17.4 Prawoznawstwo - wykładnia prawa

fazy wykładni

1 wstępna faza wykładni 2 właściwa faza wykładni (faza rekonstrukcyjna i faza percepcyjna)

wstępna faza wykładni

faza, w której następuje UPORZĄDKOWANIE PRZEPISÓW PRAWNYCH POD KĄTEM AKTUALNOŚCI ICH OBOWIĄZYWANIA, aby to ustalić sięga się do przepisów derogujących, desuetudo, tekstów jednolitych, ich zmian, przepisów przejściowych

tekst jednolity

tekst aktu prawnego ze wszystkimi zmianami opracowany urzędowo i ogłoszony przez upoważniony organ - instytucja prawna, korzysta z przymiotu AUTENTYCZNOŚCI

tekst ujednolicony

tekst, który powstaje w wyniku nanoszenia na tekst pierwotny zmian dostrzeżonych przez opracowującego ten tekst, NIE JEST AUTENTYCZNY

faza rekonstrukcyjna - 1

odtwarza się wypowiedź normokształtną - wypowiedź - wypowiedź która zawiera adresata, okoliczności i zachowanie, ale brakuje jej jednoznaczności

faza rekonstrukcyjna - 2

poszukiwanie przepisu zrębowego - najważniejsza część to zwrot wyrażający powinność

powinność jest wyrażana przez

1 modalności deontyczne podstawowe i pochodne 2 wyrażenia modalne typu musi być A oraz może być A 3 zwrot powinien 4 zwroty opisowe typu zabija, odbywa się

modalności deontyczne podstawowe

1 nakaz 2 zakaz 3 indyferencja 4 dozowolenie 5 fakultatywność 6 obowiązek

modalności deontyczne pochodne

1 uprawnienie 2 kompetencja 3 wolność prawnie chroniona

interpretacja logiczna - MUSI BYĆ A

wśród zdań mojej wiedzy są zdania, z których wynika, że A

interpretacja dynamiczna - MUSI BYĆ A

w istniejącym zespole okoliczności są takie, które nieuchronnie powodują A

interpretacja aksjologiczna - MUSI BYĆ A

wedle czyichś ocen byłoby źle, gdyby nie-A

interpretacja tetyczna - MUSI BYĆ A

zrealizowanie stanu rzeczy A jest komuś nakazane prze pewną normę

interpretacja psychologiczna - MUSI BYĆ A

ktoś jest silnie przeświadczony, że A

interpretacja logiczna - MOŻE BYĆ A - JEDNOSTRONNA

wśród zdań naszej wiedzy nie ma takiego, z którego wynikałoby, że nie-A

interpretacja dynamiczna - MOŻE BYĆ A - JEDNOSTRONNA

w danych okolicznościach nie ma czynnika, który nieuchronnie powodował by, że nie-A

interpretacja aksjologiczna - MOŻE BYĆ A - JEDNOSTRONNA

wedle czyichś ocen nie będzie źle, gdy wystąpi A

interpretacja tetyczna - MOŻE BYĆ A - JEDNOSTRONNA

A nie jest zakazane przez normę, ktoś ma kompetencję do dokonania A

interpretacja psychologiczna - MOŻE BYĆ A - JEDNOSTRONNA

ktoś przypuszcza, że A

interpretacja logiczna - MOŻE BYĆ A - DWUSTRONNA

wśród zdań naszej wiedzy nie ma takiego, z którego wynikałoby, że nie-A i nie ma takiego, z którego wynikałoby, że A

interpretacja dynamiczna - MOŻE BYĆ A - DWUSTRONNA

w danych okolicznościach nie ma czynnika, który by nieuchronnie powodował, że nie-A i nie ma czynnika, który nieuchronnie powodował, że A

interpretacja aksjologiczna - MOŻE BYĆ A - DWUSTRONNA

wedle czyichś ocen nie będzie źle, gdy wystąpi A i nie będzie źle, gdy wystąpi nie-A

interpretacja tetyczna - MOŻE BYĆ A - DWUSTRONNA

A nie jest zakazane i nie jest nakazane przez daną normę

interpretacja psychologiczna - MOŻE BYĆ A - DWUSTRONNA

ktoś przypuszcza, że A i nie jest pewien, że nie-A

zwrot powinien - znaczenie PROGNOSTYCZNE

wyrażenie orzekające z pewną dozą niepewności o przyszłych zdarzeniach

zwrot powinien - znaczenie OCENNE

wyrażenie, które wyznacza powinność i jednocześnie wyraża ocenę dotychczasowego realizowania danego stanu rzeczy

zwrot powinien - znaczenie NORMATYWNE

wyrażenie, które wyraża normę postępowania

zwrot powinien - znaczenie DORADCZE

wyrażenie, w którym użyto zwrotu "powinien" w celu doradzenia określonego zachowania

zwrot powinien - znaczenie OPISOWE

wyrażenie, poprzez które informuje się kogoś, że komuś coś jest nakazane, że ktoś przeżywa określoną cechę, że komuś się doradza

faza percepcyjna (objaśniająca)

doprecyzowanie wypowiedzi normokształtnej do wypowiedzi jednoznacznej