbiel szyjna boczna do przody od m. SCM
Przetoka szyjna wewnętrzna
börja lära sig
połączenie zatoki szyjnej z gardłem cienkim kanałem
Czym skutkuje zaburzenie rozwoju komórek grzebienia nerwowego?
börja lära sig
przetrwały pień tętniczy, tetralogia Fallota i przełożenie dużych naczyń ponieważ biorą udział w tworzeniu poduszeczek wsierdziowych stożka i pnia naczyniowego
Wady twarzoczaszki obejmujące komórki grzebienia nerwowego
börja lära sig
Zespół Treachera Collinsa (dyzostoza żuchwowo-twarzowa), sekwencja Robina, zespół delecji 22q11.2, spektrum oczno-uszno-kręgowe(zespół Goldenhara)
Kiedy pojawia się język i z czego powstaje?
börja lära sig
4 tydzień; 2 wyniosłości językowe boczne i wyniosłość środkowa (guzek nieparzysty)
Skąd pochodzą wyniosłości językowe boczne i wyniosłość środkowa (guzek nieparzysty), tworzące język
börja lära sig
pierwszy łuk gardłowy
Czym jest ankyloglosja (przyrośnięcie języka)?
börja lära sig
PRzyrośnięcie języka do dna jamy ustnej
Kiedy tarczyca osiąga swoje ostateczne położenie?
börja lära sig
7 tydzień
Kiedy tarczyca zaczyna pełnić swoją funkcję
börja lära sig
3 miesiąc
Kiedy pojawiają się wyniosłości twarzowe i z czego pochodzą
börja lära sig
pod koniec 4 tygodnia, z 1 para łuków gardłowych i komórki grzebienia nerwowego
Gdzie i pod wpływem czego powstają plakody nosowe?
börja lära sig
Na wyniosłości czołowo-nosowej pod wpływem przodomózgowia
Kiedy plakody nosowe przekształcają się w dołki nosowe, a dookoła pojawiają się wyniosłości nosowe boczne i środkowe?
börja lära sig
5 tydzień
z czego powstaje warga górna?
börja lära sig
dwie wyniosłości nosowe środkowe i dwie wyniosłości szczękowe
Jak powstaje przewód nosowo-łzowy i woreczek łzowy
börja lära sig
Przez skanalizowanie bruzdy nosowo-łozwej leżącej między wyrostkami szczękowymi i nosowymi bocznymi
Z czego zbudowany jest nos?
börja lära sig
nasada nosa = wyniosłość czołowa; wyniosłości nosowe środkowe - grzbiet i koniec nosa; wyniosłości nosowe boczne - skrzydła nosa
Co powstaje z wyniosłości czołowo-nosowej?
börja lära sig
czoło, nasada nosa, wyniosłości nosowe środkowa i boczna
Co powstaje z wyniosłości szczękowe
börja lära sig
policzki, boczna część wargi górnej
Co powstaje z wyniosłości nosowej środkowej
börja lära sig
rynienka podnosowa, grzbiet i koniec nosa
Co powstaje z wyniosłości nosowej bocznej?
börja lära sig
skrzydła nosa
Co powstaje z wyniosłości żuchwowej?
börja lära sig
warga dolna
Kiedy powstaje jama nosowa z dołków nosowych
börja lära sig
6 tydzień
zespół van der Woude
börja lära sig
Najczęstszy rozszczep wargi, spowodowany mutacją w IRF6
Z czego powstają zatoki przynosowe?
börja lära sig
Jako uchyłki bocznej ściany nosa
Kiedy powstaje listewka zębowa?
börja lära sig
przed upływem 6 tygodnia
Kiedy powstają zawiązki zębów stałych
börja lära sig
3 miesiąc
Do kiedy zawiązki zębów stałych pozostają w uśpieniu
börja lära sig
6 rok ŻYCIA

Du måste vara inloggad för att skriva en kommentar.